آیا ایرانی ها به زور اسلام آوردند؟
گروه فرهنگی «تیتریک»؛به نقل از هادیان البرز، یکی از افسانه ها، پیرامون مسلمان شدن مردم ایران، که در واقع تحقیر ایرانیان باستان است، این است که ایرانیان باستان به ضرب و زور شمشیر مسلمان شدند. در این ادّعا که ساخته و پرداختۀ ذهن مستشرقین غربی است، در واقع ما می بینیم که مردمان ایران، مردمانی حقیرتر از مردم اروپا دانسته می شوند، که در برابر حکومت اعراب، دینشان را حفظ کردند!
۱. بزرگترین مشکل این ادّعا، نداشتن یک مدرک خوب و معتبر است. کجا نوشته یا دیده شده است که ایرانیان، بین مسلمان شدن و کشته شدن، مجبور به انتخاب یکی باشند؟
۲. چیز اجباری با رفع اجبار پابرجا نمی ماند
اگر اسلام اجباری بوده چرا بعد از ضعف اعراب این دین در ایران اوج گرفته و خاموش نشده؟ مگر وقتی چیزی اجباری باشد و اجبار برداشته شود نباید از بین برود؟ چرا اوج گرفته است؟ چرا ۱۲۰۰ سال بعدی دوام آورده است؟
۳. اگر ایرانیان با خشونت اسلام را قبول می کردند چرا اسکندر و مغول موفق نشدند؟
ایرانی ها در طول تاریخ، مورد تهاجم وحشیانه اسکندر و مغول قرار گرفته اند ولی فرهنگ هیچ یک از آنها را نپذیرفتند. بلکه مغول وحشی را مسلمان و شیعه نمودند مثل سلطان محمد خدابنده.
اگر اسلام خود را به زور شمشیر به ایرانیان قبولاند چگونه اسکندر مقدونی، علی رغم سعی و تلاشش نتوانست پس از حمله به ایران آئین یونانیان و فرهنگ هلنیسم را در این کشور حاکم کند،(فروپاشی دولت ساسانی و گروش ایرانیان به اسلام ) امّا مسلمانان توانستند ایرانیان را مجبور به پذیرش اسلام کنند؟! یا چگونه می توان باور کرد که ایرانیان در حمله مغولان به ایران تسلیم عقایدشان نشدند امّا در حمله اعراب به ایرانیان با اجبار اسلام را پذیرفتند و بر این اجبار باقی ماندند!؟
۴. خلفای اولیه با اسلام اجباری مخالف بودند
مسلمانان با تکیه بر اندیشه «لا إِکْراهَ فِی الدِّینِ قَدْ تَبَینَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَی» (بقره: ۲۵۶)، هیچ کس را با ناخوشایندی و زور مجبور به پذیرش دین اسلام نمیکردند؛ بلکه این عمل را زشت میدانستند.
علاوه بر ایران، اهالی دمشق و بیت المقدس و… نیز بدون اجبار و با صلح، مسلمان شدند. عمر بن خطاب، برای دادن امان به ایشان برای آزادی دینشان به این مناطق سفر کرد و این مردم به مرور و طی ۲۰ الی ۳۰ سال خود مسلمان شدند. گفته می شود رفتار فردی همچون عمر در سفر به این سرزمینها بسیاری را به اسلام متمایل کرد.
۵. اگر ایرانی ها به زور اسلام را پذیرفته بودند، نمی توانستند عظیم ترین تمدن اسلامی را پدید آورند.
۶. ایرانیان بخاطر هماهنگی اسلام با فطرتشان، مسلمان شدند
عدالتخواهی و مساواتطلبی دین اسلام، نقش بسیار مهمی در جذب مردم ایران به سوی اسلام داشت. از دیگر ویژگیهای ایدئولوژی اسلامی که موجب جذب توده مردم ایران به اسلام شد، سادگی و سهولت احکام آن بود.
استاد شهید مرتضی مطهری مینویسد: «حقیقت این است که علت تشیع ایرانیان و علت مسلمان شدن شان یک چیز است؛ ایرانی روح خود را با اسلام سازگار دید و گمگشته خود را در اسلام یافت».