فساد 10 هزار تن پرتقال به دلیل بی‌تجربگی در تنظیم بازار

گروه اقتصاد «تیتریک»، محمدرضا شعبانی گفت: کار ذخیره‌سازی میوه شب عید از جمله پرتقال سال 94 توسط وزارت جهاد کشاورزی و با مباشرت سازمان مرکزی تعاون روستایی انجام شد.

وی با بیان اینکه حدود 40 هزار تن پرتقال برای تنظیم بازار شب عید توسط بخش دولتی خریداری شد، افزود: بخشی از پرتقال‌های خریداری شده خراب شد و دور ریخته شد و بخشی هم هنوز در سردخانه‌های استان‌های مختلف مانده و به فروش نرفته است.

مدیرعامل اتحادیه باغداران استان مازندران در پاسخ به این سوال که چرا بخشی از پرتقال‌های تنظیم بازار در سردخانه‌ها خراب شده است، بیان داشت: تمام پرتقال‌های خریداری شده به موقع توزیع نشد و به علت بی‌تجربگی سازمان تعاون روستایی در توزیع، فرصت عرضه پیدا نکرد و خراب شد.

شعبانی به علت دیگر خرابی پرتقال‌های ذخیره شده برای تنظیم بازار شب عید اشاره کرد و تصریح کرد: بخشی از پرتقال‌های خریداری شده هم خیلی زود (دی 94) به استانها منتقل شد و به علت شرایط نامساعد نگهداری خراب شد و از بین رفت.

مدیرعامل اتحادیه باغداران استان مازندران دلیل این اتفاق را نداشتن تجربه و عدم هماهنگی بین دستگاه‌ها عنوان کرد و بیان داشت: این اتفاقات نتیجه ورود بخش دولتی است، چرا که با توجه به صرف بودجه دولت در امر ذخیره سازی، برخی دست‌اندرکاران نگرانی و دلسوزی ندارند.

وی افزود: سازمان تعاون روستایی در خرید انواع محصولات کشاورزی مداخله می‌کند و ورود بی‌تخصص به امر خرید، قطعا نتیجه‌ای جز از بین رفتن محصول ندارد.

وی افزود: سال 94 حدود 40 هزار تن پرتقال برای تنظیم بازار شب عید خریداری شد، اما بخش قابل توجهی از آن فاسد شده و از بین رفت.

مدیرعامل اتحادیه باغداران مازندران با بیان اینکه به طور دقیق نمی‌داند چقدر از پرتقال‌ها خراب شده است، گفت: در برخی استان حدود 40 درصد پرتقال ذخیره شده از بین رفته است و شاید بتوان گفت در مجموع بیش از 10 هزار تن پرتقال از بین رفت.

شعبانی گفت: سازمان تعاون روستایی در بخش زنجیره توزیع خوب عمل نکرد و محصول به موقع به دست مصرف کننده نرسید.

وی بیان داشت: ذخیره‌سازی و توزیع میوه کاملا تخصصی است و اتحادیه باغداران به خوبی از عهده آن بر می‌آید، اما با ورود سازمان تعاون روستایی دلالان هم به مقوله خرید و فروش وارد می‌شوند و در این فرآیند عده‌ای دلال هم سود می‌برند.

شعبانی در پاسخ به این سؤال که پرتقال شب عید نهایتا با قیمت 3 هزار تومان به دست مصرف کننده رسید که قیمت نسبتا مناسبی بود، اگر وزارت جهاد پرتقال ذخیره نمی‌کرد، این محصول با چه قیمتی به دست مصرف کننده می‌رسید، بیان داشت: فکر می‌کنم پرتقال با همین قیمت به مصرف‌کننده عرضه می‌شد، چرا که میوه‌هایی که توسط سازمان تعاون روستایی ذخیره شد، ولی به موقع به دست مصرف‌کننده نرسید تا تأثیری در قیمت میوه شب عید داشته باشد.

