ماجراي درگيري شديد بين «سوريه» و «تركيه» چه بود؟
براساس این گزارش، دراین حمله 5 شهروند ترک کشته و چندین نفر دیگر زخمی شدند، دمشق با انتشار این اخبار ضمن ابراز همدردی با خانوادههای قربانیان، اعلام کرد که این حمله را افراد ناشناس انجام دادهاند و دستگاههای ذیربط تحقیقات خود را برای شناسایی عاملان این حادثه آغاز کردهاند.
واکنش سوریه
«عمران الزعبی»، وزیر اطلاع رسانی سوریه در گفتوگوی تلفنی با شبکه تلویزیونی سوریه اظهار داشت که کشورش منبع تیراندازی به منطقه مرزی در ترکیه را بررسی میکند.
وی با تاکید براینکه گروهکهای تروریستی مسلح از اوضاع جاری در سوریه برای اجرا و دستیابی به اهداف و مقاصد معینی سوء استفاده میکنند، گفت: دمشق به حسن همجواری احترام گذاشته و به قوانین بینالمللی متعهد و پایبند است.
وزیر اطلاع رسانی سوریه گفت: گروهکهای مسلح تروریستی فعال در منطقه مرزی بین دو کشور در پس پرده این عملیات بودهاند.
حمله تلافی جویانه ترکیه
با این حال نیروهای ترکیه از روز گذشته چندین بار با ورود به حریم هوایی سوریه، چندین منطقه مرزی سوریه را هدف قرار داده و بم باران کردند و این نشان میدهد که این حمله خمپارهای به بهانهای جدید برای به راه انداختن جنگ روانی و موج جدیدی از تهدید نظامی علیه سوریه تبدیل شده است.
از دید تحلیلگران مسائل سیاسی، مخالفان نظام سوریه با دست زدن به چنین اقدامی تلاش دارند، از یکسو زمینه هرگونه حلمسالمتآمیز بحران سوریه و امکان نشست برسر میز مذاکره برای حل این بحران را از بین ببرند و از سوی دیگر درصدد هستند تا با افزایش تنش بین دمشق و آنکارا، زمینه حمله نظامی ترکیه به سوریه را فراهم و این دو کشور را وارد درگیری نظامی کنند.
و اما واکنشهای بین المللی به تنش مرزی سوریه و ترکیه
هیلاری کلینتون: آمریکا از این حمله خشمگین است
پس از بروز این تنش و در حالی که سوریه اعلام کرد که در حال تحقیق درباره این حادثه است، «هیلاری کلینتون»، وزیر خارجه آمریکا ضمن حمایت از دولت آنکارا گفت که واشنگتن در حال رایزنی با متحدان خود در ناتو با هدف رسیدگی به این شرایط بسیار خطرناک است.
کلینتون در ادامه مدعی شد که رهبران سوریه درحال ضربه زدن و آسیب رساندن به مردم این کشور هستند و این لطمات تنها به خاطر تمایل رهبران سوریه به حفظ قدرت به مردم سوریه وارد میشود.
وزیر خارجه آمریکا در ادامه ادعاهای ضد سوری خود گفت که کشورهای مسئول در سراسر جهان باید به منظور اعمال فشار بر دولت سوریه و اجرای آتشبس و گذار سیاسی در این کشور با یکدیگر متحد شوند.
نشست ناتو و مقصر اعلام کردن سوریه
اما به دنبال حمله خمپارهای به یکی از شهرهای ترکیه از خاک سوریه، پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) که ترکیه نیز یکی از اعضای آن به شمار میآید، نیز تشکیل جلسه داد.
ناتو در این نشست تاکید کرد که از نزدیک اوضاع در سوریه را دنبال میکند و با انتشار بیانیهای اعلام کرد که اقدام سوریه نقض آشکار قوانین بینالمللی و خطری برای امنیت یکی از اعضای این ائتلاف است.
ناتو در ادامه بیانیه خود تاکید کرده است که بر اساس پیمان واشنگتن درباره امنیت و همبستگی، ناتو همچنان در کنار ترکیه ایستاده و خواستار توقف فوری اقدامات خشونتبار علیه یکی از متحدان خود بوده و از دولت سوریه خواستار پایان دادن به نقض آشکار قوانین بینالمللی شده است.
