تعریف و تمجیدهایی که با تأیید اجتهاد اشتباه گرفته شد!
یکی از نامزدهایی که از ابتدا با اصرار عده‌ای از افراد معلوم الحال به صحنه انتخابات خبرگان آمد، سید حسن خمینی بود که به توصیه روحانی و هاشمی رفسنجانی برای ثبت نام در انتخابات خبرگان حاضر شد.
از همان ابتدا و حتی پیش از آن، تلاش های زیادی برای علامه خواندن وی از سوی برخی رسانه ها انجام گرفت اما شورای نگهبان طی اطلاعیه‌ای اعلام کرد کلیه کسانی که برای شرکت در انتخابات مجلس خبرگان رهبری ثبت‌نام نموده‌اند به جز آنان که قبلا مرحله آزمون علمی خبرگان را گذرانده و تأیید شده‌اند باید در آزمون علمی شرکت نمایند.
این در حالی بود که آیت الله مومن قبل از این اطلاعیه در مصاحبه‌ای اظهار کرده بود: یکی از جهاتی که تصمیم گرفته شد اجازه اجتهاد فایده ای نداشته باشد این بود که اعتبار داشتن اجازه اجتهاد موجب می‌شد که عده ای برای گرفتن اجازه اجتهاد به مراجع عظام تقلید اصرار کرده و باعث آزار و اذیت ایشان شوند و حتی بعضی از مراجع فرمودند که به اجازه اجتهاد ما ترتیب اثر ندهید.
در همین راستا اسامی افرادی که در تهران باید در این آزمون شرکت می‌کردند اعلام شد که شامل سید حسن خمینی، سید محمد موسوی بجنوردی، محمد سروش محلاتی، محسن غرویان، رسول منتجب نیا، محمود امجد، مصطفی پورمحمدی و مرتضی آقا تهرانی بود.
بعد از اعلام زمان آزمون از سوی شورای نگهبان در کمال تعجب دیده شد که سید حسن در این آزمون شرکت نکرد و مدعی شد که کسی به وی اطلاع رسانی نکرده است، این در حالی بود که شورای نگهبان اعلام کرد برای کسانی که بایستی در آزمون شرکت می‌کردند، پیامک های شرکت در آزمون به شماره ای که هنگام ثبت نام در پرونده خود درج کرده بودند ارسال شده است.
از آنجایی که عدم شرکت در این آزمون از سوی سید حسن گمانه زنی های زیادی را درباره رد صلاحیت وی به وجود آورد، یک کانال منتسب به سید حسن خمینی در کشور با انتشار خبری مبنی بر اینکه بسیاری از علما و مراجع تقلید اجتهاد سید حسن را تأیید کرده اند فضای رسانه‌ای برای پذیرش وی از سوی شورای نگهبان را فراهم کردند.
این کانال در پیامی نوشت: حضرات آیات علوى گرگانى، محفوظى، کریمى جهرمى، سید جعفر کریمى، مسعودى خمینى، احمد بهشتى، دیباجى اصفهانى، سیفى مازندرانى و درى نجف آبادى اعلام کردند که صلاحیت علمى حاج سید حسن خمینى با مراجعه به کتابها و فایل هاى صوتى ایشان قابل احراز است.
در ادامه انتشار خبری فوری در خصوص تأیید اجتهاد سید حسن بدون حضور در آزمون علمی و انتشار اسامی برخی از مراجع تقلید، این مراجع نسبت به این موضوع واکنش نشان داده و این خبر را تکذیب کردند؛ آیت‌الله حسن ممدوحی عضو مجلس خبرگان رهبری، حضرت آیت‌الله سیدمحمدتقی دیباجی اصفهانی، دفتر آیت الله سیستانی، آیت الله علی اکبر سیفی، آیت الله علوی گرگانی و دفتر آیت الله بهشتی در پیام های جداگانه‌ای تأیید اجتهاد سید حسن را تکذیب کردند.
بعد از اعلام نتایج تأیید صلاحیت شدگان مجلس خبرگان مشخص شد که سید حسن خمینی رد صلاحیت شده است، اما این در حالی بود که سایت انتخاب در خبری با ذکر اسامی افرادی مانند آیت الله سید علی محقق داماد، آیت الله العظمی محفوظی، آیت الله ابراهیم امینی، آیت الله سید جعفر کریمی، آیت الله العظمی موسوی اردبیلی، حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی، آیت الله جوادی آملی و وحید خراسانی مدعی شد این افراد اجتهاد سید حسن را تأیید کرده اند.
سید حسن خمینی هم در اعتراض به این رد صلاحیت‌ها با اتکا به آنچه که خود «شهادت بزرگان و مراجع و اساتید عظیم الشأن» دانست، مدعی شد: اگر آقایان نتوانستند از شهادت مراجع و علما و درس ها و نوشته ها به احراز برسند، بعید است بتوانند در آینده نیز به چنین مهمی دست یابند.
در همین راستا طی روزهای گذشته یک مدرس حوزه علمیه قم نسبت به اظهارات سید
حسن واکنش نشان داد و در جلسه ای گفته است: یک مدرس حوزه علمیه قم نسبت به
اظهارات تند یک کاندیدای خاص واکنش نشان داد و در جلسه ای گفته است:
برخلاف ادعای یک کاندیدای خاص خبرگان، به جز یکی از مراجع، هیچ کدام اجتهاد
ایشان را تایید نکردند و صرفا به درجات فضل و علم این کاندیدای خاص
پرداختند.
