فاجعه منا تمام وقت و ذهن ما را به خود اختصاص داده

گروه سیاسی «تیتریک»،محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه گفت: چگونگی اجرای برجام، موضوع اصلی دیدار با وزیر امور خارجه آمریکا بود و طرف آمریکایی اطمینان داد متعهد به انجام وظایف خود در برجام است.

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ، محمدجواد ظریف در ارتباط تصویری از نیویورک با برنامه گفتگوی ویژه خبری یکشنبه شب شبکه دو سیما در ابتدای سخنان خود جان باختن زائران بیت الله الحرام ازجمله زائران ایرانی را تسلیت گفت.

وی درباره دستور کار هیئت ایرانی حاضر در نیویورک گفت: مجمع عمومی سازمان ملل متحد معمولاً هر سال فرصت استثنائی برای مسئولان کشورهاست تا بتوانند ضمن مشارکت فعال در برنامه جهانی، مواضع سیاسی خود را اعلام کنند.

ظریف گفت: شاید راحت‌ترین و کم هزینه‌ترین روش برای مسئولان سیاسی کشورها باشد که با یک سفر تعداد قابل توجهی ملاقات انجام دهند که در شرایط معمولی ممکن است برگزاری آن ماه‌ها طول بکشد.

وی افزود: امسال اجلاسی برای اهداف پس از سال 2015 تا سال 2030 داریم که به عنوان اهداف توسعه پایدار شناسایی شده است.

وزیر امور خارجه گفت: این اجلاس بزرگترین اجلاس سران ملل متحد در 70 سال گذشته است و بیش از 130 رئیس کشور و دولت در ان شرکت دارند لذا یکی از مهمترین فعالیت‌های دیپلماتیک در دهه‌های گذشته است.

وی گفت: در کنار این اجلاس، اجلاس هفتادم مجمع عمومی سازمان ملل متحد را داریم که با توجه به اینکه هفتادمین اجلاس است به آن توجه زیادی شده است و تعداد زیادی از سران کشورها در آن حضور دارند.

ظریف افزود: علاوه بر این دو، اجلاس این فرصت را برای مسئولان کشور ایجاد کرده که برنامه‌ها و سیاست‌های خود را اعلام کنند و فرصت خوبی برای دیدار با مقامات عالی رتبه جهان است.

وزیر امور خارجه کشورمان گفت: دکتر روحانی با توجه به جمع بندی بحث هسته‌ای که در وین انجام شد فرصتی را برای کشور ایجاد کرد که موضوعات مورد نظرمان را هم در بیانات عمومی و مصاحبه‌ها و هم در ملاقات های مهم دو جانبه خود با سران کشورها مطرح کند.

ظریف افزود: بنده هم در ملاقات با وزرای خارجه و همتایان خود این بحث ها را آغاز کردم و ادامه خواهم داد.

وی درباره عمده‌ترین محورهای دیدارهای صورت گرفته رئیس جمهور و دیدارهای آینده در حاشیه این اجلاس گفت: یکی از موضوعات، شرایط اجرای برجام و ضرورت تعهد کشورهای 1+5 و جامعه بین المللی به اجرای توافقات برجام ازجمله سرمایه گذاری در ایران و همکاری‌های فنی و هسته‌ای با ایران و رفع همه تحریم‌ها است.

ظریف افزود: در این زمینه رفتار کسانی که رئیس جمهور با آنها دیدار و جلسه داشت خوب بود و همه اعلام کردند که با جدیت در سرمایه گذاری، انتقال فناوری و همکاری‌های فنی و هسته‌ای با ایران حضور خواهند داشت.

وی گفت: امروز درباره همکاری در زمینه ایمنی هسته ای و فناوری هسته‌ای و همچنین همکاری های اقتصادی، سرمایه گذاری و کارآفرینی در ایران در جلسات بحث شد.

وزیر امور خارجه ادامه داد: بخش دیگر بحث ها درباره وضعیت منطقه ما بود که همه کشورهایی که با آنها ملاقات کردیم بر نقش ایران به عنوان مقتدرترین کشور در ساختن آینده امن تر و با ثبات تر در منطقه و مبارزه با تروریسم تأکید دارند.

ظریف گفت: فاجعه منا تقریباً تمام وقت و ذهن هیئت ایرانی را به خودش معطوف داشت ضمن اینکه برنامه های ستاد را من و رئیس جمهور پیگیری می کنیم و در همه ملاقات ها رسیدگی به موضوع قربانیان حادثه و ابعاد حقوقی آن یکی از موضوعات اصلی است.

