کودکانی که "جاساز مواد" می‌شوند!
"قانون" می‌نویسد: زمستان و تابستان و در سرما و گرما، سرچهار راه های شهر مشغول کارند، کاری کاذب که فقط دود را جای سود، نصیبشان می‌کند. کودکان کار، معضل امسال و چند سال اخیر پایتخت و شهرهای بزرگ هستند که بی‌برنامگی مسئولان در عین برنامه‌دار بودن ساماندهی کودکان کار! آسیب‌های جدی را رقم زده است. آسیب‌هایی که امروز نه تنها سن کودکان کار را به چهار و پنج سال هم رسانده، که از آن‌ها به «جاساز مواد مخدر» سودجویان بدل ساخته است. فاجعه‌ای که بعید است شهروندی در تهران، گمان کند در جیب کودکی که به او فال می‌فروشد، مواد مخدر است و تا دقایقی دیگر، بی‌آنکه کسی بفهمد، از جیبش ترانزیت می‌شود.
کاهش سن کودکان کار در تهران و سودجویی‌های مختلف از آن‌ها موضوعی است که معاون خدمات اجتماعی سازمان رفاه، خدمات و مشارکت اجتماعی شهرداری تهران با تاسف از آن خبر داده و تار شدن دنیای روشن کودکان را تایید می‌کند.
«رضا جاگیری»، می‌گوید: تعداد کودکان زیر هشت سال که در خیابان های تهران «کار» می‌کنند، «زیاد» است.
سود جویی از کودکان کار
معاون سازمان رفاه، خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری تهران با بیان اینکه کمتر به سودجویی‌هایی که از کودکان کار می‌شود، توجه شده و برای مقابله با آن اقدام می‌شود، به « قانون » می‌گوید: هنوز دستگاه‌ها به روندی واحد در ساماندهی کودکان کار نرسیده‌اند. این نبود توافق موجب شده تا مشکلات کودکان کار و سود جویی‌ها از آنان بیشتر شود.
وی می‌افزاید: به واقع ساماندهی کودکان کار متولی واحد ندارد. همین هم باعث شده تا تعداد کودکان کار افزایش یافته و البته کار تیمی آن‌ها نیز زیاد شود. بسیاری از کودکان کار که در سطح شهر می‌بینیم، به طور تیمی و برای سودجویی برخی افراد کار می‌کنند. این سودجویی، اکنون حتی در استفاده از کودکان برای جابه جایی مواد مخدر هم دیده می‌شود که آینده مبهم و خطرناکی را پیش روی کودکان کار قرار می‌دهد.
کودک معتاد هم داریم
معاون سازمان رفاه، خدمات و مشارکت اجتماعی شهرداری تهران علاوه بر مشکلات بیماری و بهداشتی کودکان کار، سوء‌استفاده جسمی و جنسی از کودکان کار را نیز مورد توجه قرار داده و می‌گوید: بسیاری از کودکان کار به خصوص کودکان چهار و پنج ساله، حتی برای جابه جایی مواد مخدر نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند.
جثه ریز آن‌ها سبب می‌شود تا افراد سودجو، به سودجویی از آن‌ها پرداخته و البته سودجویی‌شان دیده نشود. برخی از کودکانی که جمع‌آوری شده‌اند، اعتیاد هم داشتند که باید چاره‌ای برای آن اندیشید.
جاگیری با اشاره به خلأ‌های قانونی موجود در جمع آوری و ساماندهی کودکان کار تاکید می‌کند: ۱۲ دستگاه در بحث ساماندهی کودکان کار مسئولند اما بسیاری، وظیفه‌ای بر عهده نمی‌گیرند و شهرداری هم به تنهایی نمی‌تواند همه کار را انجام دهد. یکی از خلاء‌ها همین بحث جمع‌آوری کودکان زیر هشت سال است که بهزیستی آن‌ها را نمی‌پذیرد و از دیگر سو حضورشان در شهر، مشکلات زیادی همراه دارد.
