عوامل خشونت دانش آموزان در مدارس و راههای کاهش آن
راههای سالم برای تخلیه هیجانی دانش آموزان به ویژه در سنین بلوغ باید در مدارس مورد توجه قرار گیرد. در سطح فردی ، چالش ها و مشکلات درون خانواده ممکن است منجر به رفتارهای پرخاشگرانه دانش آموزان در مدارس شود. در واقع ممکن است انها خشمی را که نمیتوانند در خانه ابراز کنند به مدرسه و همسالان شان منتقل کنند.
وی افزود: از سوی دیگر، تاثیر همسالان نیز بسیار مهم است. گاهی وجود یکی دو دانش آموز پرخاشجو منجر میشود که بقیه هم برای تلاش جهت همرنگ شدن با آنها وارد یک بازی قدرت شوند و هر یک برای نشان دادن اینکه از دیگری چیزی کم ندارد شروع به نشان دادن پرخاش و خشونت می کند. متاسفانه قلدری در مدارس، رفتاری بسیار رایج است و مسئولان مدارس اساساً اغلب از آن آگاه نمی شوند.
نعمتی اظهار داشت: به همین دلیل خواسته یا ناخواسته این نوع رفتارها تشویق میشود و قلدرها مدرسه را مکانی مناسب برای ابراز وجود می یابند. زیرا غالباً قدرت را به دست میگیرند. در دبیرستان های پسرانه، به دلیل اینکه مردانگی به غلط با میزان قدرت بدنی ارزش گذاری می شود، دانش آموزان ناخود اگاه به افرادی که پرخاشگرتر یا دارای زور بدنی یا ویژگی شخصیتی سلطه جویی هستند بیشتر احترام میگذارند. این چرخه باید شکسته شود. در مدارس ما، تنها ملاک رایج جهت ارزشگذاری دانش آموزان نمرات درسی است.
در حالی که میزان محبوبیت اجتماعی، توانایی فرد برای برقراری ارتباط سالم با دیگران و نیز احترام دانش آموزان به یکدیگر و میزان کمک رسانی آنها به هم اغلب نادیده گرفته می شود. به دلیل اینکه ملاک های ارزشگذاری درست و عادلانه نیستند، دانش آموزان خودشان ملاک های نانوشته ی دیگری برای ارزیابی یکدیگر ایجاد می کنند که یکی از آنها قدرت و زور بدنی و پرخاشگری و خشونت ورزی است .
حتی شیوه ی تشویق ها در مدارس به گونه ای است که اغلب دانش اموزان را به حسادت و رقابت ناسالم با هم سوق می دهد. مثلاً دانش اموز متوسطی که همواره به شاگردان ضعیف تر کلاس در درس ها کمک میکند هیچ گاه تشویق نمی شود. اما دانش آموز قوی تری که یکه تاز کلاس است ، فارغ از اینکه به دیگر دانش آموزان در پیشرفت شان کمکی بکند یا خیر، مورد توجه و تحسین قرار میگیرد.
این روانشناس در خاتمه تصریح کرد: با ایجاد جو رقابتی سالم باید مانع از این شد که دانش آموزان خوب و سالم زیر برچسب ” بچه مثبت ” یا "بچه درسخوان” باقی بمانند. تشویق ها نباید به تحسین کلامی محدود شوند. مدارس باید پاداش هایی برای تشویق جنبه های بسیار متنوع و مختلف فعالیت های دانش اموزان ترتیب دهند. مانند جایزه اخلاق برتر؛ جایزه ورزشکار برتر، جایزه ی دوست نمونه، جایزه ی ادب، جایزه کمک به دیگران و … دهها جایزه دیگر که جنبه های مختلف توانایی های یک فرد را میتواند شامل شود. این امر سبب میشود که دو قطب رایج ” خوب، زرنگ، مثبت ” و ” بد، تنبل، شرور” در هم شکسته شود و مدارس از ارزشیابی تک بعدی بر اساس تنها یک ویژگی خاص – که غالباً توانایی تحصیلی عالی است – فاصله بگیرند و افراد احساس کنند میتوانند فارغ از توانایی تحصیلی شان ، در جنبه های مختلفی امکان موفقیت داشته باشند لذا از شدت حسادت و خشونت بین فردی کاسته می شود.
