مدلینگ؛ زیبایی‌هایی که از دختران ایرانی دزدیده می‌شود
گروه اجتماعی «تیتریک»، به نقل از طنین یاس، شاید با وجود این همه سالن آرایشی ـ زیبایی و درآمدهای بالایی که آرایش گرها کسب می کنند، کمتر کسی بداند که در گوشه و کنار شهر بزرگی مانند تهران، عده محدودی گریمور و زن خوش چهره هستند که با عکاسی در خانه های غیرمجاز و باغ های اجاره ای و به فروش رساندن عکس های خود، درآمدزایی می کنند. عده ای از آنان نیز کاملاَ آماتور هستند و با پرداخت مبلغی مانند ۵۰ تا ۱۰۰ هزار تومان به عکاسان سیار، برندی را زیر عکس خود حک کرده و در شبکه های اجتماعی منتشر می کنند تا مشهور شده و برای مدل شدن بازاریابی کنند.
از این طرف اگر سری به خانه های ایرانی بزنیم، با عضو جدیدی در خانواده آشنا می شویم؛ ”آتلیه”. در بیشتر خانه نوعروسان و برخی خانواده های قدیمی تر نیز شاسی های بزرگ از عکس های خصوصی افراد نصب شده است؛ یکی از پرخرجترین لوازم جشن های عروسی عکس‌های اسپرت و رسمی است. دخترهایمان با سلفی های مختلف جذابیت های خود را مدل می کنند تا بیشتر لایک بگیرند و مادرانگی مادران هم در دوران شیرین و معنوی بارداری در آتلیه ها صرف می شود. نوزادان و کودکانمان هم حریم شخصی ندارند؛ حتی عکس بدن کاملاَ عریانشان برای مدل شدن و عکاسی گزینه مطلوبی است. همه سعی می کنند مانند مدل های مشهور شوند و عکس های جذاب داشته باشند.
این روزها در بعضی خانه ها حتی اگر یک بادمجان پلاسیده در یخچال برای خوردن پیدا نشود، از زیر سنگ هم شده پولی جور می کنند تا لحظات به یادماندنی در آتلیه برای کودکان ثبت کنند. این روزها همه مدل شده اند. شادی و عزا فرقی ندارد، هر مناسبتی می تواند فرصتی برای خودنمایی و مدل شدن باشد. اما به راستی چرا چنین فضایی در کشور ایجاد شده؟ آیا صنعت مدلینگ در این وضعیت نقشی داشته است یا خیر؟
مدلینگ چیست؟
در واقع مدلینگ یکی از جدیدترین شغل هایی است که در سال های اخیر در کشورهای مختلف و همچنین ایران با نام جایگزین شده ”بهپوشی” بازار داغی پیدا کرده است. هدف اصلی این صنعت تبلیغ و فروش پوشاک و کالا توسط انسان ها است. اما در این میان برخی از بانوان با تقلید صرف از مدل های غربی صرفا به دنبال این هستند که زیبایی ظاهر و اندام خود را نشان دهند.
مدل در ظاهر یک مفهوم هنری به نظر می رسد، اما در تعریف آن می توان گفت: ”مدل یا همان الگوی انسانی، فردی است که شغلش نمایش نوعی تمثال از فرم فیزیکی بدن ایده‌آل انسان در حیطه هنر و تجارت و طراحی البسه است”. یک مدل با توانایی، هنر و جذابیت ذاتی خود باعث توجه بیشتر مشتری به کالای مورد تبلیغ و سبب فروش بیشتر اجناس می شود. این صنعت وارداتی در کشورهای غربی طرفداران زیادی دارد و یک شغل طبقه بندی شده محسوب می شود. در کشورهای انگلیسی زبان، به مانکن، مُدِل(به معنی الگو) گفته می‌شود و به افرادی که در کار خود موفق‌تر و مشهورتر هستند سوپر مدل می‌گویند.
