6 شی تاریخی استرداد شده از ایتالیا اصالت ندارد
گروه فرهنگی «تیتریک»؛ به نقل از پایگاه خبری سازمان میراث
فرهنگی، در ادامه توافق‌های یونسکو با کشورهای عضو، در زمینه آثار تاریخی
که غیرقانونی از هر کشور خارج و به کشورهای دیگر منتقل می‌شود، ۳۰ قطعه از
اشیاء و آثار فرهنگی متعلق به دوران قبل و پس از اسلام که به صورت
غیرقانونی در سال‌های گذشته از کشور خارج شده بودند، به زودی به کشور
بازگردانده می‌شود.امروزه جمهوری اسلامی ایران علاوه بر موفقیت‌های روز افزون در زمینه‌های مختلف از جمله موفقیت در مذاکرات هسته‌ای به موفقیت دیگری در عرصه بین‌المللی در زمینه بازپس گیری اموال فرهنگی مسروقه که به‌طور غیرقانونی از کشور خارج شده بودند دست یافت.
برخی از این آثار متعلق به دوران قبل و پس از اسلام بوده که در سال‌های گذشته از کشور خارج و در ایتالیا توسط پلیس میراث فرهنگی شناسایی و توقیف شدند، که پس از رای دادگاه ایتالیا مبنی بر صحت ادعای ایران این اشیا تاریخی در مراسمی در محل موزه هنرهای شرقی شهر رم با حضور محمدحسن طالبیان، معاون سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری جمهوری اسلامی ایران و پائولا پیاچنتینی، مسوول دفتر توقیف اموال فرهنگی مسروقه موزه ملی هنرهای شرقی شهر رم به نماینده سفارت کشورمان تحویل داده شد که به زودی به کشور بازگردانده می شود.
به همین منظور محمد حسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی در رابطه با مراحل پرونده استرداد گفت: از سال ۹۱ دولت ایتالیا متوجه این اشیا شد، پلیس اموال فرهنگی رم( کاربینری) این اموال را ضبط و در موزه هنرهای شرقی رم نگهداری کرد، این مرکز در آن دوره زمانی، از طریق سفارت ایران در رم سازمان میراث فرهنگی را در جریان امر قرار داد و پس از ارسال عکس ها، شناسایی اموال و کارشناسی اولیه تعلق اشیا به ایران اعلام شد اما متاسفانه مسئله مسکوت ماند که با حضور دولت تدبیر و امید در سال ۹۳ این پرونده با پیگیری مجدد سازمان میراث فرهنگی و ایجاد رابطه همکاری و هماهنگی های دوجانبه از سوی ایران مسئله از طریق رایزن حقوقی سفارت و سازمان میراث فرهنگی با دولت ایتالیا بصورت جدی پیگیری شد.
وی بیان کرد: پس از موافقت های اولیه برای استفاده از توان حقوقی یک وکیل محلی در این پرونده مسئله در سال ۹۴ به نتیجه رسید و برای نخستین‌بار در جهان کنوانسیون ۱۹۹۵ استرداد اموال فرهنگی موسوم به «یونیدروا» به اجرا گذاشته شد و نخستین محموله قاچاقی که از ایران خارج شده بود، در حال استرداد به کشورمان است.
وی در رابطه با قوانین کنوانسیون یونیدروا ادامه داد: بر اساس کنوانسیون ۱۹۹۵ یونیدروا چنانچه کسی در زمان خرید اشیا تاریخی از قاچاق بودن آن مطلع نباشد، فرد خریدار با حسن نیت معرفی می شود که می توان با کمک دفتر اجرایی کنوانسیون با گفتگو و توافق های دوطرفه مسئله را برای جلوگیری از طولانی شدن پرونده حل کرد که خوشبختانه در این مورد صاحب مال (خریدار) در این زمینه همکاری لازم را داشت.
طالبیان تصریح کرد: در جریان این امر دو نفر از کارشناسان سازمانی محمدرضا زاهدی کارشناس اموال فرهنگی تاریخی و نقی زاده کارشناس حقوقی سازمان برای شناسایی اموال به رم رفتند. ۳۰ اثر کشف شده که عمدتا سفالی و متعلق به دوره‌های اسلامی، ایلخانی و تیموری هستند کارشناسی شدند، به همین منظور پس از انجام مراحل کارشناسی۶ اثر از میان ۳۰ اثر موجود تلفیقی(حَلَق) هستند و از نظر کارشناسی اصالت ندارد.
وی با اشاره بر اصالت دیگر اشیا این مجموعه گفت: ۲۴ اثر دیگر دارای ارزش فرهنگی تاریخی بوده و حتی در مواردی به دوره پیش از تاریخ برمی گردد. تعدادی از اشیا مفرغی این مجموعه مربوط به هزاره سوم و احتمالا مربوط به مناطق شرقی ایران ( کرمان و سیستان) است، در این میان نیز برخی از این آثار مربوط به بعد از اسلام بوده که از شاخص ترین آنها می توان به یک ماکت سفالی لعاب دار دارای نقش یک کاروانسرا(اسطبل) که در وسط دارای حوض( آبشخور )با تعداد زیادی گاو در اطراف آن است اشاره کرد.
وی تاکید کرد: در میان این اشیا تعدادی النگوی مفرغی، مهرهای انگشتری بسیار ارزشمند، سفال و نمونه ای کوزه منقور به نقش صورت یک انسان که احتمال می رود مربوط به دوره تاریخی (ساسانی) باشد به چشم می خورد، همچنین در این میان برخی از کاسه های سفالی موجود مربوط به دوره ایلخانی و تیموری که ترکیبی از نقش و خط هستند بسیار زیبا و خیره کننده جلوه می کنند.
وی افزود: خوشبختانه با تلاش های همه جانبه سازمان میراث فرهنگی، سفارت جمهوری اسلامی ایران در رم و پلیس کاربینری( اموال فرهنگی ایتالیا) این فرایند حقوقی و استرداد اشیاء تاریخی به کشور به نفع ایران پایان یافت.
طالبیان همچنین با اشاره بر زمان و چگونگی بازگشت این آثار به ایران گفت: پس از انجام مراحل امر تمامی اموال بر اساس لیست با همکاری جمعدار موزه هنرهای شرقی رم، وکیل پرونده و رایزن حقوقی سفارت تحویل گرفته شد و در اختیار سفارت جمهوری اسلامی ایران قرار گرفت تا با توجه به علاقمندی مقامات ایتالیایی، پلیس اموال فرهنگی رم و مقامات سفارت ایران در رم به زودی طی یک مراسم رسمی با حضور مقام‌های عالی‌رتبه در محل سفارت جمهوری اسلامی ایران در ایتالیا این استرداد صورت گرفته و این اشیا به کشورمان بازگردانده شود.
وی تصریح کرد: علاوه بر توجه و اهمیت بازگشت این اشیا تاریخی به کشور، ذات این امر دارای اهمیت ویژه ای است چنانکه پلیس ایتالیا با این اتفاق هوشیار شده وبرای جلوگیری از قاچاق دوباره اموال تاریخی در این زمینه به گونه ای ویژه تر عمل می کند. همچنین پس از این اتفاق مهم کنوانسیون ۱۹۹۵ بعد از این نیز ادامه می یابد، در پایان می توان بر این نکته اهتمام داشت که این استرداد سومین موفقیت ایران در ۸ ماه گذشته است.
