عقب‌نشینی وام 80 میلیونی مسکن از شرایط سخت!
وام های صندوق پس انداز یکم برای متقاضیان تهرانی تا 80 میلیون، شهرهای با جمعیت بالای 200 هزار نفر 60 میلیون و سایر مناطق تا 40 میلیون تومان تعیین شد. ولی تسهیلات عامه‌ای نبوده و فقط به افراد متاهل آن هم با شرایط خاص اختصاص داشت.
این وام فقط به افراد خانه اولی یعنی کسانی که از تسهیلات بانک مسکن و سایر بانک‌ها جهت خرید واحد مسکونی یا سهم‌الشرکه و همچنین از امکانات دولتی مانند زمین، تسهیلات یارانه‌ای یا تسهیلات مسکن مهر نیز استفاده‌ای نکرده اند تعلق گرفت.در عین حال که شرایطی هم برای اعطای وام به سرپرستان خانوار تعیین شده بود.
از سویی نحوه بازپرداخت تسهیلات صندوق پس انداز یکم نیز چندان با درآمد خانوارها تناسبی ندارد و دریافت کننده وام 80 میلیون تومانی برای بازپرداخت 12 ساله باید در هر ماه حدود یک میلیون و 160 هزار تومان قسط پرداخت کند. وضعیت نه چندان مساعدی که البته از سوی مدیران بانک مرکزی و بانک مسکن پذیرفته شده نبود و در پاسخ به انتقادات اعلام کردند که به هر حال صندوق پس انداز مسکن برای اقشار متوسط طراحی شده و کسانی می توانند از آن استفاده کنند که از توانایی بازپرداخت برخوردار باشند.
به هر حال با گذشت مدتی از اجرای مصوبه وام 80 میلیون تومانیآمارهای دو ماهه اجرای آن نشان داد که حدود 12 هزار نفر برای دریافت این تسهیلات در بانک مسکن ثبت نام کرده‌اند؛ تعدادی که بنابر پیش بینی بانک مسکن در هر سال توان پرداخت تسهیلات به حدود 85 هزار نفر از این طریق وجود داشت و می توانست در نیمه دوم سال بیش از 70 هزار تقاضای دیگر برآن افزوده شود، این در حالی است که بنابر شواهد و آمارها به نظر نمی رسید استقبال چندانی از وام های صندوق پس انداز یکم با توجه به محدودیت‌هایی که نسبت به سایر وام های خرید دارد، شده باشد. به طوری که اظهارات اخیرا رییس کل بانک مرکزی مبنی بر اینکه "پیش‌بینی می‌کردیم که وام 80 میلیونی با هجوم مردم مواجه نشد" تاییدی بر این موضوع است.در عین حال که سیف به شرایط سخت پرداخت تسهیلات 80 میلیونی هم اشاره و گفته بود که "با توجه به میزان اقساط و شرایط تعیین شده گروه‌های خاصی می‌توانند برای دریافت این وام اقدام کنند."
شروط تعدیل شد
بر این اساساخیرا بانک مسکن در بخشنامه‌ای برخی از شرایط ابلاغی برای اعطای وام 80 میلیون تومانی را تغییر داد تا فضای مناسب تری برای متقاضیان ایجاد شده و به دنبال آن استقبال بیشتری هم از این تسهیلات انجام شود.
در این ابلاغیه شرط تاهل که یکی از موانع برای متقاضیان مجرد که به نظر نمی رسید تعدادشان هم کم باشد، حذف شده و از این پس مجردها البته با رعایت شرط سنی بالای 18 سال می توانند با رعایت سایر بندها برای دریافت این تسهیلات اقدام کنند. از سویی دیگر با انجام یک اصلاحیه برخی شرایط برای همسر متقاضی تسهیلات نیز برداشته شد به گونه ای که اگر همسر متقاضی وام ۸۰ میلیونی، قبلا تسهیلات خرید مسکن یا امکانات دولتی تهیه مسکن دریافت کرده باشد، مانعی برای دریافت این تسهیلات نیست. ولی اگر خود متقاضی قبلا از این امکانات استفاده یا وام خرید مسکن دریافت کرده باشد، دیگر مشمول این وام نخواهد شد.
در عین حال که اگر همسر یا فرزندان صغیر متقاضی وام ۸۰ میلیونی از محل صندوق یکم، انواع تسهیلات بخش مسکن شبکه بانکی اعم از خرید، احداث، انتقال سهم‌الشرکه و یا جعاله تعمیر واحد مسکونی را دریافت کرده باشند نیز مانع از دریافت تسهیلات ۸۰ میلیونی صندوق یکم نخواهند بود و تنها اگر خود متقاضی این وامها را قبلا دریافت کرده باشد دیگر مشمول وام صندوق پس‌انداز مسکن یکم نخواهد بود.
از دیگر شروط ابتدایی پرداخت تسهیلات 80 میلیونی به عمر واحد مسکونی قابل خرید با آن بر می گرد که سه سال تعیین شده بود. اما با تغییرات تازه در بخشنامه این وام، تاکید شده امکان اعطای این وام از سوی شعب بانک مسکن به متقاضیانی است که واحد مسکونی یا پلاک ثبتی با عمر حداکثر ۱۵ سال از تاریخ صدور پروانه ساختمانی (جواز ساخت) آنها می‌گذرد، خریداری کنند. در ابلاغیه قبلی این تسهیلات، شرط سنی ساختمان حداکثر ۳ سال ذکر شده بود که در بخشنامه جدید بانک مسکن به ۱۵ سال افزایش یافته است.
اما در حالی که پیش تر تکلیف شده بود که باید حداکثر ۷ سال از تاریخ صدور پایان کار واحد مسکونی قابل خرید با وام ها صندوق پس انداز یکم گذشته باشد با اصلاحات جدید دیگر نیازی به ذکر تاریخ پایان کار نیست حذف شده است.
متقاضیان دریافت تسهیلات صندوق پس انداز یکم می توانند با سپرده گذاری که حتما باید دو دوره شش ماهه از آن عبور کند نسبت به دریافت این وامها اقدام کنند هر چند که با وجود برخی تعدیلات انجام شده در اعطای تسهیلات صندوق پس انداز یکم همچنان پرداخت اقساط سنگین از چالش های آن بوده و فضای مطلوبی را برای اقشار کم درآمد ایجاد نمی کند.