در ایران نیز مدلینگ اگرچه یک جرم نیست و ظاهری سالم دارد اما کشیده شدن این موضوع به بانوان و ترغیب آن ها برای مدل و مشهور شدن، باعث شده تا برخی از آن ها هزینه زیادی را برای گریم و عکاسی بپردازند تا عکسشان را در اینترنت و شبکه های اجتماعی منتشر کرده و معروف شوند. از طرفی پسران جوان هم که در این اوضاع نابسامان اقتصادی و اشتغال، سودای مال و شهرت دارند، به جای تلاش عاقلانه برای کسب شغل، جذب درآمد هنگفت و نامتعارف آژانس های مدلینگ می شوند.
آیا مدلینگ اسلامی هم به وجود آمده است؟
به دنبال این موضوع و با تلاش فعالان حوزه پوشاک و توصیه های کارشناسان، فضایی به وجود آمد تا وضعیت مد و فشن در ایران ساماندهی شده و با بازار غیر رسمی آن رویارویی شود. دولت با طرح "مدلینگ اسلامی” به این موضوع ورود پیدا کرده است و مدعی شده است که برای اولین بار گروهی را با معیارهای اسلامی و با هدف ترویج فرهنگ ایرانی –اسلامی آموزش داده است. این گروه پس از گذراندن دوره های مدلینگ که با معیارهای اسلامی تطبیق داده شده اجازه فعالیت می گیرند و رسما به عنوان مدل وارد بازار کار می شوند. اخیراً نیز خبری مبنی بر صدور کارت صلاحیت در حوزه مدلینگ منتشر شده است. این کارت به کسانی داده می شود که دوره های تخصصی مدلینگ اسلامی را پشت سر گذاشته باشند. اگرچه هنوز نمود ظاهری و عمومی مدلینگ اسلامی در جامعه دیده نمی شود و بخش اعظم چنین فعالیتی در سیطره گروه های غیرمجاز است.
با تمام تفاسیر گفته شده ظواهر موضوع اینطور نشان می دهد که هنوز سنخیتی بین فرهنگ ایرانی-اسلامی و مدلینگ به وجود نیامده است. یکی از اشکالات اساسی این صنعت این است که امروزه دیگر حضور و تبلیغ از سوی مدلینگ در یک سایت یا فضای تبلیغی کوچک خلاصه نمی شود؛ بلکه خیابان ها و اذهان عمومی به سالن مد تبدیل شده و اغلب دختران و پسران با ظواهر عجیب و غریب تیپ خود را به رخ دیگران می کشند. اکنون در ایران تب مدل شدن بالا گرفته است و شیوع بی حجابی توسط مدلینگ های خیابانی و شبکه های اجتماعی و حتی برخی از بازیگران سینمای ایران یک معضل فرهنگی ایجاد کرده است. در واقع مدلینگ غربی تابوی بدحجابی را در ایران شکسته و درآمد نامشروع این شغل برای دختران وسوسه برانگیز شده است.
عکاسان سیار، مدل‌های آماتور جویای نام و فعالیت غیرقانونی
شبکه های غیرقانونی مدلینگ هم یکی دیگر از آسیب های این حوزه است که با جذب تعداد زیادی از دختران و پسران جویای نام و مال، آن ها را اغفال کرده و در آتلیه های زیرزمینی در حالت‌های مختلف از ایشان تصویربرداری می کنند؛ تصاویری که خوراک تبلیغاتی برخی از مجلات و شبکه‌های مجازی مدلینگ بین‌المللی می شوند.
بر اساس اظهارات متهمان و آسیب دیدگان این عرصه، گردانندگان این نوع شبکه های مدلینگ، در ابتدا با وعده حقوق هنگفت، جوانان زیبا و خوش اندام را جذب خود می‌کردند اما پس از سوء استفاده از آن ها، افراد جذب شده را با تهدید و ارعاب مجبور به همکاری می‌کردند. با آگاه شدن مردم و مراجع قانونی از وجود چنین شبکه هایی، بسیاری از این گروه ها مورد پیگیری قضایی قرار گرفتند.
