احیای شعری گمنام در مدح امام موسی کاظم (ع)

امیررضا احمدی شاعر البرزی به احیاء و بررسی قصیده‌ای منتشر نشده و مهجور از «خُرَّم شیرازی» در مدح امام موسی کاظم (ع) پرداخت.

به گزارش گروه فرهنگی «تیتر یک»؛ امیررضا (بدرالدین‌) احمدی شاعر البرزی طی یادداشتی اختصاصی برای «تیتر یک» به احیاء و بررسی قصیده‌ای منتشر نشده و مهجور از خُرَّم شیرازی پرداخت: یکی از موضوعات ناب کمتر پرداخته شده و مهجور در طول تاریخ به ویژه ادبیات آئینی بین شاعران آئینی‌سرا مدایح، مناقب و مراثی باب الحوائج حضرت موسی بن جعفر (ع) است.

در چند دهه اخیر به اهتمام و بالندگی این شاخه از نخل تنومند ادبیات آئینی کار‌های خوبی انجام گرفته است. پیشینه مکتوب ادبیات آئینی و شعر ولایی درباره حضرت موسی بن جعفر (ع) اگر چه خوشبختانه کم نیست، اما متأسفانه بسیار هم نیست.

در چند دهه اخیر که چند کتاب گزینشی با موضوع‌ ایشان جمع‌آوری و تألیف شده و شاهد آثاری نسبتاً خوب هستیم.

تاکنون حدوداً ۵ الی ۶ مجلد کتاب شعر با موضوع مستقل حضرت موسی بن جعفر(ع) تدوین و به زیور طبع آراسته شده است که خوشبختانه شاهد چند مجلد مزین به نام حضرت باب الحوائج (ع) هستیم اما افسوس هیچ یک از این مجلدات در‌شان، مقام و منزلت حضرت نیست.

شاعرانی در اوج گمنامی اما در قله‌ای از رأفت ادبیات آئینی‌ ایستاده‌اند که برای حضرت موسی بن جعفر (ع) اشعاری سروده‌اند. یکی از این شاعران گمنام جناب صدرالشعرا، خرم شیرازی است که در ادامه به شرح حال و احیای قصیده‌ای درباره حضرت کاظم (ع) می‌پردازیم.

جناب افصح‌الفصحا میرزا ابوالحسن صدرالدین شیرازی متخلص به خرم و ملقب به صدرالشعرا از شاعران سده سیزدهم هجری است که در شیراز متولد شد.

از تاریخ تولد و وفات‌ ایشان اطلاعات قابل قبولی در دست نیست، فقط بدین حد است که از شاعران عهد ناصری بوده و در میان‌سالی عازم عتبات عالیات گردیده و مدتی در آن دیار شریف بوده و سپس به هند رفته و تا پایان عمر در آنجا سکونت داشته و سرانجام در همان‌جا بدرود حیات گفته و به خاک سپرده شد.

این شاعر گمنام و زبردست آئینی سرا آثار ماندگاری را به یادگار گذاشته، از جمله ۴۰ قصیده غرای علوی و منظومه مثنوی، عاشورایی شجاعت الحسینی که به سبک فردوسی در سال ۱۳۲۸ هجری قمری سروده و در چاپ سنگی بمبئی است.

با تحقیق و پژوهش در کتابخانه‌ شخصی‌ام با واکاوی‌های فراوان در دواوین چاپ سنگی و نسخه خطی و تنها چاپ پیشین وی که به اهتمام استاد حاج محسن حافظی در سال ۱۳۸۷ منتشر شده است، در میان چاپ سنگی دیوان افصح‌الفصحا خرم شیرازی قصیده‌ای مهجور گمنام و شاید منتشر نشده در مدایح و مراثی حضرت موسی بن جعفر (ع) یافتم که به مناسبت روز شهادت‌ ایشان این قصیده زیبای آئینی را احیا و منتشر می‌کنیم.

این قصیده در صفحه ۲۲۳ دیوان خرم شیرازی چاپ سنگی چاپخانه بمبئی به زیور طبع آراسته شده است که متن کاملش را مطالعه می‌کنید.

امیدوارم که قدمی مؤثر و گامی بنیادین در راستای احیای آثار مهجور و گمنام قدمای ادبیات فارسی باشد.

طبعم ثنای موسی جعفر کند همی

چون طوطی که میل به شکّر کند همی

جان را به نام یار مصفا کند مدام

دل را به یاد دوست منور کند همی

جان در هوای صحبت جانان بود عزیز

دل نیک از اینوه خواهش دلبر کند همی

جانی که دور از بر جانان بود چه سود

دل را ز هجر یار در اخگر کند همی

پروانه بین ز عشق که پروا نمی‌کند

گر پر ز عشق یار در آذر کند همی