وی با اشاره به اینکه سال گذشته حدود 2 هزار تن سیب‌زمینی به علت فاسد شدن مدفون شد، گفت: مسببان این قضیه مؤاخذه نشدند و با آنها برخورد نشد.

مدیرعامل اتحادیه باغداران مازندران در پاسخ به این سؤال که باغداران و تولید‌کنندگان پرتقال در سال 94 این محصول را با چه قیمتی به فروش رساندند، آیا محصولی روی دست باغداران ماند، گفت: خیر، باغداران محصولشان را فروختند و با قیمت تقریبا مناسب حدود 1300 تا 1400 تومان پرتقال به فروش رساندند.

وی در پاسخ به این سوال که اگر دولت بخشی از پرتقال تولیدی را خریداری نمی‌کرد، آیا بازهم باغداران می‌توانستند محصولشان را با قیمت مناسب بفروشند، گفت: تولید پرتقال در کشور قابل توجه و بیش از 2 میلیون تن است، بنابراین خرید 30 یا 40 هزار تن خیلی تاثیر‌گذار نیست.

شعبانی با بیان اینکه سال گذشته بیش از 4 میلیون تن مرکبات در کشور تولید شد، تصریح کرد: از صادرکنندگان حمایت نمی‌شود و وضعیت صادرات خوب نیست.

وی افزود: مازاد تولید باید صادر شود در حالی که با توجه به پرداخت تسهیلات با سود 25 درصد نمی‌توان با صادرکنندگان آن کشورهایی که با تسهیلات بانکی 2 درصدی اقدام به صادرات می‌کنند، رقابت کرد.

شعبانی با بیان اینکه اغلب صادرکنندگان کشور در این بخش جزء صادرکنندگان خرد هستند، گفت: این افراد به فکر صادرات مستمر نیستند و با صدور محصول بی‌کیفیت باعث از دست رفتن بازارهای بین‌المللی می‌شوند.

مدیرعامل اتحادیه باغداران مازندران درباره وضعیت صنایع تبدیلی اظهار داشت: صنایع تبدیلی کشور در این بخش با 10 درصد ظرفیت خود کار می‌کنند.

وی افزود: اگرچه تولید مرکبات در کشور قابل توجه است، اما روی تولید محصولاتی که برای صنایع تبدیلی باشد، تمرکز نکرده‌ایم.

شعبانی گفت: برای صنایع تبدیلی نیاز به واریته‌های خاصی از پرتقال است و نمی‌توان پرتقال تامسون را برای آبگیری استفاده کرد، چون صرفه اقتصادی ندارد.

مدیرعامل اتحادیه باغداران مازندران تصریح کرد: به عنوان مثال در بعضی واریته‌ها به ازای هر 15 کیلو پرتقال یک کیلو کنسانتره تولید می‌شود اما در نوع تامسون از هر 20 کیلو یک کیلو کنسانتره بدست می‌آید که این موضوع هزینه‌های تولید را افزایش می‌دهد.

وی بیان داشت: مصرف سرانه پرتقال در دنیا 10 تا 11 کیلوگرم و در ایران 50 کیلوگرم است.

شعبانی اظهار داشت: البته 50 کیلوگرم به مصرف نمی‌رسد، بلکه حدود 30 درصد از محصول در اثر افت و ضایعات از بین می‌رود که این مقدار هم جزء سرانه مصرف محسوب می‌شود.

شعبانی با بیان اینکه روی بازارهای هدف کار نشده است، افزود: در هیچ یک از کشورهای حاشیه خلیج فارس به جز پاکستان که تولید‌کننده نارنگی است، مرکبات تولید نمی‌شود.

به نقل از فارس، وی با بیان اینکه تولید مرکبات کشور حدود 4 میلیون تن است تصریح کرد: حتی از بازار روسیه برای صادرات استفاده نکردیم و کشور ترکیه بخشی از صادرات میوه به کشورهای منطقه را در دست دارد.