دردسر تازه دانشجویان «پردیسی» در ابلاغیه جدید وزارت علوم
ابراهیم خدایی رئیس سازمان سنجش آموزش کشور روز گذشته در مصاحبه با فارس با اشاره به ای مطلب که " این اتفاق به پیشنهاد دانشگاه آزاد بوده است زیرا دانشگاه آزاد به عنوان بخش خصوصی سود و ضرر خود را در نظر گرفته است" از پذیرش 90 درصدی ثبت نام کنندگان در این دوره خبر داد و گفت:
با اشاره به ادغام آزمونهای دانشگاه آزاد و سراسری گفت: 5درصد ظرفیت
دانشگاه آزاد که جزء ظرفیتهای پر رقابت است از طریق سازمان سنجش پذیرش
دانشجو خواهد داشت، زیرا برای دانشگاه آزاد صرفه اقتصادی ندارد که این نوع
آزمون را به صورت ملی و کشوری برگزار کند.
از سوی دیگر با توجه به حذف کنکور
در مقاطع کارشناسی٬ همچنان ترافيك تحصيلي در مقطع كارشناسي ارشد و بالاتر،
بسيار سنگين است؛ طوري كه در آخرين كنكور كارشناسي ارشد، فقط حدود 85 هزار
نفر از جمعيت 930 هزار نفري متقاضيان ورود به دانشگاه، پذيرفته شدند٬
که این مسئله با توجه به كمبود بودجه دانشگاهها طي سالهاي اخير موجب شده
است كه بسياري از مراكز آموزش عالي به پذيرش بدون كنكور دانشجوي ارشد و
دكتري روي بياورند؛ این در حالی است که روز گذشته معاونت آموزشی وزارت
علوم، با صدور مصوبه ای٬ پذیرش مستقیم داوطلبان تحصیل در دوره های تحصیلات تکمیلی چه در واحد اصلی و چه در پردیسهای دانشگاهی خارج آزمونهای سراسری را ممنوع اعلام کرد؛ این ابلاغیه به این معنی است که دانشگاهها حق ندارند بدون برگزاري آزمون، دانشجوي تحصيلات تكميلي جذب كنند.
جام جم در گزارش امروز خود با اشاره به این ابلاغیه آن را "نوشداروي پس از
مرگ سهراب" دانسته و می نویسد: هم اكنون بسياري از دانشگاهها (معمولا در
پرديسهاي وابسته به مراكز آموزش عالي) به جذب دانشجوي پولي اقدام ميكنند و
بسياري از متقاضيان تحصيل در مقطع كارشناسي ارشد و دكتري براي فرار از
كنكور تحصيلات تكميلي، متحمل هزينههاي سنگيني براي پرداخت شهريه اين
دانشگاهها ميشوند. جداي از پرداخت شهريههاي چند ميليوني كه از توان مالي
همه متقاضيان ورود به مقطع تحصيلات تكميلي خارج است، بحث پايين آمدن كيفيت
آموزشي نيز مطرح است؛ يعني در شرايطي
كه متقاضيان متمكن بتوانند بدون آزمون وارد دانشگاه شوند، در چند سال آينده
بايد شاهد فارغالتحصيلاني باشيم كه نه بر اساس شايستگيهاي علمي، بلكه
صرفا به دليل توان ماليشان توانستهاند مقطع تحصيلات تكميلي را بگذرانند.
این در حالی است که در ابلاغیه جدید معاونت آموزشی وزارت علوم "پذیرش
مستقیم داوطلبان تحصیل در دوره های تحصیلات تکمیلی چه در واحد اصلی و چه در
پردیسهای دانشگاهی خارج آزمونهای سراسری
و یا کسب معرفی نامه از شورای مرکزی بورس مجاز نیست و مدارک تحصیلی این
قبیل پذیرفته شدگان – در صورت پذیرش و ادامه تحصیل – از نظر وزارت علوم
مدارکی غیر رسمی و فاقد امکان ارزشیابی" عنوان شده است.
از طرفی هم اكنون آمار دقيقي وجود ندارد كه بتوانيم با قاطعيت بگوييم چه
تعداد از دانشجويان مقطع تحصيلات تكميلي در كشور، بدون آزمون وارد دانشگاه
شدهاند، اما حالا با اين ابلاغيه جديد، اين سوال پيش ميآيد كه تكليف دانشجوهايي كه بدون آزمون وارد دانشگاه شدهاند و هم اكنون نيز مشغول ادامه تحصيل هستند، چيست؟
نادريمنش معاونت آموزشی وزارت علوم در مصاحبه با ایسنا تاكيد ميكند:
براين اساس پذيرش مستقيم داوطلبان تحصيل در دورههاي تحصيلات تكميلي چه در
واحد اصلي و چه در پرديسهاي دانشگاهي خارج از آزمون سراسري يا كسب
معرفينامه از شوراي مركزي بورس مجاز نيست و مدارك تحصيلي اين قبيل
پذيرفتهشدگان در صورت پذيرش و ادامه تحصيل از نظر وزارت علوم مداركي غير
رسمي و فاقد امكان ارزشيابي است.
