علت ممنوعیت تصویربرداری از داخل کعبه

کعبه با نام های خانه خدا، بیت الله الحرام، بیت العتیق و بیت الحرم در مکه قرار دارد که برای همگان به ویژه مسلمانان از اهمیت خاصی برخوردار است. بنا بر آیاتی از قرآن و روایات در آغاز آفرینش که سراسر زمین را آب فرا گرفته بود، نخستین خشکی که آفریده شد زمین زیر کعبه بود که خشکی‌های دیگر از آن گسترده شد. بر اساس روایات اسلامی، کعبه را ابتدا حضرت آدم ساخت و سپس حضرت ابراهیم به کمک پسرش اسماعیل آن را تعمیر و بازسازی کرد.

کعبه در زمان رسول خدا و قبل از بعثت، توسط قریش و با همکاری رسول خدا، بر اساس بنای اولیه ابراهیم دوباره بازسازی شد.
 
ساختمان کعبه به شکل مربع مستطیل و دارای چهار ضلع است که هر ضلع آن را رکن می‌ نامند. به مجموع چهار ضلع ارکان کعبه می‌ گویند که سه رکن آن رکن یمانی، رکن شامی و رکن عراقی نام دارند. ساختمان کعبه 85 / 14 متر ارتفاع، 58 / 11 متر طول و 22 / 10 متر عرض دارد.
 
بنای کعبه از سنگ های سیاه و سختی ساخته شده که پرده سیاهی بر روی آن قرار دارد. می گویند نخستین بار حضرت اسماعیل  پرده ای بر کعبه کشید و بعدها قریش نیز چنین کردند و پرده ‌داری، منصبی ویژه برای آنان محسوب شد. اکنون نیز آن پرده به صورتی خاص بافته و بر روی کعبه نهاده می‌شود. گفتنی است تولیت و مناصب کعبه هنوز باقی است.
 
این سنگ ها از زمان بنای کعبه از سال 1040 هجری قمری تا به امروز بر جا مانده، به طوری که بزر‌گترین آنها با طول و عرض و ارتفاع 190، 50 و 28 سانتیمتر و کوچکترین آنها با طول و عرض 50 و 40 سانتیمتر است. پایه‌های آن از سرب مذاب ساخته شده و بنایی مستحکم و استوار است.
 
برای اولین بار در چوبی توسط قریش، برای کعبه، در محل فعلی که بالاتر از زمین قرار دارد نصب شد. پیش از بنای قریش، کعبه دو در داشت: یکی در ناحیه شرقی ( محل در فعلی) و دیگری در ناحیه غربی، که از یکی وارد و از دیگری خارج می‌ شدند. اما قریش تنها در ناحیه شرقی آن دری نصب کرد. بعدها عبدالله ابن زبیر در دیگر را گشود که به وسیله حجاج بن یوسف بسته شد و اکنون همان یک در باقی مانده ‌است. ساختمان کعبه نیز از سال 1040 تا قرن اخیر تعمیر نشده بود، ولی در سال 1377 قمری و سپس 1417 قمری در آن تعمیراتی صورت گرفت.
 
سقف کعبه به صورت دو سقفی است که با سه پایه چوبی که در میانه آن در یک ردیف قرار گرفته، نگهداری می‌شود، اطراف آن سنگ های مرمر نصب شده و در کنار آن پلکانی قرار دارد که برای رسیدن به سقف بالایی تعبیه شده ‌است. آخرین در کعبه که از چوب ساج و نقره خالص است و با طلا و جواهرات مزین شده، در دوران سعودی تعویض شده‌ است.
 
کعبه از جمله اماکنی است که به علت قداستی که دارد، امکان تصویربرداری از داخل آن وجود ندارد، در واقع عدم تصویربرداری و عکس انداختن از داخل کعبه به قداست و احترام به خانه خدا باز می گردد که از ورود دستگاههای تصویربرداری ممانعت به عمل می آورند.
 
خانه خدا تنها در دو مناسبت در سال چون ماه شعبان و پیش از موسم حج باز می شود تا طی یک مراسم رسمی با آب زمزم و گلاب ناب کاشان شستشو داده شود یا در برخی از مناسبتهای رسمی دیگر که پادشاهان، سفیران، وزیران و رؤسای کشورهای مختلف می آیند، این در برای آنها باز می شود. طی این مراسم رسمی و یا زمان ترمیم و بازسازی خانه خدا تعدادی عکس از داخل آن گرفته شده است.
 
آنچه از این تصاویر بر می آید این است که کعبه از داخل چندان چراغانی نیست و برق کشی نشده است. در دیوارهای داخلی آن 15 فانوس قدیمی آویزان است. فضای داخل کعبه تنها گنجایش نماز خواندن 50 تا 60 نفر را دارد.
 
همچنین کتاب هایی در این راستا نوشته شده و به عکس برداری و تصویربرداری از خانه خدا اشاره کرده اند، اما به طور کلی همه این ها به قداست و ممانعت از کشف جلالت و عظمت خانه خدا باز می گردد تا همچنان اسرار کعبه پوشیده بماند. چرا که برخی معتقدند که این عکس ها احترام به خانه خدا را از بین می برد.
 
البته ریاست خانه خدا نیز اجازه تصویربرداری و عکس گرفتن از خانه خدا را نمی دهد. این موضوع اگر چه نه از نظر شرعی و نه دینی مانعی ندارد، اما اعتقاد به حفظ ارزش و قداست خانه خدا هر گونه تصویربرداری از آن را غیر مجاز اعلام کرده است.
 
با این حال وزارت حج عربستان هرساله با صدور قانونی ممنوعیت تصویربرداری از داخل حرمین شریفین و صحن آن ها را اعلام می کند و از شرکت های دارای مجوز این وزارتخانه می خواهد تا زائران خانه خدا را نسبت به ممنوعیت فیلمبرداری، تصویربرداری و عکاسی با هر وسیله ای آگاه کنند.
 
طی قانون این وزارتخانه آمده است: ممانعت از فیلمبرداری، تصویربرداری و عکاسی از حرمین شریفین و صحن آن ها با وسایل مختلف به منظور حفظ قداست این اماکن مقدس است و با این کار سعی می شود جو عبادی و بندگی پروردگار برای کسانی که به زیارت خانه خدا و مسجدالنبی آمده اند، فراهم شود. تصویربرداری از داخل حرم شریف منجر به تشویق، ازدحام و نگرانی می شود.
 
در ادامه این قانون آمده است: روزنامه ها، خبرگزاری ها و رسانه های گروهی وظیفه دارند تا حجاج را آگاه کنند و با نصب پوستر و توزیع بروشورهایی در اماکن اسکان زائران، آن ها را نسبت به این امر اقدام کنند.