آنچه باید درباره آسم دانست

 گروه دانش«تیتریک» مجید سعیدی، درباره کنترل و درمان بیماری آسم، اظهار کرد: آسم یک بیماری ریوی التهابی، شایع و مزمن است که تنگی راه‌های هوایی ریه از مشخصه‌ اصلی این بیماری محسوب می‌شود.


وی با بیان اینکه تنگی راه‌های تنفسی به طور نسبی یا کامل، برگشت‌پذیر است، تصریح کرد: علائم آسم شامل خس خس، سرفه، تنگی قفسه سینه و تنگی نفس است و این علائم متغیر و عودکننده بوده و شدت آن وابسته به میزان تنگی راه‌های هوایی ریه است.

معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی مازندران با بیان اینکه راه‌های هوایی به محرک‌های مختلفی مانند بیماری‌های ویروسی، آلرژن‌ها، ورزش، داروها و یا شرایط زیست محیطی حساس هستند، خاطرنشان کرد: آسم به طور معمول می‌تواند با موفقیت کنترل شود و این امر به آگاهی کامل از این بیماری و مدیریت صحیح نیاز دارد.

وی افزود: گرد و غبار، گرده گیاهان و حیوانات خزدار، عفونت‌های تنفسی، محرک‌هایی مانند دود سیگار، مواد شیمیایی و رایحه یا بوی قوی، فعالیت بدنی، برخی از داروها، استرس عاطفی، دوره قاعدگی در برخی از بانوان، هوای سرد و خشک و ریفلاکس یا بازگشت محتویات معده به مری و حلق از موارد حساسیت‌زا آسم است.

سعیدی شناسایی و دوری از محرک‌های آسم را مهم‌ترین عمل در جلوگیری از ایجاد حمله‌های آسم دانست و اظهار کرد: بیمار می‌تواند برای افزایش آگاهی نسبت به عوامل محرک، دفترچه‌ای تهیه و دفعات و شدت حمله و همچنین عوامل محرک احتمالی موثر در این امر را ثبت کند و امروزه آزمایش‌های پوستی و خونی برای شناسایی عوامل آلرژن و محرک قابل انجام است.

معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی مازندران عدم مواجهه با عوامل محرک و نیز درمان‌های دارویی خوراکی، استنشاقی و تزریقی را برای کنترل آسم موثر دانست و افزود: این درمان‌ها در دو دسته کلی به کنترل و مدیریت علائم در هنگام حمله و پیشگیری از بروز حمله می‌پردازند.

وی گفت: داروهای گشادکننده مجاری تنفسی(برونکودیلاتور) کوتاه‌ اثر با شل کردن موقت عضله‌ها اطراف راه‌های هوایی تنگ شده، علائم آسم را به سرعت کاهش می‌دهد.

سعیدی افزود: سالبوتامول یا آلبوترول استنشاقی پرمصرف‌ترین گشادکننده مجاری تنفسی (برونکودیلاتور) کوتاه‌ اثر مورد استفاده است، در افراد مبتلا به آسم متناوب یا خفیف‌ترین شکل آسم، استفاده از این دارو در مواقع حمله به تنهایی در رفع علائم و مدیریت آسم کافی به حساب می‌آید.

معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی مازندران خاطرنشان کرد: این دسته از داروها، تنها برای رفع علائم در مواقع حملات آسم و یا پیشگیری از بروز حملات در زمان مواجهه با عوامل محرک بوده و استفاده منظم آن فایده‌ای نداشته و توصیه نمی‌شود.

سعیدی اظهار کرد: اگر علائم آسم در بیمار بیش از 2 روز در هفته ایجاد شود، ضروری است برنامه درمان بیمار از سوی پزشک معالج بازبینی شده و سایر داروهای کارآمدتر در درمان علائم مقاوم، جایگزین داروهای فعلی شوند.

وی افزود: بروز عوارضی مانند احساس لرز، اضطراب و افزایش ضربان قلب در مصرف کنندگان داروهایی مانند سالبوتامول محتمل است و استفاده از تنها یک پاف به جای دو پاف، ممکن است این عوارض جانبی را محدود و فواید دارو را تنها به میزان اندکی کاهش دهد، هم‌چنین با گذشت زمان شدت این عوارض کاهش می‌یابد.