ایران خواستار خویشتنداری دو طرف درگیر شد
اما از سوی ایران، امیر عبداللهیان ضمن ابراز همدردی با بازماندگان این حادثه خاطرنشان کرد: حفظ تمامیت ارضی ترکیه و سوریه و خویشتنداری، اولین ضرورت در راستای کمک به برقراری آرامش است.
وی بر ضرورت توجه طرفین به حضور گروههای افراطی، تروریستی و گروههای مسلح بی مسئولیت در منطقه و ترفندهای دشمنان منطقه تأکید کرد.
پاریس و درخواست از جامعه جهانی
در ادامه «لوران فابیوس»، وزیر خارجه فرانسه در بیانیهای اعلام کرد: فرانسه از جامعه بینالمللی به ویژه شورای امنیت میخواهد که یک پیام واضح و روشن در محکومیت پرتاب خمپاره به خاک ترکیه سوریه صادر کند و مقامات سوریه را به شدت محکوم کند.
مسکو: سوریه و ترکیه باید به طور مستقیم مشکلات خود را بررسی کنند
اما روسیه که همچنان مخالف هرگونه اقدام خصمانه غرب در سوریه است از زبان"سرگئی لاوروف" وزیر امور خارجه روسیه درباره تنش در روابط آنکارا و دمشق اعلام کرد که به عقیده مسکو این بسیار مهم است که دمشق به طور رسمی رخ دادن حادثه تاسف بار در مرز با ترکیه را پذیرفته است.
وزیر خارجه روسیه در ادامه تاکید کرد که مسکو از طریق سفیر خود در دمشق با مقامات سوری تماس برقرار کرده و آنها به ما و به "اخضر ابراهیمی"، نماینده ویژه سازمان ملل در امور سوریه اطمینان دادهاند که این حادثه تصادفی بوده و چنین مسئلهای دیگر تکرار نخواهد شد.
لاوروف یادآور شد: این مسئله بسیار اهمیت دارد که مقامات دمشق این حادثه را پذیرفته و در خصوص وقوع آن ابراز تاسف کردهاند و سوریه و ترکیه باید به طور مستقیم به بررسی مشکلات بین خود، از جمله حادثه روز گذشته بپردازند.
روسیه از صدور بیانیه شدیداللحن شورای امنیت علیه سوریه جلوگیری کرد
روسیه روز پنجشنبه بیانیهای که حمله سوریه به خاک ترکیه را با لحنی تند محکوم میکرد نپذیرفت و خواستار متعادلتر شدن متن آن شد.
مسکو از تصویب پیشنویس یک بیانیه که با الفاظی تند حمله سوریه به یک شهر ترکیه را محکوم میکرد، جلوگیری کرده و پیشنهاد داد متن این بیانیه متعادلتر شود.
روسیه در بیانیه مورد پیشنهاد خود خواسته است طرفین کنترل خود بر مرزها را افزایش دهند و از درگیریهای نظامی خودداری کنند.
در بیانیه روسیه که نسخهای از آن در اختیار خبرگزاری رویترز قرار گرفته آمده است: «اعضای شورای امنیت سازمان ملل از طرفین میخواهند کنترل خود را افزایش داده و از درگیریهای نظامی که میتواند اوضاع را در مرزهای مشترک سوریه و ترکیه وخیمتر کند، اجتناب ورزند».
این بیانیه غیر الزامآور، در صورت تصویب، از این دو کشور همسایه میخواهد «تنشها را کاهش دهند و راهی مسالمتآمیز برای حل بحران موجود در سوریه پیش بگیرند».
در بیانیه پیشنهادی روسیه، همچنین از دولت سوریه خواسته شده است درباره این حمله به خاک ترکیه تحقیق کند.
یک دیپلمات غربی گفت آمریکا نیز در لحن متن اصلی این بیانیه که آذربایجان آن را پیشنهاد داده است تغییراتی اعمال کرده تا آن را «شدیداللحنتر» کند.
در پیشنویس اصلی این بیانیه که به تمامی 15 کشور عضو شورای امنیت تقدیم شده بود، حادثه روز چهارشنبه که خاک ترکیه هدف حملات خمپارهای سوریه قرار گرفته بود «با شدیدترین لحن» محکوم شده بود.
روسیه در بیانیه پیشنهادی خود از لحن شدید این بیانیه کاسته و دو طرف را به حفظ آرامش دعوت کرده است.
