بوتاکس راهی به جوانی یا پشیمانی؟

گروه اجتماعی «تیتریک»،این روزها زیبایی دغدغه خیلی‌ها است. راستش دیگر پیر و جوان و زن و مرد هم ندارد. بد یا خوب، تبی در جامعه افتاده است که خیلی‌ها را به خود گرفتار کرده است.

تبلیغات یا دام ماهواره‌ها

ساعت‌ها جلوی آینه ایستاده و با صورتش ور می‌رود. گاهی با خود زمزمه می‌کند: «دیگه باید فکری به حال چین‌وچروکهام کنم» و اینجاست که یاد تبلیغات ماهواره می‌افتد. صدایی در گوشش مرتب تکرار می‌شود. راز جوانی! اگر از چین‌ و چروک‌های صورتتان خسته شده‌اید، جوانی را با ما به دست آورید!

خلاصه تبلیغات رنگارنگ و جور واجور ماهواره به‌سرعت از جلوی نظرش می‌گذرد و کم کم وسوسه این تبلیغات دروغین او را جذب خود می‌کند و خود را می‌سپارد به این مار خوش‌خط‌ و خال و این فقط شروع داستان است.

 متأسفانه این مطالب در بعضی از نشریات تبلیغاتی هم یافت می‌شود و این باوجود ممنوعیت تبلیغات حوزه پزشکی، سلامت و درمان در نشریات غیرتخصصی است که خود جای تأمل دارد.

بوتاکس چیست؟

بوتاکس یکی از راه‌های درمانی است که توسط خیلی از دلال‌های خارجی و داخلی به‌عنوان پنجره‌ای رو به جوانی و فرار از پیری معرفی می‌شود؛ اما بوتاکس چیست و چرا استفاده می‌شود؟

بوتاکس شکل تغییر یافته نوعی سم باکتری است. این باکتری به‌ طور معمول، باعث مسمومیت غذایی می‌شود، اما با تغییر ساختمان این سم، دارویی به نام بوتاکس به‌دست‌آمده است که فواید دیگری نیز دارد.

اولین بار استفاده از بوتاکس در درمان بعضی عارضه‌های چشمی و افتادگی‌هایی در صورت بکار گرفته شد و به همین صورت بعضی دفورمگی های چشمی و افتادگی‌های پلک با تزریق بوتاکس درمان می شد.

اما امروزه بوتاکس در موارد مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ رفع چین‌ و چروک‌های حرکتی، متوقف کردن پیشرفت چروک‌های ثابت مثلاً در پیشانی، دور چشم، خط اخم، چین‌های دور لب و چین‌های چانه و گردن و همچنین برای تغییر در وضعیت لب، بینی و ابرو کاربرد دارد. بعضی از پزشکان نیز این ماده را برای درمان موقتی میگرن و سر دردهایی از این دست مؤثر می‌دانند.

تزریق بوتاکس توسط افراد غیر متخصص

استفاده از بوتاکس در کنار کاربردهای درمانی مناسب، توسط افراد غیرماهر و غیرمتخصص استفاده می شود که بسیار خطرناک خواهد بود.بهزاد پوستی، متخصص گوش و حلق و بینی دراین‌باره به خبرنگار بهداشت و درمان خبرگزاری فارس گفت: «متأسفانه اشخاصی به مطب‌های متخصصان مراجعه می‌کنند که در اثر تزریق اشتباه بوتاکس توسط افراد غیرمتخصص، دچار ناراحتی و حساسیت‌های شدیدی شده‌اند. موردی داشته‌ایم که فرد بر اثر تزریق بیش‌ از اندازه بوتاکس دچار انحراف چشمی شد.»

وی افزود: «اخیراً مشاهده‌شده است که انجام عمل بوتاکس توسط برخی از آرایشگران در سالن‌های آرایش انجام می‌شود که این برای سلامت مراجعه‌کنندگان بسیار خطرناک است. افراد غیرمتخصص از محل دقیق اعصاب و رگ‌های صورت اطلاع ندارند و ممکن است در یک تزریق اشتباه عوارض جبران‌ناپذیری ایجاد شود.»

این استادیار دانشگاه علوم پزشکی ایران افزود: «بهتر است بدانیم این عمل به دلیل اینکه در صورت و اطراف چشم انجام می‌شود از حساسیت دوچندانی برخوردار است و لازم است توسط پزشک انجام شود. درصورتی‌که تزریق بوتاکس توسط افراد غیرمتخصص انجام شود، ممکن است عوارضی مانند کبودی و ورم در ناحیه دور چشم‌ها و پیشانی، سردرد و سرگیجه و افتادگی پلک و ابرو و همچنین دو بینی را به همراه داشته باشد.»

پای چین در صورت مردم

اسم چین که می‌آید یاد کالاهای رنگ‌به‌رنگ آن می‌افتیم و البته باکیفیت‌های مثال‌زدنی! اما به‌تازگی پای چین در سلامت جامعه نیز بازشده است. کم نیستند داروهای که نشان چینی بودن در آن‌ها مشهود است.

داروهایی که شاید به دلیل عدم کیفیت مناسب سلامت مصرف کننده را تهدید می‌کند.

بهزاد پوستی دراین‌باره به ما می‌گوید: «تزریق بوتاکس توسط افراد غیرمتخصص یکی از مشکلات این محصول در کشور است؛ اما معضل بزرگ‌تری هم هست. در شرایط ایده آل بوتاکس باید بر اساس دوز مناسب به نسبت تشخیص پزشک تزریق شود. معمولاً دوز مصرف داروها روی جعبه با بدنه دارو، توسط کارخانه تولیدکننده مشخص‌شده است. اما در داروهای قاچاق این فرمول به‌درستی درج نشده است و استفاده از آن ممکن است دردسرساز شود.»

