بررسی صنعت گردشگری در استان البرز
البرز غنی از جاذبه گردشگری، فقیر از وجود گردشگر !
در حال حاضر و پس از گذشت ساليان دراز، صنعت گردشگري در استان نوپای البرز، نه تنها به سهم قابل قبولي در محاسبه درآمد ملي دست نيافته است، بلكه همين سهم ناچيز هم هر سال با افول بيشتري مواجه مي شود و اين در حالي است كه با توجه به آمارهاي رسمی، استان البرز جزو استان های بالقوه و توانمند در زمينه جذب گردشگر است.
به گزارش گروه استانی «تیتر یک» ، امروزه صنعت گردشگري يكي از مهمترين فعاليت هاي اقتصادي در جهان به شمار مي آيد كه علاوه برمنافع اقتصادي، فرصت مناسبي برای بازديدكنندگان است تا نسبت به اهميت حفظ فرهنگ ها و چگونگي محافظت از فرهنگ هاي محلي و چشم اندازهاي طبيعي آگاه شوند.
رشد و پيشرفت اين صنعت، مديون توانمندي هايي است كه با اشكال مختلف طبيعي و انساني در محيط هاي متفاوت جغرافيايي يافت مي شوند، در ميان مناطق مختلف گردشگري، مناطق مجاور شهرها مخصوصا" شهرهاي بزرگ كه از جاذبه هاي طبيعي نظير كوه ها، رودخانه ها، درياچه ها و ... برخوردارند، نقش مهمي را در توسعه گردشگري ايفا مي نمايند كه هم براي جوامع محلي اين مناطق، منافع اقتصادي و اجتماعي در بر دارد و هم ساكنان چنين شهرهايي فرصت مي يابند در ايام تعطيل اوقات فراغت خود را در اين نواحي گذرانده و به دور از زندگي كسالت آور شهري به تمدد اعصاب پرداخته و خود را براي ادامه كار و زندگي آماده سازند.
اما چنين منافعي زماني قابل دسترسي خواهد بود كه از طريق يك برنامه ريزي صحيح اين گونه محيط هاي گردشگري و گردشگري طبيعي همراه با جامعه محلي ساكن در آنها، آماده جذب گردشگران شده و شهرنشينان گردشگر نيز براي چگونگي برخورد با اين محيط ها آموزش هاي لازم را فرا گيرند، درغيرصورت اين نواحي نيز بزودي تبديل به محلي براي استقرار مهمان سراها، رستوران ها و دست فروشان شده و ساخت و سازهاي بي ضابطه، چشم اندازهاي آن را تخريب نموده و زباله هاي حاصل از ورود گردشگران سراسر اين مناطق را فرا گرفته و بتدريج جاذبه خود را از دست مي دهند.
با پیشرفت صنعت گردشگری در استان البرز، داشتن یک "برند" برای تبلیغ گردشگری در هتل ها و دفاتر خدمات مسافرتی یک نیاز جدی بوده که در کشور ما به آن توجهی نشده است.
استان البرز با قرارگيري در دامنه هاي جنوبي رشته کوه البرز و جاذبه هاي طبيعي، توان بالايي براي جذب گردشگر و طبيعت گردي داشته و رودخانه ها، چشمه سارها، دره هاي زيبا با اقليمي فرح بخش، پيست اسكي و شرايط كوهستاني با سيمايي روح بخش از توانمندي قدرتمند محيطي، جهت توسعه صنعت گردشگري مخصوصاًً طبيعت گردي برخوردار است.
شناخت اين قابليت ها به منظور بهره وري بيشتر از آنها موجبات رشد صنعت گردشگري را در این منطقه فراهم آورده و به توسعه اقتصادي، اجتماعي آن نيز كمك مي نمايد. به خصوص اينكه استان البرز یکی از استان های بسیار زیبا و چهار فصل است که در مسیر ترانزیت 14 استان کشور بوده و چهار محور پرتردد ایران را در دل خود جای داده است، استانی که با قرارگيري در كنار شهر بزرگي چون تهران با جمعيت چند ميليوني بازار وسيعي را براي عرضه محصولات گردشگري فراهم آورده است، اما علي رغم وجود قابليت هاي گردشگري بسيار در البرز به نظر مي رسد، عدم بهره برداري بهينه از جاذبه هاي گردشگري و نبود يك برنامه مدرن بهره وري توانمندي هاي منطقه را كاهش داده و براي محيط زيست نيز خطرآفرين شده و دست يابي به توسعه پايدار از طريق رشد و توسعه صنعت گردشگري را با مشكلاتي روبرو ساخته است. لذا بررسي و ارزيابي توانای هاي محيطي و تدوين يك طرح آمايش جهانگردي جهت افزايش بهره وري و حفظ محيط زيست منطقه، ضروري به نظر مي رسد.
برخی جاذبه هاي گردشگري البرز
* شهرستان هاي استان البرز به علت برخورداري از مجموعه كم نظيري از انواع پديده هاي زيباي طبيعي قادر است در تمامي فصول سال گردشگران، به خصوص طبيعت گردان را به سوي خويش جلب نمايد.
* منطقه دیزین و روستای خور به علت طبيعت كوهستاني خود از قلل برف گير، در زمستان ها اسكي بازان و كوهنوردان و در تابستان، علاقه مندان طبيعت را به خود جذب مي كند که در اكثر اوقات پذيراي شهروندان تهراني خسته از هياهوي شهري است.