ابراز نگرانی دبیرکل سازمان ملل از افزایش تنش بین ترکیه و سوریه
«بان کیمون»، دبیرکل سازمان ملل متحد نیز در سخنانی خواستار خویشتنداری دو طرف سوری و ترک شد و نسبت به نظامی شدن هرچه بیشتر بحران سوریه هشدار داد و تاکید کرد که ادامه این روند نتایج فاجعهباری برای مردم سوریه به دنبال خواهد داشت.
دبیرکل سازمان در ادامه افزود: موضوع شلیک چند گلوله توپ از سوریه به خاک ترکیه نشان داد، چگونه بحران این کشور میتواند به سرعت به کشورهای همسایه سرایت کرده و تمام منطقه را با خطر مواجه کند.
نشست فوق العاده پارلمان ترکیه و صدور مجوز مداخلات نظامی
اما در راستای تنش پیش آمده بین ترکیه و سوریه، دولت ترکیه با ارسال درخواستی به پارلمان این کشور مدعی اقدام خصمانه از سوی ارتش سوریه علیه حاکمیت این کشور شد و آن را تهدیدی نگرانکننده برای امنیت ترکیه دانست و تلاش کرد تا موافقت پارلمان برای استقرار نیروهای ترک در خارج از مرزهای این کشور را جلب کند.
سرانجام پارلمان ترکیه با درخواست دولت این کشور برای صدور مجوز اقدام نظامی علیه سوریه موافقت کرد.
این طرح با 320 رای موافق در برابر 129 رای مخالف در پارلمان این کشور به تصویب رسد.
تحصن فعالان ضدجنگ مقابل پارلمان ترکیه
با اعلام نشست فوق العاده پارلمان ترکیه به درخواست دولت این کشور برای بررسی حمله خمپارهای به مناطق مرزی ترکیه و موافقت با اقدام نظامی علیه سوریه شماری از فعالان ضد جنگ در ترکیه با سر دادن شعار «ما جنگ نمیخواهیم»، «فرزندان ملت سوریه برادران ما هستند» در مقابل ساختمان پارلمان در آنکارا تجمع کردند.
تظاهرات ضد جنگ مردم ترکیه
همچنین صدها شهروند ترکیهای روز پنجشنبه در استانبول تظاهرات کرده و با هرگونه جنگ احتمالی با سوریه ابراز مخالفت کردند.
این تظاهرات پس از آن صورت گرفت که پارلمان ترکیه مجوز اقدام نظامی در صورت ضرورت را به دولت داد.
تظاهرات کنندگان در این تظاهرات پارچه نوشته بزرگی را حمل میکردند که بر روی آن نوشته شده بود «جنگ نه».
این تظاهرات به دعوت احزاب چپ و در میدان اصلی شهر استانبول برگزار شد.
تظاهرات کنندگان به شدت از «رجب طیب اردوغان» نخست وزیر ترکیه که رئیس حزب عدالت و پیشرفت است، انتقاد کرده و اعلام کردند که وی ترکیه را به «جنگ امپریالیستی» با سوریه وارد میکند و شعارهایی را علیه وی و آمریکا سر دادند.
صبح روز پنجشنبه نیز دهها تظاهرات کننده ترک مخالف جنگ تلاش کردند خود را به ساختمان پارلمان در آنکارا برسانند اما پلیس ضد شورش با گاز اشک آور مانع از این اقدام شد.
درگیری لفظی شدید موافقان و مخالفان مجوز حمله به سوریه در مجلس ترکیه
برگزاری نشست محرمانه مجلس ترکیه برای بررسی لایحه مجوز دخالت نظامی در سوریه و در نهایت تصویب این لایحه، صحن عمومی این مجلس شاهد درگیری لفظی شدید بین موافقان و مخالفان این لایحه شد.
در خلال بررسی و تصویب این لایحه که با 320 رای موافق در مقابل 129 رای مخالف به تصویب رسید، اظهارات «نورالدین جان ایمیلی»، نماینده حزب حاکم عدالت و توسعه خطاب به مخالفان لایحه مبنی بر اینکه «شما طرفدار اسد هستید یا ترکیه؟» با واکنش نمایندگان حزب مخالف جمهوریخواه خلق روبرو شد.
«محرم اینجه» از حزب جمهوریخواه خلق در پاسخ به اظهارات توهینآمیز نماینده حزب حاکم گفت که در واقع باید پرسید شما طرفدار ترکیه هستید یا اوباما؟. متعاقب این اظهارات صحن عمومی مجلس ترکیه به یکباره متشنج شد و جر و بحثهای لفظی شدیدی بین موافقان و مخالفان لایحه دخالت نظامی ارتش ترکیه در سوریه رد و بدل شد.