اما هنوز بساط مدلینگ زیرزمینی برچیده نشده است و هنوز به طرز ماهرانه و در پوشش‌های مختلف فعالیت کرده و به اقدامات خود ادامه می دهند؛ به نظر می رسد پس از ناکامی‌های متعدد گروه‌های معاند نظام از ورود به داخل خاک کشور و انجام عملیات‌های تروریستی، سعی می کنند با نفوذ فرهنگی و رخنه به اعتقادات جوانان به جامعه اسلامی ضربه وارد کنند. دشمنان تصمیم دارند با ترغیب زنان و دختران عفیف به بدحجابی و گرایش به مدهای ناپسند. همچنین فراهم کردن فساد و ترویج ابتذال دروازه های فسق را در کشور بگشایند.
”الهام” مدل مشهور از پشیمانی‌اش می‌گوید
حرف های ”الهام” مدل معروفی که یکی از قربانی های این شغل کاذب بود در این باره شنیدنی است. وی در ابتدای سال جاری به عنوان یک داوطلب پشیمان شده مدلینگ، در جلسه دادستان عمومی و انقلاب تهران با قضات دادسرای جرائم رایانه‌ای در راستای افشای پروژه مدلینگ حضور پیدا کرده و به افشاگری هایی در این باره پرداخت.
وی با بیان اینکه درآمد بالای مدلینگ در ایران موجب جذب من به این کار شد، اظهار داشت: به طور میانگین ماهانه ۱۰ میلیون درآمد داشتم و میل به دیده شدن از دلایل مهم من برای ورود به این کار بود. اکنون عکس های بسیاری زیادی در فضای مجازی و شبکه های خارجی پخش شده است و ورود به این شبکه شاید به دست خود شخص باشد اما خارج شدن از آن خیر.
برخورد قهری به جای فرهنگ‌سازی و ارزش‌مداری
یکی از سوالات مهم و راهگشا برای حل این موضوع این است که چرا برخی از جوانان به بهانه نام و مال حاضر می شوند به فعالیت غیرقانونی دست بزنند و چرا بانوان حاضر می شوند درقبال پول، زیبایی و آینده خود را به حراج بگذراند؟ به نظر می رسد که تشویش خاطر جوانان برای گذران زندگی و کسب شغل مناسب از دلایل عمده گرایش آنان به این صنعت پولساز است. در این میان نهادهای تصمیم ساز و مرتبط نیز متاسفانه به جای آموزش، تشویق و فرهنگ سازی برای عقاید و سبک زندگی جوانان، تنها به برخورد قهری و چکشی بسنده می کنند. بدین‌ترتیب پلیس را در مقامی قرار می دهند که هم به امنیت بیندیشد و هم مورد عتاب و سوالات جامعه‌شناختی قرار بگیرد؛ درحالیکه مورد دوم به طور تمام و کمال از کم‌کاری فضای تحقیق و دانشگاه صورت می گیرد، نه حوزه استحفاظی پلیس.
نکته قابل توجه این است پایبندی به ارزش ها و مقابله با فرهنگ وارداتی باید در شریان های تفکر مردم جاری شود، اما نفوذ فرهنگی دشمن می تواند مانعی برای این موضوع باشد؛ مقام معظم رهبری در آذرماه سال ۱۳۷۲ در دیدار جمعى از بانوان متخصص رشته‌ى پزشکى و مامایى درباره این قبیل موضوعات می فرمایند:
«امروز شما فرهنگ غربی را ملاحظه بفرمایید: بخش عمده‌ای از وقت زنان و مردان، مجموعاً برای جلب توجّه همگان به مسائل مربوط به زنان، مسأله زیبایی، مسأله آرایش، مسأله‌ی مد، مسأله‌ی جلوه‌گریهای زنانه و مسائل شهوت‌انگیز بین زن و مرد می‌گذرد. این، وقت عمده‌ای از اوقات مردم را می‌گیرد. این، عمدی است. این، حساب شده است. بدیهی است یک زن در نظامی که آن طور هدایت غلط و خباثت‌آمیز و خطرناک دارد، نمی‌تواند همه‌ی استعدادهای خودش را بروز دهد.»
