خیز جلیلی برای صندلی لاریجانی/ تغییر آرایش اصولگرایان

تابناک به نقل از اعتماد در ادامه نوشت: از سوی دیگر آنها جدای از اصلاح‌طلبان، مخالفان جدی و قدرتمندی همچون علی لاریجانی را در اردوگاه اصولگرایان پیش روی خود دارند. لاریجانی در این سال‌ها همواره از موانع پیش روی برنامه‌های سیاسی اینان بوده و برهمین اساس عبور از لاریجانی یکی دیگر از اضلاع راهبرد جدید این جریان سیاسی است. اگرچه مدیران جریان فوق، یک بار با برهم زدن سخنرانی علی لاریجانی در قم، عمق اختلاف خود را با او نشان داده و میزان قدرت و محبوبیت رییس اصولگرای مجلس را در میان افکار عمومی، نخبگان سیاسی و مقامات نظام محک زدند، محکی که گرچه ظاهرش، اغتشاش در سخنرانی رییس مجلس بود و اما باطنش، خبر از یک بازی ادامه‌دار داشت.

تغییر آرایش اصولگرایان

حالا به نظر می‌رسد که زمان نهایی کردن این بازی رسیده است. جایی که علی لاریجانی با توجه به برهم ریختگی‌های موجود میان اصولگرایان نیت کرده سرنوشت خود را از اصولگرایان جدا کند و با همین نگاه، صدور فرمان تاسیس حزب رهروان ولایت را صادر می‌کند. تلاش برای راه‌اندازی حزب از سوی لاریجانی، گویا منجر به نگرانی جریان سیاسی تندروی اصولگرا شده است تا آنان راهبردشان در قبال لاریجانی را سزارین کنند، راهبردی که یک پرده بیشتر ندارد؛ رقیب سازی برای لاریجانی در انتخابات مجلس دهم و چه کسی بهتر از سعید جلیلی برای این رقابت؟

این همان خبری است که روز گذشته نقل شبکه‌های مجازی و برخی سایت‌های خبری بود. تا جایی که سایت خبری انتخاب اقدام به قراردادن این خبر بر روی خروجی سایت خود شد. انتخاب دیروز نوشته بود: «شنیده‌های «انتخاب» حکایت از آن دارد که جبهه پایداری درصدد است سعید جلیلی را برای کاندیداتوری در انتخابات مجلس از شهرستان قم، قانع کند. بنابراخبار رسیده به «انتخاب»، جبهه پایداری، علی لاریجانی، رییس مجلس شورای اسلامی را یکی از موانع مهم و اصلی خود در مجلس دانسته و معتقد است حذف وی از مجلس، پیروزی مهمی برای آنان محسوب می‌شود.

این جبهه به این نتیجه رسیده که برای رسیدن به این مقصود، نیاز است رقیبی قابل توجه برای لاریجانی در قم بتراشد تا مانع پیروزی وی در انتخابات و حضور مجددش بر صندلی ریاست مجلس شورای اسلامی شود. اعضای ارشد جبهه «پایداری» در جلسات متعدد انتخاباتی خود، به این جمع بندی رسیده‌اند که سعید جلیلی را برای کاندیداتوری در قم آماده کنند، هرچند وی تا این لحظه به این درخواست «پایداری» پاسخ منفی داده، اما موثرین این جبهه درصددند با پادرمیانی آیت‌الله مصباح، ورود وی به انتخابات مجلس از شهرستان قم را تضمین کنند. قابل ذکر است، سعید جلیلی، دبیر پیشین شورای عالی امنیت ملی در انتخابات ریاست‌جمهوری پیشین، با حمایت آیت‌الله مصباح و جبهه پایداری کاندیدا شده بود.»

خبر کاندیداتوری سعید جلیلی از قم برای رقابت با علی لاریجانی اگرچه دارای قید «احتمالی» است اما به دلیل فعل و انفعالات موجود اصولگرایان (همنشینی موتلفه با ایثارگران و پایداری، پایان سکوت احمدی‌ نژاد، تشدید اظهارات سیاسی آیت‌ الله مصباح و…) پر اهمیت است چرا که موقعیت گروه‌ های سیاسی‌ای همچون پایداری، ایثارگران، رهپویان و احمدی‌ نژادی‌ ها در میان توده‌ های اجتماعی و حتی هواداران خودشان ضعیف‌تر از هر زمان دیگری است و اینان می‌خواهند که در قالب یک ائتلاف سیاسی به رقابت با منتقدان و مخالفان خود بپردازند. اگرچه در این میان، گوشه چشمی هم به موتلفه‌یی‌ها دارند تا در سایه همنشینی موتلفه‌ یی‌ ها با خود، از ضریب انتقادات و گلایه دیگر اصولگرایان بکاهند. اما آنان بهتر از هر کسی می‌دانند که ائتلاف سیاسی تنها پل پیروزی در انتخابات مجلس و ماندگاری در قدرت نیست و باید هر چه سریع‌ تر به جذب چهره‌های سیاسی نزدیک به بینش فکری- سیاسی خود برای جلوگیری از ریزش رای خود در میان جریان مذهبی کشور و رقابت با چهره‌های قدرتمند و موقعیت‌ داری همچون علی لاریجانی اقدام کنند. سعید جلیلی به عنوان سیاستمدار اصلح نامیده شده از سوی آیت‌ الله مصباح‌ یزدی از نگاه این جریان سیاسی شاید بهترین گزینه برای رقابت با لاریجانی در انتخابات مجلس دهم در حوزه انتخابیه استان قم باشد اما به واقع دبیر شورای عالی امنیت ملی در دولت محمود احمدی‌نژاد قابلیت رقابت با علی لاریجانی را دارد؟