* رودخانه ي مهمي چون کرج، كه به درياچه سد امیرکبیر (سد کرج) مي ريزد از جاذبه هاي کلانشهر کرج به شمار مي آيد که متاسفانه همچنان از سوی عده ای به بهانه های واهی حریمش نقض می شود یا به راحتی از لحاظ زیست محیطی آلوده می شود.
* كوهستاني بودن منطقه و ظهور رودخانه هاي متعدد، موجب شكل گيري آبشارهاي بسياري شده است كه به زيبايي و جذابيت منطقه افزوده اند که از جمله می توان به آبشارهای جاده چالوس اشاره نمود، آبشارهایی که در زمستان ها يخ مي زنند و مناظر بي نظيري را پديد مي آورند.
* از نظر پوشش گياهي، گستره وسيعي از منطقه البرز به پشتوانه شرايط اكولوژيكي پوشيده از گياهان مرتعي است كه به ويژه در فصول بهار و تابستان از چشم اندازهاي زيبايي بر خوردار مي شود. وضعيت پوشش گياهي ناحيه بيانگر غناي پوشش نباتي و اكوسيستم نباتي ناحيه و حاكي از جاذبه هاي ارزشمند براي جلب گردشگر به این منطقه است. گياهاني چون پونه، گلپر، شاه تره، خاكشير، آويشن، آلالاله، گون، باريجه، گزنه و ... به علت خاصيت دارويي خود و مناظر بديعي كه در هنگام رويش به وجود مي آورند در جذب طبيعت گردي نقش بسيار دارند.
* وجود روستاهای منحصر به فرد در استان البرز از غربی ترین نقاط شهرستان های طالقان و نظرآباد تا شرقی ترین نقطه ی کلانشهر کرج می تواند با معرفی فرهنگ غنی استان علاوه بر جذب توریست منافع گسترده مالی را نصیب صنعت گردشگری البرز نماید که از جمله این روستاها می توان به روستاهای زیبا و متنوع واریان، شهرستانک، دروان، کلوان، برغان، اغشت، هیو و .... اشاره نمود.
* در ميان پديده هاي طبيعي غارهاي منطقه که از قديم مورد توجه غارنوردان، كوهنوردان بوده است، علاوه بر این وجود تنها غار 4 طبقه ایران در استان البرز این جذابیت ها را دوچندان کرده است. غارهايي چون غار یخ مراد، غارهای تاریخی بادامستان، غار هیو، نمونه غارهاي منطقه مي باشند كه داراي جاذبه اكوتوريستي است كه هرفصل گردشگران مخصوص به خود را جذب مي نمايد، در زمستان كوهنوردان، اسكي بازان و علاقه مندان به چشم اندازهاي زمستاني نواحي كوهستاني، و در فصل بهار و پاييز تفرج گران خسته از زندگي شهري و در فصل تابستان نیز گردشگران شهرهاي مجاور مخصوصا" شهر تهران و كوهنوردان، غارنوردان و غير را به سوي خويش جلب مي نمايد.
هرچند در مجامع علمي و مديريتي، بحث هاي فراواني بر سر اين مسائل جذب سرمایه گذار و جذب گردشگر شده است اما اغلب صاحب نظران، گناه اين نقيصه را مثل هميشه به گردن مسئولين و فرهنگ جامعه مي اندازند، اما بايد دانست اين دو مفهوم فوق العاده وسيع، مبهم، انتزاعي و بدون اشاره به وجود عيني و قابل مشاهده ي مشخص، نه تنها از بار مشكلات كم نمي كنند، بلكه بر پيچيدگي موضوع بيشتر از پيش مي افزايند.
مديران ميراث فرهنگي و گردشگري بارها از كمبود امكانات و بودجه لازم شكايت كرده اند و اعلام می کنند، که بودجه و امكانات موجود كفاف حفاظت موثر از اثار تاريخي را نمي دهند چه برسد به سرمايه گذاري براي جذب گردشگر، اما مشكل اصلي آنجاست كه مديران بخش هاي كلان هرگز به صنعت گردشگري به مثابه يك صنعت نگاه نكرده اند و از سرمايه گذاري هاي لازم سر باز می زنند و همچنان دلبسته درآمدهای فرش و پسته و نفت هستند!
جمع بندی
مناطقی که از قابلیت های توریستی برخور دارند، نیازمند شناخت نقاط ضعف و قوت، فرصت ها و تهدیدهایی است که در پیش روی این صنعت قرار دارد. اگرچه بسیاری از مناطق گردشگری "استان البرز" از دیرباز مورد توجه گردشگران بوده و برای بسیاری، جاذبه های آنها شناخته شده است اما بهره برداری از توانمندی های و جاذبه های گردشگری اگر بدون شناخت و برنامه صورت پذیرد، منجر به تخریب و نابودی این قابلیت ها می گردد، لذا در بیشتر نواحی توریستی ضرورت شناخت و ساماندهی وضعیت گردشگری احساس می شود.
وظیفه متولیان حوزه گردشگری در این امر بسیار سنگین است و باید با بررسی عملکرد حوزه گردشگری استان البرز در طول یک سال یا از بدو تاسیس استان، با نقاط ضعف و قوت این صنعت آشنا شد و برای آن چاره ای اندیشید.
منبع : کرج رسا
ارسال نظر
اخبار برگزیده