وی درباره دیدار خود با جان کری وزیر امورخ ارجه آمریکا با بیان اینکه موضوع اصلی دیدار ما بحث اجرای برجام بود افزود: نسبت به برخی اظهاراتی که در دو ماه گذشته در فضای سیاسی آمریکا از سوی افراد مختلف ازجمله افراد دولت آمریکا مطرح شده ابراز نگرانی کردیم.

ظریف افزود: این گونه اظهارات می‌تواند زمینه را برای اجرای آرام و همراه با اطمینان سازی برجام ناممکن یا ناهموار کند و این موضوع را تذکر دادیم.

وی ادامه داد: سپس درباره ضرورت و نحوه اجرای تعهدات در حوزه برداشتن تحریم‌ها صحبت کردیم به ویژه اینکه این روزها برای جلب افکار گروه های فشار داخلی در آمریکا، مسایلی از سوی برخی مطرح شده است.

وزیر امور خارجه گفت: موضوع چگونگی اجرای برجام را در جلسه‌ای که با گروه 1+5 در این زمینه در پیش داریم دوباره پیگیری خواهیم کرد و بحث‌هایی را درباره جزئیات آئین نامه های لغو تحریم‌ها و اینکه چگونه می‌شود به سرمایه گذاران و کارآفرینان اطمینان داد که فضای پساتحریم، فضای آرامش و نبود ممانعت و نبود کارشکنی است خواهیم داشت.

وی افزود: هم دولت مرکزی و هم ایالت‌های آمریکا باید این اقدامات را انجام دهند و در این حوزه ها بحث کردیم و طرف مقابل اطمینان‌های لازم را داد و باید اقدامات آنها را در عمل ببینیم.

ظریف اضافه کرد: از هفته آینده زمینه برای اجرای برجام پس از اقدام مجلس شورای اسلامی فراهم خواهد شد و ما در این زمینه وارد اقدامات و مذاکرات جدی تر و ریزتر کارشناسی خواهیم شد.

وی گفت: در روزهای آینده هم جلسات کارشناسی داریم که درباره برخی جزئیات اجرایی مانند تقسیم کار برای بازسازی رآکتور تحقیقاتی اراک صحبت خواهیم کرد و از این قبیل موضوعات را این روزها در دستور کار خواهیم داشت.

مذاکرات ما با آمریکا منحصر به بحث هسته‌ای خواهد بود     

وزیر امور خارجه درباره اظهارات وندی شرمن معاون وزیر خارجه آمریکا مبنی بر اینکه موضوع سوریه هم در دیدارها مطرح می شود گفت: از ابتدا گفته بودیم که مذاکرات ما با ایالات متحده منحصر به بحث هسته ای خواهد بود و درباره دیگر موضوعات مذاکره نمی کنیم.

محمدجواد ظریف در ادامه سخنان خود در ارتباط تصویری از نیویورک با برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری یکشنبه شب شبکه دو سیما افزود: برخی اوقات در جلسات موضوعاتی از سوی طرف مقابل در این زمینه مطرح می‌شود، اما ما همواره تأکید کردیم مذاکرات دو جانبه ما در چارچوبی که مقام معظم رهبری تعیین کرده اند منحصر به بحث هسته ای است.

وزیر امور خارجه گفت: بنابراین در مذاکرات با کری وارد مذاکره درباره سوریه یا دیگر بحث های منطقه ای نشدیم گرچه اخبار و نگرانی هایی که این روزها درباره وضعیت منطقه مطرح است از سوی طرف مقابل ارائه شد، اما وارد مذاکره در این زمینه نشدیم.

ظریف درباره دیدار خود با خانم موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم گفت: در این مذاکرات در سه حوزه مذاکره کردیم که یکی از آنها بحث اجرای برجام و تعهدات گروه 1+5 است که خانم موگرینی به عنوان هماهنگ کننده این گروه، وظایفی را بر عهده دارد، برای اطمینان از درستی اجرای تعهدات برجام است.

وی ادامه داد: درباره گفتگوهایی که قرار است دوباره پس از چندین سال بین جمهوری اسلامی ایران و اتحادیه اروپا در زمینه روابط دو جانبه از سر گرفته شود چه در سطح معاونان وزیر خارجه و معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و چه در سطح وزیر خارجه و مسئول سیاست خارجی گفتگو کردیم و تصمیم گرفتیم این گفتگوها در آینده نزدیک از سر گرفته شود.

ظریف گفت: این گفتگوها موضوعات متعددی از همکاری‌های اقتصادی تا موضوع مواد مخدر و دیگر موضوعات از جمله انرژی، محیط زیست، حقوق بشر و بحث های مختلف است که قبلاً هم با اتحادیه اروپا در این باره گفتگو می‌کردیم.

وی افزود: موضوع سومی که درباره آن بحث کردیم موضوعات منطقه‌ای و ضرورت همکاری برای پایان دادن به فجایع منطقه ای بود.