شايد در چند سال آينده، كنكور كارشناسي ارشد هم به سرنوشت فعلي كنكور
كارشناسي برسد و اين آزمون سراسري هم نصفه و نيمه حذف شود، اما مديركل دفتر
آموزشهاي آزاد و چند رسانهاي دانشگاه پيام نور به «جامجم» ميگويد:
فعلا با توجه به تعداد زياد متقاضيان ورود به مقطع تحصيلات تكميلي، راهي به
جز برگزاري كنكور نداريم.
آرش قرباننيا دلاور ميافزايد: تا زماني كه تعداد متقاضيان تحصيلات
تكميلي كمتر از ميزان فعلي شود و همچنين تعادلي بين سهم استاد به دانشجو
وجود داشته باشد و درواقع تعداد استادان دانشگاه بيشتر از ميزان فعلي شود،
چارهاي نداريم كه كنكور را در تحصيلات تكميلي برگزار كنيم.
وي با اشاره به راههاي جذب دانشجوي تحصيلات تكميلي در كشورهاي توسعه
يافته ميگويد: در اين كشورها، متقاضي ورود به مقطع كارشناسي ارشد و دكتري
بايد مورد تائيد سه استاد متخصص در آن دانشگاه باشد و بههمينخاطر كنكوري
در اين مقطع وجود ندارد، اما ما هنوز شرايط رسيدن به اين شرايط را نداريم.
اگر به فهرست دانشگاههايي كه بدون برگزاري كنكور، دانشجوي ارشد و دكتري
ميگيرند، نگاهي بيندازيم متوجه ميشويم كه تعداد اين مراكز آموزش عالي، نه
تنها كم نيست، بلكه اغلب آنها نيز شامل دانشگاههاي معتبر كشور ميشود.
پرديس ارس در دانشگاه تهران، پرديس دانشگاه خوارزمي كرج، پرديس بينالمللي
ارس دانشگاه تبريز، دانشگاه صنعتي شريف، دانشگاه علم و صنعت، شعب
بينالملل دانشگاه پيام نور در كيش و عسلويه، دانشكده علوم و فنون نوين
دانشگاه تهران، دانشگاه فردوسي مشهد، دانشگاه كاشان، دانشگاه رازي
كرمانشاه، دانشگاه تربيت مدرس، دانشگاه الزهرا، دانشگاه تهران، دانشگاه
سيستان و بلوچستان و دانشگاه صنعتي شاهرود، از جمله دانشگاههايي هستند كه
در مقطع كارشناسي ارشد و حتي برخي از آنها در مقطع دكتري، بدون آزمون
دانشجو ميگيرند.
به طور نمونه پردیس دانشگاهی
دانشگاه تهران تحت عنوان دانشگاه تهران 2 که به تازگی راهاندازی شده است،
بر اساس جدول شهریههای اعلام شده این دانشگاه برای رشتههای مختلف
کارشناسی ارشد، کمترین شهریه برای نیمسال اول تحصیلی برای رشته حقوق به
میزان 33 میلیون و 225 ریال معادل 3 میلیون و 322 هزار تومان و بیشترین
شهریه برای رشته مهندسی مکاترونیک 51 میلیون و 200 هزار ریال معادل 5
میلیون و 120 هزار تومان اعلام شده است. این جدول نشاندهنده شهریه برای
نیمسال اول سال تحصیلی است و تنها یک محاسبه برای4 ترم تحصیلی در کارشناسی
ارشد نشان میدهد که برای یک رشته در گروه مهندسی کمترین هزینه تحصیل در
این رشته در دانشگاه تهران شماره 2 هزینهای بیش از 20 میلیون تومان
میطلبد.
حال باید دید طی روزهای آینده این مصوبه جدید
وزارت علوم كه براي پذيرش بدون آزمون دانشجو در پرديسهاي دانشگاهي نیز وضع
شده است٬ چه واکنش هایی از سوی قشر دانشگاهی در پی خواهد داشت٬ گرچه وضع
قوانینی این چنینی برای ارتقای کیفیت آموزش در مقاطع ارشد و دکترا امری
پسندیده است.