لباسهایی با طرح فرش و گليم ايرانی در هفته مد نیویورک/ طراحان لباس داخلی با خلاقیت بیشتری به استفاده از المانهای ایرانی بپردازند
طراحی و عرضه لباسهایی برآمده از فرهنگ ایرانی که توان برانگیختن اقبال عمومی را داشته باشد، در شرایطی همچنان به عنوان چالشی بزرگ پابرجا مانده که حداقل چندین طراح بزرگ لباس اقدام به استفاده از طرحهای نقش بسته بر فرش ایرانی برای طراحی لباسهای مردان و زنان نمودهاند و لباسهایی را عرضه کردهاند.
سرمایه گذاری و گسترش تلاشها برای تولید لباسهایی مبتنی بر مولفههای فرهنگی اصیل ایرانی-اسلامی در یک دهه اخیر به اوج خود رسیده اما در عمده موارد، خروجی قابل اعتنایی نداشته و نتوانسته اقبال عمومی مردم را در پی داشته باشد. شاید عدم وجود طراحان حرفهای -دارای سطح بین المللی- لباس و همچنین تمرکز صرف بر برش پارچه باعث شده، نتوان در این زمینه محصول متفاوتی را مشاهده کرده است.
با ظهور انقلاب صنعتی و شکلگیری و توسعه همهگیر رسانههای جمعی (به ویژه مطبوعات، مجلات مد، سینما و سپس تلویزیون) و تبلیغ آشکار و پنهان پوشاک و مدلهای لباس غربی از طریق توسعه گسترده پیامها، روند الگو گیری و تقلید از پوشش بازیگران سینمای غرب، عملاً بر سلیقه و انتخاب مردم دیگر نقاط جهان، به ویژه در آسیا و کشورهای جهان سوم تأثیر گذاشت. اکنون در شرایطی به سر میبریم که مردم، پوشاک غربی را به همراه فرهنگ و ضمیمه آن، نه به عنوان نیاز طبیعی و سلیقه خود، بلکه به تقلید از سلیقه و انتخاب مدسازان غربی مورد استفاده قرار میدهند و طبعاً در بخشی از هویت خویش، خدشه ایجاد میکنند.
هرچند مد را نمیتوان به عنوان پدیدهایی اجتماعی، مختص جامعه و فرهنگ خاصی معرفی کرد و پیدایش و افول آن در همه جوامع اتفاق میافتد، اما بهرهبرداری نظام سرمایهداری از رواج مد، منجر به تغییرات فرهنگی- اجتماعی گستردهایی در کشورهای مخاطب و به ویژه جهان سوم گردیده است.
شرکت فرانسوی ژیوانشی طراح مد و لوازم آرایشی لوکس، در هفته مد پاریس از طرحهای ریکاردو تیچی طراح ارشدش -برای زنان و مردان- رونمایی کرد که در آنها از نقوش به کار رفته در گبه و قالی ایرانی بهره برده شده بود و این طرح نو، مورد توجه منتقدین پوشاک قرار گرفته بود و به همین دلیل برخی دیگر از طراحان مشهور نیز سراغ «گبه» رفتند.
توری برچ، طراح شناخته شده آمریکایی دیگر چهرهای بود که در طرحهای لباس پاییز و زمستان ، از پارچههایی با طرح گبه و فرش ایرانی به عنوان یکی از متریال طراحی لباس -صرفاً برای بانوان- استفاده کرده و این موضوع را نیز به عنوان ابتکارعملش در یک گفت و گو پس از نمایش این مدلهای جدید مورد اشاره قرار داده است.
توری برچ که این روزها از طراحان مطرح آمریکاست، با طرح های شیک و کلاسیک خود، جایگاه ویژه ای در میان زنان پیرو مد کسب کرده است. یکی از طرفداران پر و پا قرص طرح های شیک برچ، درو بریمور، بازیگر مشهور آمریکایی است.
