آقای وزیر آیا از شرکت های مخفی بیمه ای بانکها خبر دارید!؟

این گردش نقدینگی البته اشتهای بانک ها را برای حضوردرشرکت های بیمه ای هم به شدت تحریک کرده است.

به نظر می رسد، بعد ازخصوصی سازی درصنعت بیمه، تعداد زیادی ازبانک ها، به راه اندازی شرکت های بیمه ای  مبادرت ورزیده اند.

با توجه به عمر 14 ساله آیین نامه  شماره 40  مصوب 1.11.80 درخصوص ضوابط تاسیس موسسات بیمه ای غیردولتی، هنوز قانون و یا آیین نامه مشخصی برای نحوه فعالیت و نظارت از جمله شرایط احراز و انتخاب مدیران شرکت های  بیمه خصوصی تهیه و ابلاغ نشده و فقط ازقوانین تجارت و مصوبات شورایعالی بیمه استفاده شده است.

درحالیکه تاسیس متعدد شرکت های بیمه ای توسط بانک ها، ناشی ازوجود خلاء قانونی و درعین حال،سهل انگاری نهاد ناظر، یعنی بیمه مرکزی بوده است.

باید توجه داشت که شرکت های بیمه ای، موسسات مالی هستند که نباید نحوه اداره آنها فقط در جهت حفظ منافع سهامداران و اهداف آنها باشد.

به نظرمی رسدتا اکنون نقش بانک های سهامداردرشرکت های بیمه ای و نحوه انتخاب مدیران این گونه شرکت هاکمتر مورد توجه نهاد ناظرقرارگرفته است.

احتمال آن می رود که تاسیس شرکت های  بیمه ای برای بانک ها،حتی ازورود بانک ها به بازار  بورس  و سهام نیز بسیارکم خطرتر بوده است،زیرا سرمایه شرکت ها می تواند به عنوان سپرده نزدآن بانک باقی بماند و حداقل در دوسال نخست،باعث ورود پول های فراوان به شبکه بانکی مورد نظر شود.

نمی توان انکارکردکه سرمایه شرکت های بیمه ای می تواند ازمحل سپرده های مردم  تامین شده و البته بدون اجازه بانک ها، این دست شرکت  بیمه ای اجازه برداشت  سرمایه خود را نخواهند داشت، بنابراین بانک ها، با آرامش خاطر و بدون هیچ نگرانی،می توانند سپرده های  مردم را در راستای  تاسیس شرکت های  بیمه ای خود استفاده کنند.

باعنایت به اینکه بانک ها  نمی توانند درظاهر، سود سپرده  بیشتری  به  سپرده گذاران خود ارایه کنند ،در این حالت، پارا فراتر نهاده و ازطریق ارایه بیمه نامه هایی ، مشتریان خود را ترغیب  به خرید بیمه نامه از شرکت بیمه وابسته  به بانک می کنند.

درواقع  بانک  ها با این اقدام، برای  شرکت  بیمه  ای خویش انحصار ایجاد کرده وتسهیلات گیرندگان نیز برای  انجام امورخود مجبور هستند به خواسته های شرکت های  بیمه ای وابسته به بانک  تن دردهند.

بررسی پرتفوی بیمه هایی که بانک ها درآن سهامدارغالب به شمار می روند،نشان می دهد که  بیشترپرتفوی آنها توسط مشتریان  بانک ها تامین می شود.

دراین بین، بانک ها می توانند بالاتر از نرخ معمول و با توجه به اجبارتسهیلات گیرنده، نسبت به فروش  بیمه نامه های مختلف به سپرده گذاران اقدام کنند.

با توجه به فقدان تدوین قوانین وآیین نامه های لازم ازسوی بیمه مرکزی،درحال حاضر،بسیاری  از بانک ها، سهام بالایی از شرکت های بیمه ای را دراختیار خود و یا شرکت های زیر مجموعه گرفته اند.

ازقرار معلوم،شرکت های بیمه ای مستقیم واتکایی بزرگ دنیا، بیشترین فعالیت  تجاری  خود را به بازار سهام که از ضریب  اطمینان بالایی  برخوردار است اختصاص  می دهند، بنابراین در کشورهای اروپایی، شرکت های بیمه ای، سهام  بانکها را خریداری می کنند درحالیکه در  ایران به دلیل سودآوری، بانک ها به دنبال تاسیس شرکت های بیمه ای هستند.

برای مقابله با ورود سودجویان به بازار بیمه کشور،حفظ فضای  سالم و رقابتی و انجام فعالیت حرفه ای شرکت های بیمه ای و تامین حقوق بیمه گذاران، ضروری است بیمه مرکزی خود را با شرایط دیگرکشورهای پیشرو در زمینه نظارت،هماهنگ ساخته و سپس از نفوذ بیشتربانک ها در  شرکت های  بیمه ای جلوگیری کند؛ ولو با مجبورکردن آنها برای واگذاری سهام خود درشرکت های بیمه ای.

درغیر اینصورت،درکوتاه مدت شرکت های  بیمه ای به عنوان جزیی از بانک ها درآمده و منافع بیمه گذاران هم، همانند بیمه توسعه دچار چالش خواهد شد.

به نظر می رسد با توجه به عدم جدیت بیمه  مرکزی به عنوان نهاد ناظر و دست آخر وزارت امور اقتصادی و دارایی به عنوان متولی و تصمیم ساز اصلی عرصه اقتصاد کلان کشور در این راستا تا اکنون نقش آفرینی جدی نکرده اند.

انتظار می رود با عنایت به رویکرد جدید در شکل گیری فرمولی ابداعی بین بانکها و شرکت های  بیمه ای، وزارت امور اقتصاد و بیمه مرکزی به سرعت وارد عمل شوند، موضوعی که دستکم تا اکنون رفتار خاصی از ناحیه آنها مشاهده  نشده است.