از تصویب قانون محدودیت ویزای مسافرین ایرانی تا برداشت پول های بلوکه شده ایران به نفع شهروندان آمریکایی
گروه داخلی «تیتریک»؛حدود 15 روز گذشته مجلس نمایندگان آمریکا طرحی را تصویب کرد که محدودیت های تازه ای را بر شهروندان کشورهایی که بدون ویزا به این کشور سفر می کنند اعمال می کرد.
بر اساس فصل ۲۰۳ از متن بودجه سال آینده آمریکا - که بعد از تصویب سنا و امضای اوباما به قانون تبدیل شد - اگر شهروندان این ۳۸ کشور در پنج سال گذشته به سوریه، عراق یا کشورهای حامی تروریسم از نظر وزارت خارجه آمریکا (ایران، سودان و سوریه) سفر کرده باشند، نمی‌توانند مانند گذشته بدون ویزا وارد آمریکا شوند.
در حالی که کارشناسان ایرانی و اروپایی معتقد بودند این قانون نقض برجام حساب شده و مشکلات جدیدی را برای سرمایه گذارانی که می خواهند به ایران بیایند ایجاد خواهد کرد، اوباما طی هفته گذشته این قانون را امضا کرد تا به صورت لازم الاجرا در آمده و اعتراض ایران را برانگیزد.
تصویب لایحه محدودیت سفر بدون ویزا در کنگره آمریکا و امضا شدن این قانون از سوی رییس جمهوری آمریکا باعث اعتراض دولت ایران و بیش از صد نماینده مجلس شده است که می‌گویند اجرا شدن این قانون، سرمایه‌گذاران اروپایی را از سفر به ایران منصرف می‌کند.
در ادامه اعتراضات ایران به این موضوع، جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا اخیراً در نامه‌ای به ظریف به وی اطمینان داده است که دولت آمریکا با استفاده از همه ابزارهای در اختیار خود اجازه نمی‌دهد این قانون مانعی برای منافع اقتصادی ایران ایجاد کند.
کری در این نامه نوشته است: «من اطمینان دارم تغییرات اخیر در قانون ویزا به هیچ شکل مانع اجرای تعهدات ما در قالب برنامه جامع اقدام مشترک نمی‌شود و بر منافع اقتصادی مشروع ایران اثر نمی‌گذارد. به علاوه برای دولت راه‌هایی وجود دارد؛ از جمله صدور ویزای تجاری ده ساله با چندبار اجازه ورود، تسریع صدور ویزای تجاری و اختیار توقف اجرای قانون.»
عراقچی به عنوان اولین مقام مسئول در دستگاه دیپلماسی کشور در واکنش به این نامه در اینستاگرام خود نوشت: نامه آقای کری تعهد محکمی از سوی دولت آمریکا است مبنی بر اینکه از همه ابزارهای خود، حتی توقف اجرای قانون، استفاده خواهد کرد تا اجازه ندهد قانون جدید کنگره درخصوص ویزای ورود به آمریکا، اجرای موفقیت آمیز برجام و بهره‌مندی ایران از منافع اقتصادی آن را خدشه‌دار کند.
با این حال بسیاری از کشورهای اروپایی نیز به این قانون اعتراض نشان دادند؛ نمایندگان مجلس و کارشناسان در امور سیاسی نیز معتقد بودند که این قانون نقض برجام است و بایستی مقامات دولتی واکنش مناسبی به این قانون نشان بدهند.
عراقچی و ظریف به دفاع از این قانون پرداختند تا جایی که نامه جان کری را تعهدی محکم تر از قانون مصوب کنگره و اوباما دانستند.
20 قانونگذار مجلس نمایندگان آمریکا که روسای کمیته‌های کلیدی نیز جزء آنها هستند به این اظهارات کری واکنش نشان داده‌اند. آنها در نامه‌ای به وزیر خارجه آمریکا نوشتند: «هیچ توجیهی برای قائل شدن معافیت ویژه برای ایران» از قانون یاد شده وجود ندارد.»
نمایندگان کنگره با خاطرنشان کردن اینکه قانونگذاران هر دو حزب آمریکا از ایجاد تغییرات جدید در برنامه روادید آمریکا حمایت کرده‌اند نوشته‌اند: «در حالی که ما می‌دانیم که مقامات ایرانی به شما درباره تضعیف فرصت‌های تجاری‌شان ابراز نگرانی کرده‌اند، اینکه این نگرانی‌ها جانشین قانونی جدید شوند که به منظور حفاظت از مردم آمریکا در برابر تروریسم طراحی شده‌اند، فراتر از تصور است.»
نمایندگان آمریکا با متهم کردن ایران به «تروریسم دولتی» خاطرنشان کرده‌اند که مفاد قانون جدید برای سفرکنندگان به ایران قابل اجرا است.
ظریف بعد از اعتراضات گسترده به این قانون در یک نشست خبری گفت: اگر در آمریکا "عین قانون مصوبه کنگره رفتار شود، حتما نقض برجام خواهد بود، اما اگر دولت از امکانات خود برای اجرای این قانون استفاده کند، باید ارزیابی کرد که آیا نقض برجام صورت گرفته یا خیر."
یکی از شروط رهبری در خصوص اجرای برجام عدم وضع تحریم های جدید علیه ایران بود؛ از طرف دیگر روحانی نیز بعد از تصویب برجام به مردم اطمینان خاطر داد که هیچ تحریم جدیدی علیه ایران وضع نخواهد شد.
با این حال مصوبه جدید کنگره آمریکا و امضای آن توسط اوباما ایران را با وضعیت جدیدی مواجه کرده است؛ وضع چنین قانونی حتی اگر تحریم جدیدی محسوب نشود، اما مبنای بسیاری از محدودیت های جدید برای ایران است.
در ادامه اقدامات خلاف برجام از سوی آمریکا، سایت مجلس نمایندگان آمریکا با انتشار گزارشی از مسدود کردن دارایی های بانک مرکزی ایران در آمریکا خبر داد. ۲۲۶ نماینده کنگره به برداشت ۱.۵۷ میلیارد دلار از حسابهای بلوکه شده بانک مرکزی رای دادند
.
روز چهارشنبه نمایندگان احزاب جمهوری خواه و دموکرات در طرحی ضدایرانی خواستار برداشت از منابع مالی متعلق به بانک مرکزی ایران شدند که توسط آمریکا مسدود شده است. این طرح موسوم به کمک به دادگاه از سوی کنگره برای پشتیبانی از فرآیند ادعایی رسیدگی به پرونده اقدامات تروریستی منتسب به ایران تصویب شده است
.
پل رایان رئیس مجلس نمایندگان آمریکا نیز در بیانیه ای ضمن حمایت از این قانون مدعی شد: ۱۳۰۰ شهروند آمریکایی از جانب اقدامات تروریستی ایران آسیب دیده اند و باید به آنها غرامت پرداخت شود.
همه این اتفاقات در حالی است که مسئولین دولتی همچنان دل در گرو برجام داشته و با احرای مو به مو بندهای برجام سعی دارند تا رضایت کشورهای غربی را جلب کنند، اما هنوز گشایشی در وضعیت اقتصادی ایران به وجود نیامده است.