وزیر امور خارجه کشورمان گفت: تأکید کردیم که با توجه به بحران آوارگان که موجب شده اتحادیه اروپا شرایط منطقه ما را بهتر لمس کند و موج فجایع انسانی که در این منطقه به علت فعالیت گروه های تکفیری و تروریستی و افراطی ایجاد شده را در اروپا هم احساس کند ضرورت دارد با این احساس فوریتی که در اروپا به وجود آمده است بیشتر به این موضوع بپردازند و هماهنگی بین‌المللی برای مقابله با تروریسم و پیدا کردن راه‌حل سیاسی مطرح باشد.

ظریف افزود: امروز ملاحظه می‌کنیم که برخی سیاست‌هایی که بر اساس اطلاعات غلط دنبال شد کمی تعدیل شده است ضمن اینکه هنوز با شرایط مناسب فاصله قابل توجهی داریم اما حتی در اظهارات عمومی مسئولان اروپایی می‌بینیم که در حرف‌های آنها در مورد منطقه ما و سوریه مقداری واقع بینی بیشتر شکل گرفته است که امیدواریم از طریق گفتگو بتوانیم از یک طرف این واقع بینی را افزایش دهیم و از طرفی بتوانیم همکاری بین‌المللی برای مبارزه با افراط و پایان دادن به وضعیت فعلی سوریه، یمن، عراق و بحرین داشته باشیم.

وی گفت: جامعه بین‌المللی هم وظایف قابل توجهی در این باره دارد از جمله جلوگیری از کمک به گروه‌های افراطی و تأمین مالی آنها و جلوگیری از اعزام نیرو برای گروه‌های افراطی و اقداماتی از این قبیل که فقط در چارچوب اقدامات بین المللی انجام شدنی است.

وزیر امور خارجه افزود: جامعه جهانی همواره به نقش جدی ایران در منطقه اعتراف کرده است اما برخی ملاحظات سیاسی موجب شد این واقعیت را در اقداماتشان نادیده بگیرند.

ظریف اضافه کرد: اکنون به این نتیجه رسیدند بدون حضور ایران، امکان ندارد هیچ یک از مشکلات منطقه ما راه‌حل پیدا کند.

وی گفت: ایران یکی از مهمترین عوامل ثبات بخشی به این منطقه است و شاید تنها عامل ثبات آفرین که همواره به صورت مستمر و منظم در مقابله با افراط، تروریسم و فرقه گرایی بدون فراز و نشیب حضور و مشارکت جدی در همکاری با دولت های منطقه در این زمینه داشته است.

وزیر خارجه ادامه داد: با توجه به اینکه پرونده هسته‌ای هم به سمت حل و فصل حرکت کرده است مقداری از ملاحظاتی که در فضای امنیتی سازی ایران که توسط رژیم صهیونیستی و همکارانش در منطقه ما در جهان دامن زده می‌شد کنار رفت و دنیا منطقه ما را با واقعیات جدی تری ملاحظه می کند که این واقعیات موجب می شود سیاست هایی را انتخاب کند که به صلح و امنیت در منطقه کمک کند یا لااقل به جنگ افروزی و تفرقه در این منطقه دامن نزند.

در ادامه مجری پرسید: ائتلاف جدیدی با محوریت ایران، روسیه، عراق و سوریه در قبال مبارزه با تروریسم در حال شکل گیری است، آیا در رایزنی‌هایی که در نیویورک انجام می‌شود چنین موضوعی مد نظر قرار گرفته است؟ ظریف پاسخ داد: ایران از ابتدا در مبارزه با افراط و تروریسم در عراق و سوریه نقش فعالی ایفا کرده و روسیه هم در این زمینه فعال بوده و این محور مشترک همکاری در مبارزه با افراط و ترور، نمونه ای برای همکاری بین المللی برای دیگر کشورهاست که اگر می خواهند با افراط و ترور در این منطقه مقابله کنند روشش این نیست که سیاست های یک بام و دو هوا را آغاز کنند و با انتخاب سیاست هایی که موجب تضعیف حکومت های مرکزی می شود آب را به آسیاب تروریست ها و افراطیون بریزند.

پیگیری‌های سیاسی و حقوقی حادثه منا در دستور کار ما خواهد بود

وزیر امور خارجه گفت: امیدواریم با رسیدگی به وضعیت حجاج ایرانی، در پایان مراسم به سلامتی به ایران بازگردند و این مرحله را پشت سر بگذاریم و با جدیت و دقت، مراحل دیگر از جمله پیگیری‌های سیاسی و حقوقی و اقدامات لازم برای جلوگیری از تکرار وقایع منا را در شرایط مناسب تر پیگیری کنیم که حتماً این موضوع در دستور کار ما و دیگر همکارانم خواهد بود.  