حلقه مفقوده احساس موفقیت در جوان ایرانی کجاست؟
شواهد نشان می دهد که میل به موفقیت و خود انگیختگی مثبت در جوانان کشورمان کاهش پیدا کرده است. تبلیغات منفی و موج ” ما نمی توانیم” که از سوی برخی هنرمندان، مسئولین و دانشگاهیان نااهل به ذهن جوان تراوش می شود، در کنار جنگ نرم رسانه ای و تبلیغات ماهواره ها، همگی موجب شده است تا عده ای از دختران و پسران ایرانی عزت نفس خود را از دست بدهند و تصمیم بگیرند با تقلید از الگوهای ناقص و ضد ارزشی غرب، شخصیت و موقعیت خود را بالا ببرند. شهید مطهری معتقد است: «کسی که زیبایی اندیشه دارد زیبایی ظاهر خود را به نمایش نمی گذارد.» درحالیکه فضای غرب زدگی موجود در جامعه، به جوانان این را القا می کند که هرکس بی حجاب تر و بی حیاتر باشد مهم تر و خوشبخت تر است.
مقصر واقعی بدحجابی و بی حیایی در جامعه
این چالش مقصرهای زیادی دارد؛ چرا از یاد برده ایم که هر انسانی میل به زیبایی و جذابیت دارد؟ اغلب زنان دوست دارند در عین حجاب، پوششی زیبا و مناسب داشته باشند اما اوضاع عرضه پوشاک به گونه ای است که موجب آزردگی خاطر این جمع را فراهم کرده است. شرایط طوری شده است که اگر هم کسی نخواهد مانتو تنگ و چسبان بپوشد، مجبور به این کار می شود؛ زنان برای خرید مانتو و لباس شیک و در عین حال پوشیده و متعارف، باید پاساژهای مختلف را زیرو رو کنند. بیشتر مانتوها در قبال هزینه گزاف، از ظاهر ناپسندی برخوردارند و مانتوهای پوشیده و خوش جنس هم قیمت های باورنکردنی دارند که خرید آن فقط از عهده ثروتمندان برمی آید.
سازمان صداوسیما و خانواده سینمای ایران نیز در این باره کم تقصیر نیستند؛ تبلیغ ظاهرگرایی و پوشش های غیرشرعی و آرایش های نامتعارف زنان، خود زمینه ساز میل به خودنمایی در دختران ایرانی شده است و نوجوانان تازه شکفته با دیدن اوضاع هنرپیشگان و عکس های آن ها در اینستاگرام و اینترنت، الگوبرداری می کنند. مدگرایی و گم شدن الگوی صحیح زندگی نه تنها در مقوله حجاب، بلکه سبک و سیاق زندگی ها را نیز تخت تاثیر قرار داده است؛ مواردی همچون زندگی آتلیه ای در خانواده های ایرانی و رقابت عجیب برای عکس برداری از تمام حالت های زندگی و انتشار آن در شبکه های مجازی بخشی از همین موضوع است.
در هرصورت نتیجه چنین بی توجهی هایی، سونامی مصرف لوازم آرایش و کسب رتبه دوم زنان ایرانی در مصرف آن شده است. دیدن زنان نیمه عریان در فضای مجازی و لوندی آنان در خیابان های شهر، حریم و بنیان خانواده های ایرانی را مورد تهدید قرار می دهد و خیانت های زوج ها به یکدیگر نتیجه همین بی اخلاقی ها است. دیگر از موضوع حجاب عبور کرده ایم و شمارش معکوس حیازدایی در جامعه به صدا درآمده است. در تمام این هیاهو، بی فکری مسئولین و حاشیه پردازی به جای متن و در نهایت عدم توجه به چنین موضوعی زیبنده جمهوری اسلامی نیست.
انتهای پیام/
