جایزه صلح نوبل 2015 و نام ظریف

گروه بین الملل  «تیتریک»؛بر اساس اعلام آکادمی نوبل، برنده جایزه صلح ۲۰۱۵، روز جمعه ساعت ۱۳:۳۰به وقت تهران معرفی خواهد شد. در بین چهار کاندیدای مطرح نام وزیر امور خارجه کشورمان به چشم می‌خورد، کاندیداهای دیگر عبارتند از پاپ فرانسیس ، آنگلا مرکل ، جان کری .




آلفرد نوبل در وصیت‌نامه خود گفته است که این جایزه باید "به کسی داده شود که بهترین یا بیشترین کوشش را در راه برادری ملل، انحلال یا کاهش ارتش‌ها یا تشکیل و ترغیب کنفرانس‌های صلح کرده باشد" جایزه نوبل صلح تنها جایزه نوبل است که در استکهلم داده نمی‌شود. این جایزه هر ساله در اسلو پایتخت نروژ اهدا می‌شود.

بر مبنای آنچه که مطرح شده است "محمد جواد ظریف" و "جان کری" برای دستیابی به توافق هسته‌ای ایران و جلوگیری از یک درگیری نظامی دیگر در جهان، پاپ فرانسیس برای تلاش هایش جهت بهبود چهره واتیکان و ایده‌های مترقیانه‌اش و آنگلا مرکل برای یاری رساندن به پناهجویان خاورمیانه ای نامزدهای محتمل کسب جایزه صلح نوبل هستند.


پیش از آغاز بحران مهاجرتی در اروپا انتخاب وزرای خارجه ایران و آمریکا متحمل‌ترین گزینه پیروزی جایزه صلح نوبل بودند، با این استدلال که این دو مقام دولتی با گذراندن بیش از دو سال دیپلماسی فشرده سرانجام توانستند در پرونده هسته‌ای ایران به توافقی دست یابند، مساله‌ای که پیش از آن غیرممکن به نظر می‌رسید.

اگر چه در طول دو سال مذاکرات متوالی در شهرهای مختلف اروپایی، شب‌هایی که در طول آنها کری و ظریف، نماینده دو کشور متخاصم بیش از هر مقام خارجی دیگری با یکدیگر وقت گذراندند و توانستند به پیچیدگی‌های این مساله غلبه کرده و در مقابل منتقدان هر دو کشور ایستادگی کردند به نحوی که  این توافق توانست در شورای امنیت سازمان ملل و پارلمان هر دو کشور تایید شود.

و شاید به عبارتی دیگر این توافق پیروزی دیپلماسی مقاومتی بود و به گفته برخی از وقوع جنگ دیگری در خاورمیانه جلوگیری کرد، اما از سوی دیگر این توافق هنوز به مرحله اجرایی نرسیده است و همچنان هدف انتقاد جمهوری‌خواهان و رژیم صهیونیستی است.

شایان ذکر است علی رغم نظرات متعددی که در ارتباط با توافق هسته‌ای میان ایران و غرب وجود دارد اما مطمئناً این توافق پیروزی دیپلماسی چند جانبه بوده است. بازیگران این مذاکرات طولانی و سخت علاوه بر "تهران" و "واشنگتن"، پنج کشور دیگر -روسیه، چین، فرانسه، آلمان و بریتانیا- هم بودند. این توافق شاهکار دیپلماسی و این بازی طولانی مدت بود، بازی خود خواسته ای که غرب با ایجاد  شبهات ساختگی به آن دامن زده و برای یک دهه یا بیشتر اذهان دیپلماتیک را چه در ایران و کشورهای دیگر متوجه این مساله کرد.

هر چند "ظریف" با کوله‌باری از تجربیات دیپلماتیک 2 سال متوالی پای میز مذاکره با غرب نشسته تا با ابزارها و فنون دیپلماتیک غرب را متقاعد کند که برنامه ی هسته ای ایران چیزی جز فعالیت‌های صلح آمیز  هسته ای نیست و گرفتن یا نگرفتن اهمیتی برای این بازیگر توانمند دیپلماسی ایرانی نخواهد داشت.

برخی نیز معتقدند نقش تهران در آینده منطقه و نظم جهانی از دلایلی است که در این انتخاب اهمیت بسزایی دارد. تلاش های ایران برای حل بحران یمن، سوریه و یا عراق از طریق دیپلماسی به رغم ناراحتی عربستان، می تواند بیانگر صحت اهمیت جایگاه ایران در آینده خاورمیانه و نظم جهانی باشد و صدای ایران را در منطقه بیش از پیش بلند و رسا کرده است.

از سوی دیگر با نگاهی گذرا به افرادی كه از سال 1901 كه اين جايزه ابداع شد تا سال 1959 همگی از اهالی كشورهای اروپايی و امريكايی بوده‌اند و پس از اين سال كه جايزه به افراد غير‌غربی اعطا شد نيز تمام برندگان آن كساني بودند كه از نظر فكری وابستگی شديدی به دنيای غرب داشتند.

شيرين عبادی نيز يك ايرانی سابق است كه در سال 2003 جايزه صلح نوبل را از آن خود كرد؛ فردی كه در ادامه مشخص شد يكی از اركان‌هاي اصلی ايجاد فشارهای حقوق بشری به جمهوری اسلامی از سوی  دولت‌های غربی است و امروز به عنوان يكی از اپوزيسيون‌های جمهوری اسلامی، تلاش زيادی برای انزوای كشورمان در موضوعات حقوق بشری می كند.

 مروری بر تاریخ حیات دریافت کنندگان به اثبات می رساند که این گونه جوایز، دچار مسخ شدگی عجیبی شده و به کسانی تعلق می گیرد که جز خوش خدمتی به استعمار و جنگ طلبی در کارنامه آنها دیده نمی شود؛ اعطای جایزه صلح نوبل به "مناخم بگین"،" شیمون پرز" و هم جنسان آنها، مصادیق بارز این مدعاست.