از سوی دیگر در ادامه این نشست پر تنش، اعتراض حزب مخالف جمهوریخواه خلق درباره مغایرت نشست محرمانه درباره این لایحه با آیین نامه داخلی مجلس رد و نشست مذکور پشت درهای بسته برگزار شد.
محرم اینجه به عنوان سخنران مخالف لایحه با اعتراض به محرمانه بودن نشست مجلس تصریح کرد: در بخش دلایل ارائه لایحه صحبتی از حمله مسلحانه از خارج نیست و تنها گفته شده در آستانه آن قرار داریم که در این صورت این لایحه مغایر قانون اساسی است، کما اینکه دولت سوریه هم گفته که حمله نکرده و در حال بررسی این ماجراست و همچنین عذرخواهی هم کرده، همچنین حد و مرز این لایحه مشخص نیست و با استناد به آن نمیتوان جنگ جهانی به راه انداخت.
این نماینده حزب مخالف دولت ترکیه در خاتمه تاکید کرد: حزب حاکم با ماجراجوییهای وزیر خارجهاش ترکیه را وارد ماجرا میکند.
«اوکتای وورال» از حزب مخالف حرکت ناسیونالیست نیز طی سخنانی تصریح کرد که دولت اردوغان در سیاست خارجی ناموفق بوده و ورشکسته شده است.
وی تصریح کرد: این لایحه به منزله حل یک مسئله حل نشده از طریق دیپلماسی به روش نظامی است. وورال همچنین دولت اردوغان را مسئول بروز این گونه وقایع دانست.
همزمان با این تنشها بود که «محمد رضا رحیمی» معاون رئیس جمهور کشورمان به ترکیه سفر کرد و با مقامات ترکیه در زمینه گسترش مناسبات دو کشور و تنش های اخیر میان دو کشور سوریه و ترکیه دیدار و گفت وگو کرد.
اردوغان: ترکیه هرگز قصد جنگ با سوریه را ندارد
و سرانجام سخنان رجب طیب اردوغان نخست وزیر ترکیه به نگرانی ها در خصوص درگیری دو کشور پایان داد و رسما اعلام کرد که کشورش هرگز قصد جنگ با سوریه را ندارد این در حالی بود که پیش از این دولت ترکیه اعلام کرده بود که دولت سوریه از اقدام از ترکیه عذرخواهی کرده است امری که بشار جعفری نماینده سوریه در سازمان ملل آن را رد کرد.
دمشق: در حال تحقیق هستیم/ عذرخواهی صوت نگرفته است
نماینده سوریه در سازمان ملل ضمن ابراز همدردی عمیق با خانواده قربانیان حادثه حمله خمپارهای به خاک ترکیه، ادعای ترکیه در عذرخواهی از این کشور را رد کرد.
نماینده سوریه در سازمان ملل گفت دولت سوریه قصد افزایش خشونت با سوریه را ندارد و در حال بررسی حملههای انجام شده به خاک ترکیه است که به کشته شدن 5 تن از شهروندان این کشور منجر شد.
بشار جعفری برای خبرنگاران، نامه ارسال شده سوریه به شورای امنیت را قرائت کرد که در آن با خانوادههای قربانیان آن حادثه ابراز «همدردی عمیق» شده بود.
در حالی که دولت ترکیه پیش از این مدعی شده بود سوریه از این کشور به خاطر حادثه روز گذشته عذرخواهی کرده است، نماینده سوریه در سازمان ملل ضمن رد این ادعا گفت در این نامه هیچ عذرخواهی از ترکیه وجود ندارد، زیرا هنوز مراحل تحقیقات درباره این حادثه به اتمام نرسیده است.
جعفری گفت حمله انتقامجویانه صبح روز پنجشنبه ترکیه به خاک کشورش باعث زخمی شدن دو تن از مقامات ارتش شده است.
نماینده سوریه در سازمان ملل از ترکیه خواست رفتاری «منطقی و عقلانی» داشته باشد و از نفوذ تروریستها و شورشیها و قاچاق سلاح از مرزهایش» جلوگیری کند.
معاون نخستوزیر ترکیه پیش از این ادعا کرده بود که سوریه امروز به طور رسمی به دلیل حمله خمپارهای دیروز به اراضی ترکیه، عذرخواهی کرده و مسئولیت این حمله و کشته شدن 5 شهروند ترک را پذیرفته است/فارس