محمدجواد ظریف در ادامه سخنان خود در ارتباط تصویری از نیویورک با برنامه گفتگوی ویژه خبری یکشنبه شب شبکه دو سیما در پاسخ به این پرسش که چرا دیداری که قرار بود بین وزیر خارجه ایران و وزیر خارجه عربستان شکل بگیرد انجام نشد؟ گفت: همکاران ما که در عربستان حضور دارند نگرانی‌هایی داشتند از میزان همکاری این کشور با بعثه مقام معظم رهبری و همکاران سازمان حج و زیارت و با وزارت خارجه پس از فاجعه منا که این همکاری ها بسیار ناقص بود.

وی ادامه داد: نمایندگان کنسولی جمهوری اسلامی ایران که بر اساس مقررات بین المللی باید به آسیب دیدگان هموطن ما دسترسی می داشتند متأسفانه این دسترسی یا به دلیل ضعف مدیریت کارمندان اجرایی یا به علت سیاست های دیگر به آنها داده نشده بود که در آینده با توجه به تحقیقات در این زمینه باید مشخص و با آن برخورد شود.

وزیر خارجه ادامه داد: لازم بود به صورت اضطراری از مقامات عربستان سعودی خواسته شود که در اجرای تعهدات بین المللی خود برای ایجاد دسترسی کنسولی و اینکه بتوانیم وظیفه تلخ شناسایی آسیب دیدگان و قربانیان و مفقودان را انجام دهیم پایبند باشند.

وی اضافه کرد: شاهد همکاری های خوبی از طرف سعودی ها در این زمینه نبودیم بنابراین دوستان از بنده خواستند در نیویورک با توجه به اینکه امکان تماس های سطح بالا مسئولان در عربستان کمتر بود اینجا تماس گرفته شود که بدون اینکه درخواستی برای ملاقات مطرح کنم نمایندگی ما با نمایندگی سعودی تماس گرفت و گفت خوب است مقامات ما درباره ضرورت همکاری در مکه و منا و دیگر شهرها گفتگویی داشته باشند که متأسفانه امکان این گفتگو فراهم نشد.

ظریف افزود: اقدامی که بنده انجام دادم و رئیس جمهور در دیگر ملاقات‌ها ازجمله ملاقات با دبیرکل و بنده در ملاقات با قائم مقام دبیرکل و دیروز هم که روش مذاکره مستقیم با سعودی ها پاسخ نداد از طریق امیر کویت در ملاقات کوتاه از وی خواهش کردم که مداخله کند و با مداخله وی و صحبت وی با پادشاه عربستان از امروز صبح شاهد مقداری شرایط بهتری هستیم.

وی ادامه داد: دوستان ما در سرکنسولگری جمهوری اسلامی در جده توانستند مقداری به بیمارستان‌ها و مراکز نگهداری درگذشتگان و سردخانه ها مراجعه و تعداد بیشتری از اجساد را شناسایی کنند.

ظریف افزود: تا کنون حدود 135 پیکر هموطنان عزیزمان را که در این ایام مبارک به لقاء الله شتافتند و وظیفه تلخ بازگرداندن پیکرهای آنها به خانه‌هایشان را بر عهده داریم شناسایی شدند.

وی گفت: این پیکر ها در ساعت‌های آینده از مکه مکرمه به جده منتقل شوند تا زمینه انتقال آنها به تهران فراهم شود.

وزیر خارجه افزود: از امروز صبح میزان همکاری به علت این تماس ها که از طریق رئیس جمهور ، بنده و همکارانمان در نیویورک و استفاده از حضور مقامات در اینجا داشتیم توانستیم مقداری نسبت به وضعیت نابسامان چند روز گذشته تسهیلات بیشتری را برای انجام وظایف همکارانمان در مکه و سایر شهرهای عربستان ایجاد کنیم.

ظریف با عرض تسلیت به بازماندگان جان باختگان حادثه منا گفت: همان گونه که مقام معظم رهبری فرمودند این افراد نمونه بارز کسانی هستند که به خدا رسیدند و این یک سعادت بزرگ برای آنهاست اما تلخی و سختی این مصیبت برای خانواده ها حتماً مصیبت بسیار سنگینی است.

ظریف افزود: امیدواریم من و همکارانمان در وزارت امور خارجه ذره‌ای بتوانیم از این فشار و مصیبت کم کنیم و لااقل در انتقال اجساد و یا در نجات مجروحان و خدمات درمانی کمک کنیم.

وی گفت: امیدواریم در این مسیر با صبر و مدارا بتوانیم این امتحان بزرگ الهی را پشت سر بگذاریم.