کاهش وزن برای مردها راحت‌تر است یا زنها؟
مردان، زنان و کاهش وزن
طبق مطالعه‌ای که در نشریه‌ی Diabetes, Obesity, and Metabolism منتشر شد، مردها در زمینه‌ی کاهش وزن، نسبتا جلوتر از زنها هستند. در بخشی از این مطالعه، محققان از بیش از ۲۰۰۰ زن و مرد دارای اضافه وزن خواستند، تحت یک رژیم غذایی کم کالری قرار بگیرند. این افراد که مستعد ابتلا به دیابت نیز بودند، تابع یک رژیم ۸۰۰ کالری شدند که شامل غذا‌های کم کالری متعددی می‌شد. همان گونه که انتظار می‌رفت هر دو گروه، وزن کم کردند، اما مردها بیشتر از زنها وزن کم کرده بودند. در واقع، کاهش وزن مردها نسبت به زنها، ۱۶ درصد بیشتر بوده است.
مطالعات زیادی به مقایسه‌ی کاهش وزن در زنان و مردان پرداخته‌اند و هشتاد درصد آن‌ها دریافته‌اند مردها بیشتر و راحت‌تر از زنها وزن کم می‌کنند (با محدودیت دریافت کالری مشابه).
آیا مردها از کاهش وزن بیشتر سود می‌برند؟
نکته‌ی دیگری که از تفاوت کاهش وزن مردان و زنان می‌دانیم این است که مردها از فواید کاهش وزن بیشتر بهره مند می‌شوند تا زنها. یکی از دلایل این تفاوت این است که، مردها طی پروسه‌ی کاهش وزن، چربی شکمی بیشتری از دست می‌دهند. چربی احشایی یا چربی عمقی شکمی، چربی است که ارتباط بسیار قوی با بیماری‌های مزمنی، چون دیابت نوع دوم و بیماری‌های قلبی دارد.
اما زنها بیشتر چربی اطراف باسن و ران‌های خود را طی پروسه‌ی کاهش وزن از دست می‌دهند. چربی در این نواحی معمولا چربی زیر پوستی است، یعنی چربی که به راحتی میان دو انگشت خود حس می‌کنید. این نوع چربی ارتباط چندانی با بیماری‌ها ندارد. ضمنا زنانی که مورد مطالعه قرار گرفته بودند، طی کاهش وزن، کلسترول خوب خون‌شان افت قابل توجهی کرده بود. HDL همان کلسترول خوب است که برای سلامت قلب مفید است.
ضمنا این زنان نسبت به مردان، مقدار بیشتری از توده‌ی کم چرب بدن خود را از دست داده بودند که شامل عضله می‌شود. همچنین تراکم استخوانی‌شان نیز افت بیشتری داشت. افت تراکم استخوان، ایده آل نیست، چون منجر به پوکی استخوان و شکستگی استخوان می‌شود. زنان به طور طبیعی بیشتر از مردان در معرض پوکی استخوان قرار دارند.
۳۵ درصد از زنان و مردان شرکت کننده در مطالعه، در واکنش به وزنی که کم کرده بودند، افت قابل توجهی در قند خون‌شان داشتند. در واقع، آن‌ها توانسته بودند قند خون‌شان را به طیف نرمال برگردانند و دیگر در دسته‌ی افراد پیش دیابتی قرار نداشتند؛ بنابراین هم زنان و هم مردان مورد مطالعه، از کاهش وزن خوب سود برده بودند، اما این سود برای مردان بیشتر از زنان بوده و کاهش تراکم استخوان در زنان، هشدار دهنده بوده است.
چرا مردها سریع‌تر وزن کم می‌کنند؟
هنوز معلوم نیست چرا مردها از کاهش وزن بیشتر بهره می‌برند. یکی از احتمالات این است که آن‌ها به طور طبیعی نسبت به زنها، عضلات بیشتری نسبت به چربی دارند و از لحاظ متابولیکی فعال‌ترند. ضمنا مردها اسکلت بدنی بزرگ‌تری دارند و این باعث می‌شود کمی جلوتر از زنها باشند. اما برخی از پژوهش‌ها نشان داده‌اند مردها از کاهش وزن بیشتر سود می‌برند، اما این سود، به مرور زمان متعادل می‌شود. به عبارتی دیگر، در ابتدا مردها سریع‌تر وزن کم می‌کنند، اما در بلند مدت، این تفاوت میان زنها و مردها کمرنگ می‌شود. در دراز مدت، زنها به همان جایی می‌رسند که مردها هستند.
در یک پژوهش، مردها و زنها هر دو تحت یک رژیم غذایی بازاری قرار گرفتند. طی دو ماه، مردها سه برابر زنها چربی از دست داده بودند و کاهش وزن‌شان دو برابر زنها بود. ناعادلانه به نظر می‌رسد، اینطور نیست؟ اما بعد از شش ماه، چربی از دست رفته و کاهش وزن در هر دو گروه یکسان بود؛ بنابراین مردها شاید در ابتدا در کاهش وزن موفق‌تر باشند، اما لزوما این موفقیت را در بلند مدت حفظ نمی‌کنند.
زنها چه می‌توانند بکنند تا کاهش وزن بهتری داشته باشند؟
یافته‌های این همه مطالعات انجام شده این مسئله را ثابت کردند که چقدر ورزش کردن خانم‌ها اهمیت دارد و شامل تمرینات قدرتی می‌شود. داشتن توده عضلانی بیشتر به نفع سوخت و ساز بدن‌تان است، زیرا هر چه بیشتر عضله داشته باشید، از نظر متابولیکی فعال ترید. ضمنا، زمانی که استرس دارید، میل به خوردن‌تان را کنترل کنید. زنها وقتی که تحت استرس قرار می‌گیرند، بیشتر از مردها تمایل دارند غذا‌های شیرین بخورند. در واقع واکنش هیجانی زنها نسبت به غذا شدیدتر است. وقتی محققان مغز زنها و مردها را که در حالت گرسنگی بودند اسکن کردند دریافتند بخشی از مغز زنها که درگیر تنظیمات هیجانی است، فعالیت بیشتری دارد.
