سینمای دفاع مقدس بهتر از هزاران کتاب بر مخاطب تاثیر می گذارد

گروه سینما"تیتریک"،به نقل از نگارانه؛ ما یک ژانر مستقل به نام دفاع مقدس نداریم، اما با تکیه بر محتویات فیلم می توانیم در بعضی اوقات با رویکردهای دینی آن هم در مواقع تقریباً استثناء به بررسی و نقد این گونه فیلم ها بپردازیم. وقتی می گوییم رویکردهای دینی دو رویکرد شکل می گیرد. یکی اینکه در فیلم شعائر دینی، فرامین الهی یعنی آنچه که در فیلم برجسته می شود اینها باشد، آن هم بیشتر در نقد ساختاری فیلم می توان به کاربست و نه در تحلیل فرم و یا محتوای فیلم (البته این امر یک امر مطلق نیست) و دومین رویکرد با تلفیق مفهوم تحول شخصیت که بعداً به طور مبسوط صحبت خواهیم کرد با ژانر جنگی است.

از این تلفیق نه تنها یک رویکرد بلکه چندین رویکرد شکل می گیرد که فرد منتقد می تواند استفاده کند و به کار ببندد؛ از جمله اینکه سیر تحول فرد را در یک فیلم مورد نمایش قرار دهند که ما با این مهم بیشتر در سریال ها روبرو هستیم، البته اندگی از این سیر تحول را می توان در فیلم های سینمایی مانند فیلم سینمایی «چ» که قسمتی از تحول شخصیت شهید چمران را در آن می بینیم، آنچه که در این رویکرد مهم است، برای ما آن سیر شکل گیری شخصیت قهرمان داستان و این چرایی یا شاخص شدن این شهیدان است.

از این تلفیق باز رویکرد دیگری شکل می گیرد که نقش این افراد در یک کلیتی به اسم دفاع مقدس و حتی قبل و بعد از دفاع مقدس چگونه بوده است و تأثیری که بر این امر گذاشته اند چه بوده است. چند سالی است که یک حرکت جدیدی شکل گرفته است این است که ما شاهد ساخت و نمایش فیلم هایی درموضوع دفاع مقدس هستیم اینکه شخصیت اصلی و گاهی همان قهرمان فیلم زنده می ماند و در سکانس های پایانی فیلم قسمتی از زندگی امروز آن شخص به نمایش گذاشته می شود. این امر باعث می شود که ما همزاد پنداری بهتری با فیلم داشته باشیم.

چرا که زمان تأثیر گذاری فیلم به طور خاص و عموماً هر اثر هنری زمانی که چشم و فیزیک بدن یا در موسیقی گوش انسان در گیر آن است مهم نیست بلکه هر اثر هنری تأثیری که می گذارد بر زمان روانی ای است که بر عاطفه و ذهن تأثیر می گذارد. یعنی به طور واضح تر ما را درگیر خود می سازد. مثلاً با خواندن یک اثر ادبی مخصوصاً یک رمان که شاید چند روز به طول بینجامد گاهی اوقات هفته ها تأثیر آشکار آن را بر روی ذهن و روحیات خود به خوبی مشاهده می کنیم.

فیلم ها هم بدین گونه است هر چه بیننده بتواند همزاد پنداری کند با فیلم، مخصوصاً زمان روانی فیلم شکل می گیردآن فیلم تأثیر گذاری بیشتری مسلماً پیدا می کند.البته باید خاطر نشان کرد که این رویکرد را به دلیل باز بودن بیشتر دست منتقد در نقد فیلم های با موضوع دفاع مقدس بیشتر توضیح دادیم و رویکرد های دیگری را نیز می توان در نقد و تحلیل فیلم های دفاع مقدس به کار ببندیم که توضیح یک یک آن ها ما را از مسیرمان دور می کرد.