ضمن اینکه استاد اصلی این کاندیدا، جناب «آیت الله محقق داماد» نیز صرفا «مرتبه‌ای از اجتهاد» رو در ایشان تایید کتبی کردند.
این مدرس حوزه علمیه قم خاطرنشان ساخت: امروز این کاندیدای خاص گفته است:
«مراجعی که اجتهاد وی را تایید کرده اند اساتید فقهای شورای نگهبان هستند»
این در حالی است که سن فقهای شورا و همچنین پیشینه علمی این 6 نفر نشان می
دهد هیچکدام از مراجعی که به فضل علمی این کاندیدای خاص اشاره کرده اند
استاد این 6 نفر نبوده و فقهای شورای نگهبان بیشتر از محضر سایر مراجع حی
یا مراجع پیشین بهره برده اند.
وی ضمن بیان تذکراتی گفته است: لازم است برای حضور در مناصب و جایگاههای
حکومت اسلامی همچون امام هیچ تلاشی بر کسب قدرت و لحن و تندو عتاب آلود
نسبت به نهادهای قانونی نداشته باشیم که این به سنت چند هزار ساله حوزه های
علمیه نیز نزدیکتر است.
با بررسی نامه‌هایی که از سوی برخی از علمای قم از سوی سایت انتخاب برای حمایت از سید حسن منتشر شده است مشخص می شود که هر کدام از این علما تنها به تعریف و تمجید از وی پرداخه و هیچ کدام علناً به اجتهاد وی اشاره ای نکرده‌اند؛ این در حالی است که علما برای تأیید اجتهاد حتی درجات آن را هم مشخص می‌کنند.
به طور مثال آیت الله جوادی آملی ضمن ابراز خوشنودی از این حضور، برای او آرزوی موفقیت کرده اند و در خصوص اجتهاد سید حسن صحبتی نکرده‌اند؛ از طرف دیگر فقهای شورای نگهبان 5 نفر هستند که خود از علمای درجه یک قم بوده و جزء اساتید برجسته علوم دینی به شمار می‌روند.
اجازه اجتهاد شیوه اى سنتى است از اعطاى مدرک علمى معتبر در حوزه هاى علمیه که البته عالى ترین و تنها مدرک در آنجا به شمار مى رود . گفتنى است که در اعطاى اجازه اجتهاد ، علاوه بر صلاحیت هاى علمى ، بلکه همسان یا بیشتر از آن ، مراتب معنوى نیز منظور مى شود؛ این موضوع در هیچ یک از تعریف و تمجیدهایی که برخی از علما از سید حسن کرده بودند لحاظ نشده است.
باید در نظر داشت که اجازه اجتهاد از سوی علما نیز مشتمل است بر سه جزء اجازه دهنده، اجازه گیرنده و محتواى اجازه است که اجازه دهنده غالباً از فقیهان نامدار حوزه است که به تناسب قوت و شدت اعتبار او ، بر اعتبار و اهمیت اجازه افزوده خواهد گشت.
اجازه گیرنده هم شاگرد و یا کسى است که در سال هاى زیاد ، شخصیت علمى و اخلاقى خود را به اجازه دهنده ، شناسانده است . گاهى براى تکمیل یا تأیید شناسایى ، آزمون کتبى یا شفاهى نیز انجام مى پذیرد. که آزمونی برای سید حسن از سوی هیچ یک برگزار نشده است.
محتواى اجازه ها نیز متفاوت است که از نوع تعبیرهاى آن از هم متمایز مى شوند؛ در عمومى ترین تعبیرها اشاره مى شود که اجازه گیرنده به مرتبه اى از مراتب اجتهاد دست یافته است و در عالى ترین تعبیرها، تقلید کردن بر اجازه گیرنده حرام دانسته مى شود، چون تقلید کردن مجتهد از مجتهد دیگر جایز نیست.
در تعریف و تمجیدهایی که غالبا در پاسخ به سوالاتی درباره سید حسن از سوی شاگردان علما صورت گرفته است تأییدی بر اجتهاد یا درجات اجتهاد برای سید حسن دیده نشده است و برخی از رسانه‌ها با اصرار زیاد صحبت‌های چند دقیقه ای علما در کلاس درس را به منزله تأیید اجتهاد سید حسن دانسته‌اند.
این در حالی است که اجازه اجتهاد به طور معمول کتبی بوده که از سوی علمای قم بر روی نامه ای و ممهور به مهر این علما صادر می‌شود.
هرچند همه این رفتارها و اعلام اسامی در راستای پروژه فشار بر شورای نگهبان در راستای تأیید صلاحیت سید حسن است؛ باید در نظر داشت محمد غرضی نیز یکی از معترضان به نتیجه رد صلاحیت خود در شورای نگهبان در خصوص مجلس خبرگان است و از طریق قانونی پیگیر این موضوع بوده است.
به طور حتم سید حسن نیز به واسطه فشارهایی که از جانب برخی از مشاورانش به وی وارد شده اقدام به چنین اعتراضی کرده است؛ چرا که وی خوب می دانست نامه نگاری از سوی علما نمی تواند دلیلی بر اجتهاد وی باشد و بایستی در آزمون شورای نگهبان برای این موضوع شرکت می‌کرد.