وی ادامه داد: «در اکثر مواقع، تزریق‌هایی که دچار مشکل می‌شود از داروهای بی‌کیفیت و چینی استفاده‌شده است. متأسفانه افراد سودجو به دلیل به‌صرفه بودن و ارزان بودن داروهای بی‌کیفیت به این دسته روی می‌آورند و سلامت مردم را فدای منافع مالی می‌کنند.»

حمل و توزیع نامناسب دارو

این متخصص گوش و حلق و بینی افزود: «مشکل سومی هم درباره آمپول‌های بوتاکس وجود دارد و آن موضوع نگهداری، حمل و توزیع آن است. آمپولی استاندارد و بهداشتی است که شرایط نگهداری آن به‌خوبی رعایت شده باشد، چراکه آمپول باکیفیت به شرایط نگهداری آن برمی‌گردد و هر چه شرایط نگهداری آن بهتر باشد، اثربخشی بهتری خواهد داشت و عوارض بسیار کمتری بر جای خواهد گذاشت. نگه‌داشتن دارو در گرمای شدید یا در سرما شدید باعث فساد دارو می‌شود و ممکن است عارضه‌ای برای بیمار ایجاد کند. در حال حاضر تعداد مراکز پخش‌ دارویی استاندارد در کشور بسیار کم است و لازم است در این خصوص نیز فکری شود.»

وعده‌های دروغ

در بین تبلیغات پرزرق‌ و برق، وعده‌های عجیب‌ و غریبی نیز به چشم می‌خورد. برطرف کردن 100 درصد چین‌ و چروک‌های صورت، از بین بردن تضمینی و بدون بازگشت خط‌های پیشانی و افتادگی پلک!

اما متخصصان بازهم نظر دیگری دارند و این قول‌ها را دام بزرگی برای مردم می‌دانند.متخصصان پوست معتقدند ممکن است این افراد برای جذب بیمار از چنین واژه‌هایی استفاده کنند. چنین قول‌هایی جای سؤال دارد و متقاضیان اعمال جراحی زیبایی باید نسبت به اقدامات این افراد شک کنند؛ در حال حاضر در کشور آمار بالای جراحی‌های زیبایی سؤال‌برانگیز است و باید پذیرفت که جراحی زیبایی برای هرکسی لازم نیست.

همچنین جراحی‌های بی‌جا، برخی مواقع عوارضی به‌جا می‌گذارند و فرد علاوه بر عوارض جسمی با ضایعات روحی فراوانی مواجه خواهد شد. این در حالی است که بسیاری از این عوارض قابل جبران نیست. پزشک باید مشاوره مناسب به بیمار ارائه دهد. نباید فرد به انجام این‌گونه اعمال تشویق شود اما متأسفانه شاهد هستیم که بسیاری از اعمال جراحی زیبایی در کشور اعمال بیجایی است.

ورود بوتاکس به روش غیرقانونی و قاچاق به کشور

در همین راستا رسول دیناروند رئیس سازمان غذا دارو نیز از تزریق بوتاکس در آرایشگاه‌ها انتقاد کرده و می گوید: «در آرایشگاه‌ها استفاده از مواد غیرمجاز توسط افرادی که آموزش‌های لازم را دریافت نکرده‌اند در حال انجام است و نتایج آن شکایت‌هایی است که توسط افراد آسیب‌دیده در وزارت بهداشت، سازمان نظام پزشکی کشور و قوه قضائیه وجود دارد و این واقعیتی است که در کشور مشاهده می‌شود.»

دیناروند ادامه می دهد: «همچنین تبلیغاتی که در این زمینه در شبکه‌های اجتماعی، پیامک و پست‌های الکترونیک صورت می‌گیرد، غیرمجاز است؛ اما متأسفانه انجام می‌شود و مشتری‌های آن‌ها نیز به‌صورت معرفی افراد به یکدیگر در حال افزایش هستند.»

وی می گوید: «تزریق بوتاکس توسط افراد غیرپزشک و غیرمتخصص مجاز نیست، ولی متأسفانه بسیاری از افراد غیرپزشک در مراکزی که تحت عنوان سالن‌های زیبایی اداره می‌شوند، اقدام به تزریق بوتاکس می‌کنند که درست نیست؛ زیرا این قبیل مراکز به دلیل ارزان بودن از عمدتاً داروهای غیراستاندارد و غیرمجاز استفاده می‌کنند که در مواردی با مخاطراتی از قبیل حساسیت و آلرژی‌های شدید همراه است.»

رئیس سازمان غذا و دارو معتقد است: «متأسفانه بسیاری از بوتاکس‌های موجود در بازار، از طرق غیرقانونی و قاچاق وارد کشور می‌شود که استفاده از آن‌ها عوارض جدی برای پوست صورت دارد. از این‌رو اگر تزریق بوتاکس توسط افراد متخصص انجام شود مطمئناً فرآورده آن مجاز خواهد بود؛ اما برخی از آن‌ها از طریق شبکه‌های قاچاق وارد می‌شود که آن فرآورده‌ها دارای مشکل است و نباید استفاده شود این درحالی است که سازمان غذا و دارو بر روند توزیع بوتاکس نظارت و بازرسی می‌کند و در جایی که قاچاق صورت گیرد حتماً برخورد می‌کند.»