نیم نگاهی به یادمان دهلاویه؛ محل شهادت دکتر مصطفی چمران
گروه فرهنگی «تیتریک»؛رزمندگان ستاد جنگهای نامنظم به فرماندهی دکتر مصطفی چمران در خرداد ماه سال ۶۰ دهلاویه را آزاد کردند و هنگامی که دکتر چمران برای معارفه فرمانده جدید خود ایرج رستمی عازم دهلاویه شد، در پشت کانال این منطقه (مکان فعلی یادمان) بر اثر اصابت گلوله خمپاره بشدّت مجروح شد و هنگام انتقال به بیمارستان سوسنگرد به شهادت رسید.
یادمان دکتر چمران در سال ۱۳۷۴ در غرب روستای دهلاویه توسط «بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس» در مساحتی بالغ بر ۴۴۰ متر مربع ساخته شد.
صلاح عبیاوی در جمع دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد در یادمان دهلاویه منطقه بستان با بیان اینکه دهلاویه یک روستاست که در بین دو شهر واقع شده گفت: دهلاویه در بین دو نقطه مرزی قرار گرفته است که یک نقطه بستان و نقطه دیگر سوسنگرد است که هر دوی اینها در دشت آزادگان قرار دارد.
وی ادامه داد: یادمانی که اکنون در آن حضور داریم یادمان شهیدچمران و شهدای دشت آزادگان می‌باشد که ۱۲۰۰ عرب زبان و ۲۴۰ خواهر عرب زبان اعضای تشکیل دهنده شهدای دشت آزادگان هستند.
عبیاوی خاطرنشان کرد: در ابتدای در ورودی در یادمان شهدای دشت آزادگان شما کارنامه‌های شهید چمران را از اول ابتدای تحصیل تا مدرک دکتری پلاسمای وی می‌بینید که در بین این کارنامه‌ها دو نمره خاص وجود دارد یک نمره ۹ از درس انشاء و دیگری نمره ۲۲ در درس مکانیک.
مسئول امور فرهنگی یادمان دهلاویه با بیان اینکه بالاترین مدرکی که در این یادمان از شهید چمران وجود دارد دست خط امام راحل است، بیان داشت: در این دست خط امام راحل شهید چمران را به عنوان وزیر دفاع کشور معرفی می‌کند.
وی درادامه به خودروی ساخته شده توسط شهید چمران اشاره کرد و گفت: این خودرو که اکنون در موزه وجود دارد خودرویی است که خود چمران آن را ساخت و در دوران دفاع مقدس از آن استفاده کرد و اکنون به عنوان یادگار دوران دفاع مقدس در این موزه وجود دارد.
عبیاوی در ادامه با بیان اینکه غرفه دوم در این موزه تابلوهای است که هدیه اهالی لبنان به شهید چمران می‌باشد، افزود: در قسمت دوم موزه تابلوهایی وجود دارند که مردم لبنان عشق خود به شهید چمران را نشان می‌دهند در یکی از این تابلوها که قطره اشکی از چشم کودکی آمده، که چمران هم در چشم ما و هم در دلمان جای دارد.
مسئول امور فرهنگی دهلاویه با بیان اینکه برای اولین بار در دنیا چمران و نیروهایش تانک‌های اسرائیل را در لبنان منهدم کردند به تابلو این حرکت اشاره کرد و گفت: در این تصویر می‌بینیم یاران چمران بر بالای تانکی که برای اولین بار از اسرائیل‌ها به غنیمت گرفته شده، ایستاده و عکس می‌گیرد زیرا این برای اولین بار در دنیا بوده است که تانک اسرائیلی‌ها منهدم می‌شوند.
وی ادامه داد: دراین غرفه تصویری وجود دارد که نشان می‌دهد چمران در برابر درخواست غربی‌ها در ماندن در آمریکا پاسخ رد داده و می‌گوید من هر آنچه در اینجا با علم خود اختراع کنم شما علیه مسلمانان به کار می‌برید و من حاضر نیستم در این جنایت شریک باشم.
عبیاوی غرفه سوم را غرفه کردستان دانست و خاطرنشان کرد: در غرفه کردستان شهید چمران به عنوان وزیر جنگ به پاوه و کردستان رفته تا این مناطق را از دست منافقین آزاد کند و به این موفقیت نیز دست پیدا می‌کند، در اول این غرفه ضریحی وجود دارد که مکان به شهادت رسیدن چمران و یارانش است.
مسئول امور فرهنگی دهلاویه به ساخت این یادمان در سال ۷۲ اشاره کرد و گفت: یادمان دهلاویه در سال ۷۲ کلید خورد و در سال ۷۴ به اتمام رسید و اکنون یادگاری‌های باقی مانده از چمران در اینجا به نمایش درآمده است.
وی به تصویر شمعی که موجب علاقه مند شدن غاده جابر، همسر چمران شده اشاره کرد و گفت: در قسمت میانی این یادمان، تصاویر تابلوهایی که خود چمران کشیده است به نمایش درآمده که یکی از این تصاویر شمعی را نشان می‌دهد که موجب شد غاده جابر به عنوان دختر یکی از ثروتمندترین افراد لبنان عاشق مصطفی چمران شود و با وی ازدواج کند.
مسئول امور فرهنگی دهلاویه با بیان اینکه در زیر تابلو شمع شهید چمران جمله ای را به عربی نوشته است، خاطرنشان کرد: شهید چمران درپای این تابلو نوشته است من نمی‌توانم حق مسلمانان جهان را ادا کنم؛ اما حتی اگر به اندازه یک شمع نور داشته باشم کافی است.
عبیاوی در پایان با بیان اینکه شهید چمران در حقیت ریشه حزب الله را ایجاد کرد، خاطرنشان کرد: ریشه اصلی حزب الله از آن شهید چمران است به شکلی که سیدحسن نصرالله روزی که به ایران آمد گفت: من هر آنچه که دارم از چمران است.
