تحریم ها قدرت استقامت ما را در برابر مشکلات بیشتر کرده
-با توجه به ابلاغ قانون سیاستهای پنجم توسعه از سوی رهبر معظم انقلاب شما مسیر رسیدن به این سیاستها را چه در بحث حمایت از تولیدو چه در بحث اصل ۴۴ قانون اساسی که شامل واگذاریها به بخش خصوصی میباشدرا در چه میدانید و مسولان و مردم به تفکیک تا چه حد میتوانند برای رسیدن به این اهداف نقش ایفا کنند؟
یکی از بخشهای سند چشم انداز ۲۰ ساله جمهوری اسلامی ایران بخش مربوط به امور اقتصادی است. جهت رسیدن به یک رشد اقتصادی مطلوب و پایدار باید زمینه های لازم جهت ایجاد فضای رقابتی میان بنگاه های تولیدی بوجود آید. فضایی که در آن شرکت ها و تولیدکننده های صنایع مختلف جهت بدست آوردن سهم بیشتر بازار در سطح بازارهای داخلی و خارجی با هم به رقابت پرداخته، در سایه این رقابت هم خود رشد میکنند و هم سودآوری را باعث میشوند.نتیجه این سودآوری افزایش درآمد ملی و افزایش درآمد ملی افزایش تولید ناخالص ملی(GNP) را در پی خواهد داشت.
ایجاد فضای رقابتی میان بنگاه های تولیدی چگونه محقق میگردد؟
در پاسخ به این سوال باید گفت که راهکار ما جهت ایجاد فضای رقابتی مابین بنگاه های اقتصادی، خصوصی سازی است. منظور واگذاری بنگاههای اقتصادی به بخش خصوصی و کاهش تصدی دولت همراه با حضور کارآمد آن در قلمرو امور حاکمیتی است. اما رعایت دو شرط زیر از سوی دولت در امر واگذاری ها حائز اهمیت است: اولا دولت شرکتهای دولتی را به حامیان و طرفداران خود واگذار نکند و به همه مردم کشور فرصت برابر دهد. ثانیا، واگذاری های پیشین به طرفداران حکومت را افشا کند.
– به نظر شمانقش جغرافیایی ایران (ژئوپلوتیک)در بهبود اقتصادی کشورتا چقدر میتواندتاثیر گذار باشد؟
نقش جغرافیایی ایران یکی از فرصت های بالقوه محیطی برای اقتصاد ایران به شمار می آید. ایران در مرکز جغرافیای انرژی و تجارت منطقه وسیعی قرار دارد که از طریق مرزهای آبی و خاکی با ۱۸ کشور دنیا که جمعیتی بالغ بر نیم میلیارد نفر دارد در ارتباط مستقیم است. این به منزله یکی از وسیع ترین بازارهای جهان است.
– با توجه به ابلاغ سیاستهای اقتصاد مقاومتی به دستگاهای اجرایی شما تاثیر کشاورزی در بهبود اقتصاد ایران را تاچه میزان ارزیابی میکنید؟
بخش کشاورزی در ایران بزرگترین بخش اقتصادی پس از بخش نفت است که حدود ۲۰% تولید ناخالص ملی(GNP)و سهم عمده ای از صادرات غیر نفتی را به خود اختصاص میدهد. همچنین محل اشتغال بخش وسیعی از جمعیت کشور است. بدین ترتیب رشد این بخش تا حدود زیادی تعیین کننده رشد اقتصادی کشور است.
رشد جمعیت، نیاز بخش های مختلف اقتصادی به ستاده بخش کشاورزی، ایجاد اشتغال و امکان کسب درآمد ارزی از طریق صادرات بخش کشاورزی از یک سو و ظرفیت قابل ملاحظه جهت افزایش محصولات این بخش بدلیل تنوع شرایط آب و هوایی و اقلیمی کشور، دسترسی به دریا، زمین های حاصل خیز، مراتع و جنگل ها و همچنین نیروی کار آماده برای فعالیت از سوی دیگر توجه بیشتر به بخش کشاورزی در ایران را افزایش میدهد.
بنابراین پیشنهاد میشود که تمهیدات لازم جهت جذب بیشتر سرمایه در این بخش فراهم شود. معافیت های مالیاتی، مشوق های تولید(بصورت یارانه)، تسهیلات بانکی ارزان همراه با نظارت دقیق، ارائه مشاوره های فنی و علمی و … میتوانند از جمله راهکارهای مناسب به منظور توسعه بخش کشاورزی و استفاده بهینه از ظرفیت های موجود در این بخش محسوب شوند.
-به نظر شماچه تدابیری از سوی مسئولان کشور باید صورت گیرد تا پیامدهای تورمی اجرای مرحله دوم هدفمندی یارانها به حداقل برسد؟
همانطور که میدانید در مرحله دوم هدفمندی یارانه ها، قیمت حامل های انرژی حداقل ۵۰% افزایش یافته است. تخصیص عواید حاصل از این مرحله از هدف مندی یارانه ها به بخش های مختلف اقتصاد از جمله بخش تولید و بخش بهداشت میتواند مانع از آسیب دیدن آنها بدلیل افزایش قیمت انرژی شود.
