آداب و رسوم در واقع ریشه در تاریخ و فرهنگ ملل دارد و بیانگر تمدن هر کشور و قوم و قبیله است اما امروزه رنگ و لعاب مراسم مختلف از حالت سنتي خارج شده و متاسفانه به سوي تشريفات دست و پاگير پيش رفته تا جاییکه این تشریفات در مراسم های عزاداری ما نیز رسوخ کرده است.
در بین ایرانیان از گذشته به مناسبت درگذشت اقوام و نزدیکان، آیین‌ها و مراسمی برپا می‌شود که با نام آیین‌های سوگواری و مراسم ختم شناخته شده اند.این آیین پسندیده در گذر زمان دست خوش تغییرات شده و شاید گاها کارکرد راستین خود را از دست داده و تنها به نوعی رسم تشریفاتی مبدل شده است.
مراسم سوگواری که بر پایه همردی با صاحب عزا و طلب مغفرت برای متوفی بنیان شده این روزها در ماراتن تشريفات سنگين و چشم و هم چشمي و فخرفروشي از دسته گل گرفته تا انواع غذاها و سنگ قبر و ... به تنها چيزي كه اهميتي داده نمي شود همان فلسفه عزاداري و طلب خير براي درگذشته است.
*آرایش عزامتاسفانه برگزاري آيين تشييع جنازه و مراسم تدفين و ختم و ... در جامعه امروز دگرگون و شاید عجیب شده است تا جایی که برخی برای حضور در این مراسمات و برای غمگین نشان دادن چهره، مجبور به انجام آرايش مخصوص عزا می‌شوند.
شاید باورکردنش زمانی دشوار بود اما این روزها حتما دیده و شنیده اید که حتی نحوه آرایش فرد عزادار هم در مجالس گوناگون تفاوت می‌کند،برای مثال برای مجلس سوم، آرایش باید فرد را پریشان‌تر نشان دهد و به همین دلیل مدل موهاي باز توصیه شده‌است،در عوض در مجالس هفت یا چهلم موهای بسته و رنگ پریده توصیه می‌شود كه البته آرایش و گریم افراد برای عزا از گران قیمت‌ترین گریم‌هاست.
اگرچه هنوز اين گونه آرايش ها در بین خانواده های ایرانی رسوخ کامل پیدا نكرده ، اما متاسفانه در برخي از مراسم های عزاداري ديده مي شود و متاسفانه در حال گسترش است.
موضوع دیگری که در این مجالس به چشم می خورد و خیلی هم آزار دهنده است این است که همه چیز در این مجالس مهم است به جز شخص متوفی، افراد به جای اینکه به فکر او و وحشت شب اول قبرش و رساندن خیری به وی باشند در صدد نمایش داشته های خود هستند.
مكان مراسم عزاداري هم اين روزها از مساجد و تكايا و حسينه ها جاي شان را به رستوران های مجلل و تالارهاي شيك با سرو چند نوع غذا و دسر داده است .
*سنگ قبرهای چند ده میلیون تومانیاين تشريفات و چشم و هم چشمی ها به همين جا ختم نمي شود و تازه موضوع سنگ قبر اهمیت پیدا می کند که نشان از ارزش قائل شدن و هميت دادن به متوفي است.
چندی پیش در یکی از همین مراسم های مجلل ختم برای نزدیکان یکی از دوستانم متوجه شدم براي سنگ قبر متوفی 35 ميليون تومان هزينه كرده و همچنین برخی از خانواده ها با هزینه های چند صد میلیونی به خریدن قبر در مناطق بهتر و حتی با هزینه های میلیاردی به رزرو قطعه زمینی برای ایجاد خانه اموات خاندان اقدام می کنند.
ای کاش تلاوت سوره ای از قرآن یا شاید خیراتی برای طلب مغفرت متوفی جای این تشریفات و چشم و هم چشمی ها را می گرفت و خرج بره بریان و ماهی کباب شده به مسکینی می رسید تا دعایش آرامش بخش روح کسی باشد که دیگر در میان ما نیست
