برای دینتان، به اهل دنیا نگاه کنید

عن الصادق (علیه السلام) أنهّ قالِ لرجلٍ: أحکِم أمرَ دینکِ کما أحکَم أهِلُ الدّنیا أمرَ دنیاهم فإنمّا جُعلَت الدنیا شاهداً یعُرَف بها ما غاب عنها من الآخرة فاعرفِ الآخرةَ بها و لاتنَظر الی الدنیا الاّ باعتبِار.[1]

شرح:

آنطور که مردم دنیا در کار دنیا محکم کاری می کنند، انواع و اقسام حیله ها و شگردها و زبانبازی‌ها را بکار می‌برند برای اینکه کار دنیایشان رو به راه بشود! اگر یک مَنفذی و راهی وجود داشته باشد که آنها را به آن منافع مطلوبِ خودشان نزدیک کند و به ذهن آنها برسد، حتما آن راه را خواهند پیمود، یعنی رها نمی کنند.

ببینید اهل دنیا دربارۀ دنیایشًان چطورند، شما هم دربارۀ دینتان اینطور باشید! می‌فرمایند: ما دنیا را یک شاهدی، نمونه ای، آئینه ای از آخرت قرار دادیم. یک اموری را در دنیا مشاهده می کنید، اینها را اماره قرار بدهید برای شناخت آنچه در مورد آخرت باید انجام داد.

مراد این است اهداف و اغراضی که در دنیا دارید، جز از طریق وسائلش، این اغراض بدست نمیآید. مثلاً اگر بخواهید سلامت جسمانی پیدا کنید، یک ابزارهایی دارد، نمی‌شود انسان بدون ورزش، بدون خوردن غذای مقوّی، بدون زندگی کردن در هوای خوب، متوقع باشد که مزاج سالم و بدنِ نیرومندی داشته باشد! همۀ اهداف و غایات متوقفّ بر مقدّمات است.

در مورد آخرت هم همینطور است، این که انسان بخواهد به اهداف اخروی، به رضوان الهی دست بیابد در حالی که مقدمات آن را انجام ندهد، این، شدنی نیست، عملی نیست. نه تضرّع، نه استغفار، نه اعمالِ واجب، نه اجتناب از محرّمات ،اگر هیچکدام نباشد در عین حال انسان توقع داشته باشد آن اغراض و اهداف و خواسته های اخروی برای او فراهم بشود، این، امکان ندارد ،همچنان که در دنیا امکان ندارد. به دنیا جز با چشم اعتبار نگاه نکن! نگاه کنید در امور دنیا و از آن، عبرت بگیرید که به درد آخرتتان بخورد.[2]