استفاده ازداروهای گیاهی در فضای سبز شهر
به گزارش گروه استانی "تیتریک"،وقتی سخن از فضای سبز به میان می آید زمین چمن، درختهای چنار وکاج و بوته های رز در گوشه و کنارپارکها و اندک فضایی از حیاط آپارتمان های امروزی در ذهن تداعی می شود. درحالیکه در كشور ايران با وجود اقليمهای متفاوت تنوع گياهان نیزبسیار زیاد است. در این بین توجه به به گیاهان دارویی مغفول مانده است.
به گفته کارشناسان،با توجه به اينكه برای رسيدن به استانداردهای بين المللی سرانه فضای سبز، بخش عظیمی از زمین ها به فضای سبزوپارک اختصاص داده می شود می توان با واردكردن گياهان دارویی در لیست گیاهان مورداستفاده در این فضا هم از برداشت آن گیاهان در طبیعت جلوگیری کرد و هم با افزودن گیاهای دارویی به فضای سبز مدارس،منازل و داخل آپارتمانها و روی پشت بامها علاوه بر تنوع وزیبایی بیشتر در ایجادفضای سبز،از خواص دارویی آن نیز بهره مند شد.البته کارشناسان معتقدند در انتخاب این نوع گیاهان دارویی در خصوص هماهنگی آن با مناطق مورد کشت باید دقت نظر داشت.
گیاهان دارویی در ارتقاء کیفیت فضای سبز شهری نقش موثری دارند.
باغشهرکرج نیزکه زمانی به واسطه باغها و سرانه سبزش شهرت داشت واکنون ازباغشهر فقط نامش را یدک می کشد وهرروز بیشتر ازقبل دستخوش تغییروتحولات ناشی از افزایش جمعیت ومهاجرت ها می شود،نیازمند توجه وایده های نو،شاید برای جبران اندکی از این کاستی است.
فضای سبزنماد وسمبلی از فرهنگ جامعه
یک کارشناس و پژوهشگرمدیریت شهری در این خصوص اظهارمی کند:نتیجه بررسی وضعیت فضای سبز در شهر کرج حاکی از کمبود فضای سبز شهری با کارکرد اجتماعی است. پویا پارسامی گوید: فضای سبز بر خلاف معنایی که ممکن است در ذهن ایجاد کند تنها محل دارای گیاه نیست بلکه نماد و سمبلی از تفکرات فرهنگی و اجتماعی یک جامعه است.
پارسا بیان می کند:فضاهای سبز شهری به عنوان ریه های تنفسی شهرها به شمار می روند و در شهرها علاوه بر عملکردهای زیبایی شناختی، اجتماعی و ساخت کالبد شهر ، کاهش آلودگی صوتی ، افزایش نفوذ پذیری خاک، کاهش سطح ایستایی آب ، بهبود شرایط آب و هوا در شهر و جذب گرد و غبار موثر است.
بررسی واستفاده ازگیاهان دارویی درفضای سبز درادوار گذشته
کارشناس و پژوهشگر مدیریت شهری کرج با بیان اینکه در ادوار گذشته در طراحی باغ ها و فضاهای سبز عمومی علاوه بر توجه به تفرج روح و زیبایی، جنبه های دارویی و اقتصادی کشت گیاهان در فضای سبز مد نظر بوده است می گوید: فضاهای سبز عمومی در گذشته ضمن رعایت جنبه های زینتی و هنری گیاهان کاشته شده، مصارف خوراکی ، دارویی، صنعتی، دفع آفات و مانند آن مورد توجه جدی بوده است و در چهارچوب سنت و اصول، هیچ چیز بی مورد و یا تنها برای زیبایی وجود نداشته بلکه آنچه مفید و لازم بوده، زیبا عرضه شده است.
پارسا با اشاره به اینکه انواع مختلفی از گیاهان دارویی در گذشته در احداث باغهای عمومی در ایران مورد استفاده قرار گرفته است می افزاید: امروزه می توان از گیاهانی همچون اقاقیا، بیدمشک، خرزهره، زوفا، سنجد تلخ، بابونه،زرشک، ختمی، گل سرخ، همیشه بهار و مانند آنها در طراحی فضاهای سبز عمومی شهر کرج استفاده کرد.
وی در ادامه می گوید: باغهای عمومی ایرانی مهمترین گونه های باغ سازی در جهان به شمار می رود که به خصوص در شرایط فیزیکی و جغرافیایی ما ، نقش اساسی در بهبود اقلیم و فضاهای مورد نیاز شهروندان دارد.
جلوگیری ازورودگیاهان نامتناسب با بافت تاریخی
این کارشناس و پژوهشگر مدیریت شهری با تاکید بر اینکه در طراحی فضاهای سبز شهری به طور کلی باید از ورود گیاهان جدید که هیچ تناسبی با بافت تاریخی، فرهنگی ایرانی ندارد جلوگیری شود اظهار می کند: می توان در توسعه فضاهای سبز شهری کرج از پوشش های گیاهی ایرانی استفاده کرد و به عنوان مثال می توان استفاده از پوشش های گیاهی همچون شبدر زینتی به جای چمن در فضاهای سبز عمومی شهر استفاده کرد که یکی از مزایای آن حفاظت درختان در برابر خطر سرمازدگی در فصول سرد سال است .
معرفی خواص برخی گیاهان دارویی
پارسا اظهار می کند: سالها است که فضای سبز شهری پوشیده از درختان صنعتی، جنگلی چون چنار و نارون شده است و مهمترین پوشش سطح زمین در پارکها، میادین و بلوار ها چمن است که با توجه به وضعیت کم آبی و هزینه های بالای نگهداری از حساسیت در نگهداری نیزبرخوردار است.
کارشناس و پژوهشگر مدیریت شهری با تأکید بر اینکه استفاده از گیاهان دارویی در فضای سبز شهری دارای مزایای بسیار است، می گوید: با استفاده از گیاهانی مانند اکالیپتوس، کاج ، انواع بید در فضاهای سبز عمومی می توان قارچها، باکتریها و برخی از حشرات مضر را از بین برد و همچنین این گیاهان باعث ایجاد آرامش و راحتی در شهروندان می شوند .
مدیرباغبانی سازمان جهادکشاورزی استان البرز در این باره می گوید:
این طرح زمانیکه فضایی با سطح گسترده باشد ومشروط بر راندمان اقتصادی قابلیت اجرایی دارد. کیانفروریج کاظمی می افزاید: اکنون که درسطح گسترده نیست و برداشت به صورت راندمان اقتصادی انجام نمی شود توصیه نمی شود. وی اظهار می کند:این کار به صورت خرده ای و به عنوان مثال در یک پارک یا فضای ۱۰۰۰متری قابلیت اجرایی ندارد. وریج کاظمی با اشاره به پارکی که در باغستان کرجدرحال احداث است می گوید:این پارک که از سطح گسترده ای برخوردار است قابلیت اجرای این طرح را دارد ومی توان در بخشی از آن از از گیاهان دارویی برای کشت استفاده کرد.
وی می افزاید:تاکنون در کرج چنین طرحی اجرا نشده اما در صورت ایجاد فضای مناسب و هدفمندی و وجودبرنامه ریزی مناسب می توان از درختانی مانند عناب،سنجد،رزماری،زرشک و گل محمدی استفاده کرد. مدیرباغبانی جهادکشاورزی البرز می افزاید:استفاده از گیاهان دارویی علاوه بر خواص دارویی قابلیت تصفیه هوا را داشته و در محیط زیست نیز تاثیر فراوانی دارد.
خدیجه ستارزاده