ویلاییها فیلمی با فضاسازی و پرداختی نو با محوریت ضدجنگ/ فیلمنامه نقاط عطف مشخصی ندارد
ویلاییها بطور مشخص سوژهی خوبی دارد، ایدهی اولیه تقریبا ناب است و مشابه آن را در یاد نداریم حداقل به این خوبی نداریم، فضای فیلم به شکل عجیبی خوب درآمده و فیلم را از این حیث متمایز میکند، مسئلهی فیلم نشان دادن صحنههای اکشن، پر از گلوله و خمپاره که پیش از این به کرات در سینمای ایران دیدم، نیست، مسئلهی اصلی فیلم نشان دادن حس ترس و وحشت حاصل از جنگ بر انسانهاست، مسئلهی فیلم عشق است عشق به خاک، میهن، ناموس و خانواده، شاید بتوان بطور کلی اینگونه تفسیر کرد: عشق زمینی و آسمانی، فیلم بدون اینکه شعار بدهد و بخواهد به اصطلاح ماجرا را شلوغ کند، با در آوردن فضایی ساکت و خلوت، حال و هوایی گورستانی به ما میدهد، موقعیت جغرافیایی فیلم اساسا فضایی مرده و بی روح است، منطقهای جنگ زده که ساکنانش با وجود دیدن تمام بی رحمیهای جنگ، دل به آینده سپردند و دست از ایستادگی برنمیدارند و فضای تمامی سکانسها بغضآلود است، گویی فیلمساز سعی دارد حال و هوای تمام کاراکترهایش را به مخاطبش انتقال دهد و در این زمینه به شدت هم موفق عمل میکند. موقعیت فیلم به شدت نو، جذاب و فوقالعاده دراماتیک است و کارگردان با توجه به اینکه اولین فیلم سینماییاش را ساخته، فضای خوب و باورپذیری را میسازد که از این حیث باید به فیلمساز تبریک گفت.
اما از فضای محتوایی فیلم که بگذریم فیلم به لحاظ ساختار هم خوب عمل میکند، طراحی صحنه و خصوصاً صداگذاری فیلم، بیش از هر چیز دیگری به لحاظ خوب بودن خودنمایی میکند، طراحی صحنه به شکل عجیب و قابل تقدیری مخاطب را پرتاب میکند به ۳۰ سال قبل، استفاده از رنگهای مرده، فنس کشیهای چیده شده در مکان اصلی فیلم و… به شکل خوبی کار شده است. صداگذاری فیلم در صحنه های حملهی هوایی بینظیر است و رعب و وحشت را به شکلی عالی به مخاطب منتقل میکند و اینها نکات مثبت و ارزندهی فیلم هستند که نمیتوان از آن گذشت، هرچند که ظاهرا فیلم در هر دو زمینه از دید هیئت داوران با بیمهری نادیده گرفته شده تا جایی که فیلم در این زمینهها حتی کاندید هم نمیشود!
نکتهی منفی فیلم در مورد فیلمنامه است که نقاط عطف مشخصی ندارد و سرنوشت کاراکترهایش را بطور مشخصی روشن نمیکند هر چند که بنظر میرسد هدف اصلی فیلمساز نشان دادن فضایی ملتهب در ناکجا آباد دنیای جنگ است، ناکجا آبادی که تا پیش از این کسی اینگونه به آن نپرداخته، اما شاید اگر فیلم میتوانست در مرحله فیلمنامه با شخصیت قهرمان محور تری طراحی شود، ریتم یک سوم پایانیاش را قدری از این حالت کند دربیاورد.
در مجموع فیلم ویلاییها فیلم کاملی نیست اما فیلم ارزشمندی است، فیلمی ضدجنگ که رسالت خود را به خوبی به جا می آورد.
نویسنده: محسن سلطاندوست