ماجرای نیمروز فیلمی که باید دید/اثر سینمایی که روایتی خیره کننده از تاریخ را به تصویر می کشد

مهدویان اینبار با جسارت بیشتری، هم سوژه ی جسورانه تری را دستمایه ی فیلمسازی قرار میدهد و هم در اجرا جسورانه تر از قبل عمل میکند که از این حیث، ماجرای نیمروز فیلمی به شدت قوی تر، نسبت به دو فیلم قبلی برای فیلمساز است.

مهمترین مسئله ای که فیلمهای مهدویان را نسبت به دیگر فیلمهایی که درباره ی این دوره ی تاریخی ساخته میشوند متمایز میکند، نگاه بسیار دقیق او در به تصویر کشیدن سالهای پر التهاب اوایل انقلاب است.

مهدویان با اخرین روزهای زمستان به همه ثابت کرد که جنس تصویر آن زمان را به خوبی میشناسد، او با استفاده از دوربین فیلمبرداری 16 میلیمتری و لنزهای قدیمی، جنس تصویری را ارائه میدهد که به خوبی مخاطب را به آن سالهای کشورمان پرتاب میکند، تصاویر او به شکل فوق العاده ای قدیمی جلوه میکند تا آنجا که شاید برای مخاطبی که از سال تولید فیلم آگاه نباشد، تشخیص مستند نبودن تصاویر ناممکن بنظر میرسد، البته که در مورد بازسازی فضای آن سالها فقط به تصاویر بسنده نشده و گریم و طراحی صحنه و لباس هم به شکلی فوق العاده عالی عمل میکنند، اینها مسائلی است که مهدویان به آنها اشراف کامل دارد و گواه آن دو فیلم قبلی اش است اما چه چیزی در ماجرای نیمروز است که در فیلمهای قبلی فیلمسازش نیست؟!

ویژگی اساسی ماجرای نیمروز به نسبت دو فیلم قبلی کارگردان، نوع روایت است، این بار کارگردان بر خلاف دو فیلم قبلی که روایتی 100% مستند و از جانب افراد حقیقی داشت؛ تصمیم گرفته ماجرایی واقعی و مستند را به شکلی داستانی بپردازد، دیگر خبری از آن دوربینی که به شکلی کاملا مستند گونه و مخفیانه به همه جا سرک میکشد نیست و فیلمبرداری روی دستِ آن به شکل رئال تری پیش میرود، استفاده از بازیگرهای حرفه ای سینمای ایران از جمله: احمد مهرانفر، جواد عزتی، مهدی پاکدل، مهرداد صدیقیان، لیندا کیانی و… در کنار بازیگرانی که در آثار قبلی فیلمساز بازیهای خوبی ولی کمتر دیده شده داشتند، ترکیب خوبی را ایجاد کرده و از دیگر ویژگی های مهم و رشد فیلمساز است که نشان میدهد یک فیلمساز صرف مستند نیست و اتفاقا نوع فیلم داستانی و میزانسن و دکوپاژ را هم خوب میفهمد و بدون شک کارگردانی ماجرای نیمروز یکی از بهترین کارگردانی های جشنواره ی امسال بود که با بی مهری داوران حتی کاندید هم نشد!

تمامی بازیهای بازیگران فیلم روان پیش میرود و بازیگران درک درستی از شخصیتها دارند که از این حیث بهترین بازی را بدون شک جواد عزتی ارائه میدهد، احمد مهرانفر، جواد عزتی و هادی حجازی فر هر سه شایستگی کاندیدا شدن در جشنواره را داشتند که البته از بین آنها فقط هادی حجازی فر به کاندیدا شدن رسید.

اما در مورد فیلمنامه که ماجرایی مستند است و به خوبی به دراماتیزه شده است، ماجرای نیمروز موضوع ترورهای سال 1360 را دستمایه ی فیلمنامه قرار میدهد، موضوع به خودی خود بسیار جذاب است، موضوعی که تا پیش از این هیچ فیلمساز دیگری به آن نپرداخته و حالا با گذشت چیزی بیش از بیست سال، ماجرای نیمروز پرده از مسائلی برمیدارد که به لحاظ سینمایی برای مخاطب امروز بسیار جذاب است، ماجرایی پلیسی، جاسوسی، سیاسی که با چیدمانی درست به لحاظ دراماتیک هم به خوبی جلو میرود.

همیشه وقتی دست روی یک موضوع مستند برای به فیلمنامه تبدیل کردن گذاشته میشود، این احتمال وجود دارد که چون داستان فیلم صرفاً مستند است ممکن است برای مخاطب عام خسته کننده باشد، مانند فیلم افشاگر(spotligth) که در سال گذشته موفق شد مقام بهترین فیلم را از جشنواره اسکار کسب کند، فیلمی که گرچه به موضوعی مهم و حساس میپرداخت اما خیلی مخاطب پسند نبود و ریتم کند فیلم باعث میشد طیف وسیعی از مخاطبان را از دست بدهد، اما ماجرای نیمروز با دراماتیزه کردن موقعیتهای داستانی و ایجاد ماجرایی عاطفی بین دو شخصیت؛ تمامی مخاطبان را راضی نگه میدارد و در عین حال ماجرایی حساس را هم به شکلی مستند گونه به تصویر میکشد.

دوربین هادی بهروز با همان نگاه جستجوگر در دو فیلم قبلی مهدویان و اینبار کمی کنترل شده تر، توانسته تصویری رئال، متناسب با فضای ملتهب آن روزهای کشور را بدهد، فیلمبرداری ماجرای نیمروز بدون شک  یکی از نکات بسیار قوی فیلم است که به خوبی حس و حال و هوای آن دوره ی تاریخی و حساس کشور را به مخاطب منتقل میکند که از این حیث باید به فیلمبرداری فیلم تبدیل گفت.

در کل ماجرای نیمروز تجربه ای بسیار موفق برای فیلمساز و سینمای ایران است و نگارنده تماشای آن را به تمامی سینما دوستان پیشنهاد میکند.

نویسنده: محسن سلطاندوست