کشف 134 محوطه باستانی هزاره سوم پیش از میلاد در درمیان
گروه میراث فرهنگی «تیتریک»، مسئول حوزه پژوهش و مطالعات میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی گفت: بررسی و شناسایی باستان‌شناختی در بخش‌های گزیک و قهستان درمیان در تیرماه امسال پایان یافت و در این بررسی تعداد 134 اثر و محوطه باستانی شناسایی شد.
منطقه خراسان جنوبی، به نقل از روابط عمومی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی، سید‌احمد برآبادی اظهار کرد: قدیمی‌ترین این آثار شامل یک محوطه هزاره سوم پیش از میلاد(حدود 5 هزار سال پیش) و جدیدترین آن متعلق به دوره پهلوی است.
وی افزود: بررسی‌ها در بخش‌های گزیک و قهستان درمیان نشان می‌دهد شواهد استقرارهای انسانی ارتباط نزدیکی با منابع آب دارد و بسیاری از قلعه‌ها و به ویژه آسیاب‌های منطقه در کنار منابع آب ساخته شده‌اند.
مسئول حوزه پژوهش و مطالعات میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی گفت: شواهد باستان‌شناسی حاکی از آن است که این دو بخش در دوره اشکانی مورد توجه جدی جوامع انسانی قرار گرفته‌اند، به طوری که محوطه‌های قابل توجهی از این دوره شناسایی شده که از آن میان به قلعه طبس مسینا می‌توان اشاره کرد.
برآبادی ادامه داد: در این بررسی‌ها مشخص شد اوج شکوفایی استقرارهای منطقه در دوران اسلامی و به ویژه دوره تیموری به بعد است.
وی ادامه داد: ثبت تمامی انواع محوطه‌های باستانی از آغاز حضور انسان در منطقه تا آثار شاخص تا پایان پهلوی اول، گردآوری و تهیه نقشه باستان‌شناسی منطقه از اهداف این پژوهش بوده است.
مسئول حوزه پژوهش و مطالعات میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی افزود: برپایی توالی سفالی منطقه از آغاز تا سده‌های متأخر دوره اسلامی، تعیین دوره‌های استقرار منطقه به وسیله تلفیق داده‌های باستان‌شناسی و تعیین ارتباطات درون منطقه و برون منطقه‌ای در دوره‌های پیش از تاریخ تا اسلامی از دیگر اهداف گروه در اجرای این پروژه بود.
برآبادی تصریح کرد: قرار دادن داده‌های درمیان در بافت پژوهش‌های باستان‌شناسی شمال شرق و شرق ایران و تعیین کم و کیف وضیعت منطقه در این بافت از اهم هدف‌های این بررسی باستان‌شناسی بود.
وی اظهار کرد: قلعه‌های اسلامی موجود در بخش‌های گزیک و قهستان به سه دسته قلعه‌های کوهستانی بالای ارتفاعات به نسبت بلند دوره تاریخی یا اسلامی با پلان نامنظم، قلعه‌های روی تپه ماهورها یا تک کوه‌های کم ارتفاع کوچک دوره تاریخی یا اسلامی با پلان منظم و قلعه‌های دشتی متأخر اسلامی با پلان منظم که بیشتر به دوره قاجاری قابل تاریخ‌گذاری هستند، تقسیم‌بندی می‌شوند.
مسئول حوزه پژوهش و مطالعات میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی گفت: امیدواریم در آینده با انجام کاوش‌های منظم در برخی محوطه‌ها همچون قلعه طبس مسینا، محوطه شاه ولی و محوطه راوکان، اطلاعات ارزنده‌ای در زمینه گاه‌نگاری و بافت استقراری منطقه در دوران گذشته و برهم کنش‌های فرهنگی منطقه‌ای فرامنطقه‌ای به دست بیاید.