-کارشناس اقتصادی با توجه به تاکیدات مقام معظم رهبری مبنی بر تکیه بر توان داخلی و نگاه به توانمندیهای نیروهای جوان و با توجه به ظرفیتهای عظیم اقتصادی چه در بخش (نفت گاز معدن. منابع طیبعی .خاک و غیره)شما مهمترین عامل رکود اقتصادی در کشور را چه بیان میکنید ؟؟
قبل ازهر چیز باید بدانیم که منظور از رکود اقتصادی کاهش حجم تولید بدلیل افزایش هزینه های تولید است.
دولت یازدهم از آغاز فعالیت خود با پرهیز از سیاست ویران کننده چاپ پول در مدت کوتاهی رشد تورم را متوقف و با یک روند کاهنده آنرا به هدف از قبل تعیین شده ۲۵% رساند. اما سیاست ضد تورمی دولت، میزان رکود اقتصادی را تشدید نمود.کنترل تورم در کنار پارامترهایی همچون افزایش نرخ مالیات، افزایش دستوری دستمزد نیروی انسانی، افزایش قیمت حامل های انرژی و افزایش هزینه مواد اولیه وارداتی، فشار وحشتناکی را بر صاحبان صنایع و کسب و کار وارد کرده و رقابت پذیری آنها را به شدت کاهش داده است.این موضوع تعطیلی گسترده کسب و کارها را به دنبال داشته و بر میزان رکود اقتصادی افزوده است.
-آیا شما تدابیر و سیاستهای اقتصادی مسولان را در جهت برون رفت از رکود چه در بخش صنعت چه در بخش عمران مانند مسکن را کارامد میدانید و شما موانع پیش روی این سیاستها را چه میدانید؟
در حال حاضر تدابیر و سیاستهای اقتصادی مسئولان نه تنها منجر به برون رفت از رکود نشده بلکه دقیقا منجر به ایجاد رکود اقتصادی در بخش های مختلف از جمله صنعت و ساختمان شده است. برای مثال دولت علاوه بر افزایش نرخ مالیات در سال جدید هزینه های انشعاب برق،آب،گاز و بیمه در بخش ساختمانی را افزایش داده و این موضوع در کنار افزایش هزینه دریافت عوارض شهرداری، نظام مهندسی و نهادهای ساختمانی عملا منجر به گرانی شدید فعالیت های ساختمانی شده و بر رکود موجود در این بخش افزوده است.
اما موانع پیش روی سیاست های اقتصادی جهت برون رفت از رکود، هم مربوط به مسائل داخلی کشور هستند و هم مربوط به مسائل خارجی کشور.
در توضیح این مطلب باید گفت رشد اقتصادی(در مقابل رکود اقتصادی) تابعی از رشد سرمایه گذاری بوده و سرمایه گذاری نیز حاصل استفاده از منابع داخلی و خارجی است.اما از آنجایی که کشور ما در حال حاضر در تحریم به سر میبرد لذا موضوع استفاده از منابع خارجی در شرایط فعلی قابل تحقق نیست. اما در رابطه با استفاده از منابع داخلی قابل ذکر است که درآمد نفت نسبت به سالهای قبل ۵۰% کاهش یافته است لذا توان سرمایه گذاری با استفاده از منابع داخلی نیز به همین میزان کاهش یافته است. لذا تنها راهکار فعلی دولت جهت برون رفت از رکود اقتصادی کارآمد نمودن و رشد بهره وری نهاد دولت است. در نتیجه دولت باید موارد زیر را در نظر داشته باشد:
الف)چابک سازی و کاستن از کارکنان دولت
ب) پرهیز از ارائه خدمات زائد و غیر ضروری مثل توزیع سبد کالا
ج) حذف هزینه های مبهم و غیرضروری
– به عنوان آخرین سوال با توجه به اینکه دولتمردان به شدت به تاثیر تحریمها بر اقتصاد کشور ومنابع درامدی مردم تاکید دارند شما تا چه حد به این تاثیرات اعتقاد دارید و راههای مقابله با این گونه تکانهای خارجی رادر چه میدانید؟
بله من نیز با نظر مسئولین موافق هستم و معتقدم که استراتژدی تحریم رشد اقتصادی و صنعتی ایران را کاهش داده، سرمایه گذاری های خارجی را محدود کرده، ریال را ضعیف کرده، نرخ تورم را چند برابر کرده و تولید و صادرات نفت و گاز را کاهش داده است. اما نکته بسیار مهم و قابل ذکر این است که نباید نگاه ما به مقوله تحریم یک نگاه کاملا بدبینانه و افراطی باشد بلکه باید به آثار و نتایج مثبت بدست آمده در دوران تحریم نیز توجه نمود. تحریم ها قدرت استقامت ما در برابر مشکلات را بیشتر کرده و باعث شده تا پتانسیل نهفته کشور آزاد گردد.
کارشناس مسایل اقتصادی در پایان این گفت و گو یادآور شد: : توسعه برنامه های هسته ای ایران و کاهش وابستگی کشور به فروش نفت از آثار و نتایج مثبت دوران تحریم است.