برای پاسخ به این پرسش ابتدا باید جوابی برای این پرسش‌ها یافت که میزان محبوبیت سعید جلیلی در قم چگونه است؟ موانع پیش روی او در قم چیست؟ رابطه لاریجانی با مراجع بهتر است یا جلیلی؟ رای علی لاریجانی در انتخابات مجلس نهم در قم بیشتر بود یا رای سعید جلیلی در انتخابات ریاست‌جمهوری ٩٢؟حمایت گروه‌ های سیاسی تندرو اصولگرا از سعید جلیلی چه تاثیراتی بر رای او در انتخابات مجلس خواهد گذاشت؟ نقاط قوت و ضعف سعید جلیلی چیست؟ آیت‌ الله مصباح‌ یزدی چه نقشی را برای کاندیداتوری سعید جلیلی ایفا خواهد کرد؟ حضور محتمل جلیلی چه همگرایی‌ها و واگرایی‌ های در فضای سیاسی کشور به دنبال خواهد داشت؟

رای لاریجانی بیشتر است یا جلیلی؟

علی لاریجانی در نهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی ۲۷۰ هزار و ۳۸۲ رای کسب کرد و نفر اول شد. این در حالی است که رای سعید جلیلی از استان قم در انتخابات ریاست‌جمهوری ١٢١هزار رای بود. ١۵٠هزار رای اختلافی نشان می‌دهد که علی لاریجانی در قم محبوب‌تر از سعید جلیلی است. از سوی دیگر با نیم نگاهی به دیدارها و حمایت‌های مراجع تقلید از علی لاریجانی، او موقعیت بهتری را نسبت به سعید جلیلی دارد.

نقاط ضعف و قوت سعید جلیلی

سعید جلیلی شاید از لحاظ بنیان‌های فکری و سیاسی شباهت‌ ها و قرابت‌ هایی به گروه‌ های سیاسی مورد حمایت آیت‌ الله مصباح‌ یزدی داشته باشد اما از لحاظ شخصی، تفاوت‌های عمده‌یی با کنشگران و بازیگران این گروه‌ های سیاسی دارد. علاقه یا تلاشی خاص از سوی او معمولا برای کاندیداتوری مشاهده نمی‌شود و برخلاف بعضی از کاندیداها که می‌کوشیدند خود را به یگانه هدف اصولگرایان مبدل کنند او برای کسب این هدف، حرکتی خاص را در انتخابات ریاست‌ جمهوری انجام نداد. اگرچه سعید جلیلی در انتخابات ریاست‌ جمهوری با اصرار این گروه‌ ها و آیت‌ الله مصباح‌ یزدی پذیرفت در انتخابات ریاست‌جمهوری حضور پیدا کند اما نیم‌ نگاهی به مجموعه رفتاری جلیلی در آن مقطع، نشان از رضایت جایگاه و موقعیت فعلی او می‌تواند داشته باشد. از سوی دیگر سابقه اجرایی سعید جلیلی با علی لاریجانی قابل مقایسه نیست چنانچه حضور چند ساله در وزارت خارجه و نهایتا دبیری شورای عالی امنیت ملی و حالا حضور در مجمع تشخیص مصلحت نظام، جدی‌ترین سمت‌هایی است که جلیلی مدیریت آن را بر عهده داشته است و این سوابق به هیچ عنوان از لحاظ کمیت با مجموعه‌ هایی که علی لاریجانی در آنها حضور داشته و مدیریت کرده قابل قیاس نیست. البته ساده زیستی و نبود تصور منفی نیز از نقاط قوت سعید جلیلی به شمار می‌آید.