وی با اشاره به تعریف قانون برای سن کودکان کار می‌گوید: کودکان کار زیر هشت سال در قانون تعریف نشده و از این رو، بهزیستی از پذیرش این کودکان که توسط شهرداری جمع آوری شده سرباز می‌زند. بسیاری اوقات، با اصرار‌ها و پیگیری‌های شهرداری، بهزیستی به سختی این گروه از کودکان را می‌پذیرد اما مواقعی نیز پیش می‌آید که پذیرش این کودکان عملی نیست و شهرداری به ناچار آن‌ها را در شهر رها می‌کند. فعالیت کودکان زیر هشت سال در خیابان‌های تهران که کودکان ۴ و ۵ ساله نیز در آن‌ها وجود دارند، مشکلات و آسیب‌های بسیاری را همراه دارد که باید اقدام و برنامه‌ای عاجل و جامع برای آن صورت گیرد.
کودکانی با لباس متحدالشکل
فعالیت کودکان کار با لباس متحدالشکل در برخی نقاط تهران از نکاتی است که معاون سازمان رفاه و خدمات و مشارکت‌های اجتماعی به آن اشاره می‌کند و می‌گوید: در گذشته کودکان خیابانی و کار با هر لباس و وضعیتی در چهارراه‌ها و مناطق مختلف شهر اقدام به تکدی‌گری می‌کردند، اما به تازگی برخی از این کودکان لباس های فرم به تن دارند و گویا از سوی فردی و یا گروهی سازماندهی شده‌اند. شاید برخی از خانواده‌ها به دلیل مشکلات مالی و اقتصادی، کودکان خود را برای کار سر چهارراه بفرستند، اما تعدادی از این کودکان توسط باندهایی به این کار مجبور می‌شوند که شاید لباس یک رنگ و یک مدل نیز بر تن آنان بپوشند. باندهای تکدی‌گری با پوشاندن لباس‌های یک رنگ به کودکان احساسات مردم را برای کمک به این کودکان جریحه دار می‌کنند و متاسفانه فرهنگ حاکم در کشور به گونه‌ای است که شهروندان تحت تاثیر ظاهر کودکان قرار گرفته و با کمک‌هایشان، زمینه را برای تداوم فعالیت کودکان کار فراهم می‌کنند.
بیش از ۷۰ درصد کودکان کار، بیمار هستند
یکی از تبعات جدی کودکان کار و به خصوص کودکان زیر هشت سال، آلودگی‌هایی است که از آن‌ها بیمارانی کم سن و سال و البته خطرناک ساخته است. معاون سازمان رفاه و خدمات اجتماعی شهرداری تهران می‌گوید: حضور کودکان کم سن و سال در خیابان‌های شهر و قرار گرفتن در معرض انواع و اقسام آلودگی‌ها، سلامت آن‌ها و به دنبالش سلامت جامعه را به خطر انداخته است.
وی به تحقیقی در این باره اشاره کرده و تصریح می‌کند: بیش از ۷۰ درصد کودکان کار، بیمار هستند. آن هم بیماری‌هایی که بسیار برای سن و سال آن‌ها خطرناک است. عفونت‌های داخلی، بیماری‌های اعصاب و روان، عفونت‌های خونی و گوارشی و حتی سل و بیماری‌های دیگر اکنون در کودکان کار سطح تهران زیاد است.
جمع آوری ماهانه ۱۲۰۰ کودک کار
گروهی از کودکان کار که از سطح خیابان‌های تهران جمع آوری می‌شوند، دارای خانواده و سرپرست هستند. جاگیری، آمار جمع آوری کودکان کار در تهران را ماهانه ۱۲۰۰ کودک، که روزانه ۴۰ کودک را شامل می‌شود اعلام کرده و تصریح می‌کند: عمده این کودکان دارای خانواده هستند که با همکاری سایر دستگاه‌ها، خانواده‌هایشان شناسایی شده و تحویل می‌شوند. کودکان بی‌سرپرست که در دایره سنی ۸ تا ۱۸ سال باشند، تحویل بهزیستی می‌شوند. اما مشکل اینجاست که شمار زیادی از کودکان جمع آوری شده، به دلیل شرایط معیشتی، دوباره راهی خیابان‌های شهر برای کار و فعالیت می‌شوند و این یعنی تکرار چرخه کودکان کار.