این فشن شو نشان داد که یک طراح خوش فکر آمریکایی که در نیویورک زندگی می کند، بهتر از طراحان شرقی می تواند از نقش و نگارهای سنتی ایرانیان استفاده کند و علاوه بر یک اثر هنری محصولی با کیفیت تولید کند که از نظر اقتصادی و فرهنگی هم مفید است
سال گذشته هم برند فشن مشهور «ژیوانشی» از طرح و نقش گبه و قالی ایرانی در کلکسیون لباسهای جدید خود استفاده کرده بود .
برند بینالمللی و سرشناس « هرمس » در جدیدترین طراحی لباسهای مخصوص فصل سرما به سراغ فرش تبریز رفته تا ظرافت و زیبایی هنر ایرانی را در قالب جدیدترین لباسهای خود به تصویر بکشد.
این برند پارچه ای را معرفی نمود بنام « طرح تبریز ». این پارچه از جنس ابریشم و در رنگ های متنوع به بازار عرضه می شود. « هرمس » اعلام کرده که این طرح را از یک فرش آنتیک قدیمی بافت تبریز وام گرفته و از همین رو آنرا « طرح تبریز » نام نهاده است.
در جدیدترین لباسهای طراحی شده توسط برند « هرمس » نقش و نگارهای فرش تبریز در تمامی لباسهای طراحی شده به کار رفته است تا فرش زیبای ایرانی بار دیگر منبع الهام طراحان و هنرمندان در سایر نقاط جهان قرار بگیرد.
فرش تبریز به سبب ظرافت خاص و لوکس بودن و
در عین حال به سبب قدمت طولانی همواره مورد علاقهی هنرمندان و طراحان
سراسر جهان به عنوان یک منبع الهام بوده است.
استفاده از نقش و نگارهای فرش تبریز در طرح جدید کمپانی « هرمس » رنگ و بافت جدیدی به کلکسیون لباس افزوده است.
لباس و پوشش با هنجارها و ارزشهای حاکم بر جوامع گره خورده است و میتواند به عنوان یکی از ابزارهای مهم در جهت شناخت فرهنگ و هویت ملی و حتی وقوع تحول در ساختار فرهنگی یک جامعه به کار میرود. بسیاری از قدرتهای استعماری از این حربه برای نفوذ فرهنگی در ملت ها و در نهایت سلطه همه جانبه بر آنها استفاده کرده و میکنند.
این سبک طراحیها یک پیام روشن برای طراحان ایرانی دارد و آن هم یادآوری «عدم وجود خلاقیت» به عنوان عنصر نایاب و علت اصلی عدم ارائه طرحهای جذاب دارای هویت بومی و ایرانی است. متاسفانه طراحان ایرانی نتوانستهاند از ظرفیتهایی نظیر آنچه این طراحان مد جهانی مورد بهره برداری قرار دادهاند، حتی بهره برداری حداقلی داشته باشند و هرگاه وقت چنین بهره برداریهایی شده، آثاری کاریکاتوری عرضه شده است.
فرش، گلیم، گبه ایرانی از نقشهای جذابی است که میتواند نقش لباس باشد و با چینش مناسب، طیف وسیعی از ایرانیها را جذب خود کند اما متاسفانه اگر همین طرح به دست برخی طراحان داخلی بیافتد، چنین آثاری کمیکی به عنوان خروجی به مخاطب عرضه خواهد شد که اصل ایده با چالش ناکارآمدی مواجه میشود و ظرفیتی که طراحان مطرح بین المللی از آن بهره بردند نیز نادیده گرفته میشود.
مشخص است که بیشتر طراحان لباس به استفاده از نقشها و نمادهای ایرانی توجه داشته و عقیده دارند این نقشها باید به شکلی مدرن و غیر تکراری استفاده شوند. اما نکتهای که در سالهای اخیر زیاد به چشم میخورد، عرضه لباسهایی با نام سنتی است که در آنها از نقشهای ایرانی به وفور و بدون خلاقیت استفاده شده است. این کار باعث شده دیدن این لباسها برای مردم بسیار تکراری شده و دید مثبتی به آن در میان مردم وجود نداشته باشد. بنابراین طراحان لباس باید با تفکر و خلاقیت بیشتری به استفاده از المانهای ایرانی بپردازند تا ضمن تولید لباسهایی با هویت ایرانی، محصولاتی جذاب برای مصرف کنندگان تولید کنند.
انتهای یپام/