با توجه به موقعیت فعلی علی لاریجانی در مجلس، رویکرد نسبتا مثبت اصلاح‌طلبان به وی، محبوبیتش در قم به نظر می‌آید که شاید تلاش‌هایی از سوی پایداری‌ها و احمدی‌نژادی‌ها برای حضور جلیلی جهت رقابت با لاریجانی صورت بگیرد اما بی‌تردید سعید جلیلی نشان داده که با وجود احترامی که برای این گروه‌های سیاسی و آیت‌الله مصباح دارد، حرف شنوی مطلقی از سوی اینان ندارد و از موقعیت فعلی خود در شورای عالی امنیت ملی و مجمع تشخیص مصلحت نظام رضایت دارد و اگر هم بخواهد روزی دوباره همچون انتخابات مجلس ششم پا به عرصه بگذارد از قم نمی‌آید. جلیلی می‌داند که پایداری‌ها و احمدی‌نژادی‌ها برای ادامه حیات سیاسی خود به او نیاز دارند اما بی تردید این را هم می‌داند که دلیلی ندارد تا ماموریت جنگ تسویه با لاریجانی به او محول شود.

خبر «انتخاب» قطعی است

مصطفی فقیهی، مدیر مسوول سایت انتخاب گفت: من شخصا در مورد رایزنی‌های جبهه پایداری با آقای جلیلی برای کاندیداتوری از حوزه انتخابیه قم اطلاع پیدا کردم و تکذیب این خبر از سوی جریان جبهه پایداری هم به هر حال طبیعی است چون نمی‌توانند زیر بار خبری شدن موضوعی بروند که تازه پیشنهاد داده‌اند و در مورد آن به جمع‌بندی رسیده‌اند اما طبق اطلاعات موثقی که ما به دست آوردیم این خروجی جلسات جبهه پایداری در مورد انتخابات است. از آن جا که جبهه پایداری علی لاریجانی را به عنوان فردی می‌داند که در مجلس برای این جریان موانعی را ایجاد می‌کند و طبعا این موانع باعث می‌شود که نتوانند فشارهایی را به دولت وارد کنند به دنبال کاندیدای جدید و رقیب تراشی برای علی لاریجانی در قم هستند. این طور که من کسب اطلاع کرده‌ام آنها درصدد هستند تا از تاثیرات آقای مصباح استفاده کنند اما همچنان جلیلی زیر بار نرفته است و مصرانه جواب منفی داده است. به هر حال آقای جلیلی هم آنقدر هوشمندی دارد که با توجه به فضای قم که عمدتا در اختیار جریان اعتدال و اصلاحات است از این حوزه کاندید نشود اما به هر حال فشارهای زیادی برای حضور ایشان وجود دارد. اما با وجود اینکه جلیلی همچنان راضی نشده است که از قم کاندید شود احتمال دارد مثل ماجرای انتخابات ریاست‌جمهوری با درخواست و فشار آیت‌الله مصباح این اتفاق بیفتد که به نظر من چندان هم دور از انتظار نیست. البته باید توجه کرد که این دو نفر نه به لحاظ سابقه چه در مسائل اجرایی و چه در حوزه سیاسی و نه به لحاظ وزن سیاسی قابل مقایسه نیستند ضمن اینکه آقای لاریجانی به لحاظ علمی هم جایگاه ویژه‌یی دارد. در مورد آقای جلیلی هم باید به نکته افتراق ایشان با جبهه پایداری اشاره کنم. ایشان هم رای و هم نظر با جبهه پایداری هستند اما از نظر اخلاقی کاملا با این جریان متفاوت هستند و افراطی‌گری‌های ویژه پایداری‌ها کمتر در آقای جلیلی دیده می‌شود با توجه به این مشخصه احتمال اینکه جلیلی رسما زیر بار پیشنهاد جبهه پایداری برود، کم است.

مجید متقی‌فر دبیر جبهه پایداری استان تهران نیز اظهار کرد: من به عنوان مسوول استان تهران جبهه پایداری از این موضوع بی‌اطلاع هستم اگر چنین رایزنی‌هایی صورت گرفته بود قطعا من در جریان بودم بنابراین، این موضوع را کاملا تکذیب می‌کنم و اصلا چنین جلساتی نداشته‌ایم. جبهه پایداری همه دغدغه‌اش فعلا نگرانی‌های نظام است نه جبهه و کاندیداهای انتخابات مجلس. ضمن اینکه صحبت کردن و تصمیم‌گیری برای انتخابات از نظرما زودهنگام است. کسانی از حالا به این امور می‌پردازند که دغدغه‌های نظام را ندارند. در حال حاضر برای ما موضوع مذاکرات و مسائل اقتصادی در اولویت است و نگرانی جبهه پایداری است. بیش از یک سال به انتخابات باقی مانده است شش ماه قبل از انتخابات صحبت‌ها و پرداختن به انتخابات شروع می‌شود.

علی‌ اکبر جوانفکر ، مشاور رسانه‌ یی محمود احمدی‌ نژاد در این باره گفت: من در مورد این موضوع صحبت نمی‌کنم و از ارتباط بین آقایان جلیلی و احمدی‌ نژاد و برنامه های انتخاباتی‌ شان هم بی‌ اطلاع هستم.